pilaster 1.0
(bouw, gebouwen en huisvesting; kunst en architectuur)
Semagram (extra betekenisinformatie)
Een pilaster…
is een ornament; is een deel; is een zaak
- [Afmeting] is breder dan het diep is
- [Vorm] is plat
- [Deel] kan bestaan uit een voet (basement) en een kapiteel
- [Materiaal] is meestal gemaakt van steen, beton e.d.
- [Geheel] is onderdeel van een monumentaal gebouw, met name van een gevel, een muur of een wand
- [Functie] dient ter versiering
- [Plaats] bevindt zich aan een gevel, muur of wand van een gebouw
- [Positie] steekt vooruit ten opzichte van een gevel, muur of wand
- [Gelijkenis] lijkt op een zuil
Algemene voorbeelden
In Europa is het Postmodernisme te vinden in de Taller de Arquitectura van Ricardo Bofill. Les Espaces d'Abraxus (1978) is een woonwijk in de nieuwe stad Marne Ia Vallée, 16 km buiten Parijs. Het bestaat uit drie gebouwen (Theater, Paleis en Triomfboog) en is gebaseerd op het Classicisme met zuilen en pilasters.
De buitenkant kent diezelfde baldadige en fragiele versieringen en het inwendige biedt een onwaarschijnlijke hoeveelheid patisserie; een klein Versailles, vol spiegels, knetterend goud, en meer dan barokke plafondschilderingen. Een lange reeks pronkzalen vol pilasters, guirlandes, kandelabers [...], en, niet te vergeten, cupido's in marmeren waskommen. In het jaar 2000 zou Zarskoje Selo, dit 'Catharina Paleis' zoals het ook wordt genoemd, hersteld moeten zijn van Duitse bommen, mortieren en andere blijken van aanwezigheid.
Met zijn twee knikken oogt het huis als een triptiek en de gevel - waarschijnlijk ontworpen door Hendrick de Keyser - is een opstapeling van pilasters, verrijkt met overdadig beeldhouwwerk. Dit huis werd in 1924 voor het 'astronomische bedrag' van 75.000 gulden aangekocht "in de vurige wens een schepping te bezitten van de naamgever van de vereniging". Aan de stedelijke 'beeltsnyder ende steenhouwer' De Keyser (1565-1621) besteden de auteurs niet bijzonder veel aandacht.
Het centrale plein van het Forum dat ten zuiden van de Basilica Ulpia lag, werd aan de oost- en westkant afgesloten door twee colonnades: zuilengalerijen zoals de Griekse Stoa. Deze twee enorme galerijen waren aan de ene kant afgewerkt met een lange muur versierd met pilasters, vierkante nep-zuilen die in de muur verwerkt waren, en een exedra. Aan de andere kant was een rij zuilen waar tussendoor je naar het centrale plein kon lopen. Boven iedere van deze zuilen stond aan de buitenkant een atlant, een standbeeld als zuil.
Combinatiemogelijkheden
met adjectief ervoor
- Dorische pilaster
- Ionische pilaster
De Mozes & Aäron ontleent zijn naam aan de gevelstenen van de huizen, waarachter de vroegere kerkruimte lag. Deze beeldjes van de leiders van het Joodse volk in de bijbel Mozes en Aäron sieren nu de blinde en vlakke achtergevel van de kerk. Deze achtergevel is voorzien van gekoppelde Dorische pilasters van Bentheimer zandsteen, die een driehoekig fronton dragen.
In de meer dan 12 eeuwen oude stad treft u fraaie gerestaureerde panden aan, waaronder het stadhuis (1620). Verder De Waag (1752) met klokkoepel en vier ionische pilasters met gebeeldhouwde stadswapens en het Admiraliteitshuis (1618).
Woordfamilie
Als rechterlid in samenstellingen en samenkoppelingen
Als linkerlid in samenstellingen en samenkoppelingen
pilaster 1.1
(bouw, gebouwen en huisvesting; kunst en architectuur)
Semagram (extra betekenisinformatie)
Een pilaster…
is een ornament; is een deel; is een zaak
- [Materiaal] is meestal gemaakt van steen, beton, gips e.d.
- [Geheel] is een onderdeel van een wand
- [Functie] dient ter versiering
- [Plaats] bevindt zich om een raam, deur of een andere zaak
- [Positie] steekt vooruit ten opzichte van een muur of wand
Algemene voorbeelden
Jongeman zoekt bemiddelde dame met kinderen die twee kamers biedt inruil voor zijn gezelschap. Geen fin. bijbed. Liefst empirekamers. Hoge ramen, tussen de ramen pilasters met verzilverde kapiteeltjes. Kleuren interieur: romig wit, lichtblauw, zacht roze, stoffig geel, zilvergrijs. Het moet er lichtjes naar boenwas ruiken. Wie deelt met mij een teruggetrokken leven?
De zaal wordt ingericht anno 1920. De stoelen zijn uitgevoerd in hout en de zittingen zijn opnieuw bekleed. Verder zal bij het scherm een geschilderd voordoek en pilasters rond het scherm geplaatst worden.
Contacten van Friese edelen met de residenties in Noord- en Zuid-Nederland zullen de weg bereid hebben voor een vroege opname van de nieuwe stijl in het noorden. Wellicht is het bekken naast de oude toegang van de kerk in de muur bevestigd geweest en werd het in 1877 verwijderd omdat de gehele kerk opnieuw betimmerd werd. Bij die gelegenheid werd ook de preekstoel verfraaid door toenmaals zeer modieuze terracotta kapitelen op de pilasters van de kuip.
Woordfamilie
Als rechterlid in samenstellingen en samenkoppelingen
Als linkerlid in samenstellingen en samenkoppelingen
pilaster 2.0
(bouw, gebouwen en huisvesting; kunst en architectuur)
Semagram (extra betekenisinformatie)
Een pilaster…
is een constructiedeel; is een zaak
- [Materiaal] is gemaakt van metaal
- [Geheel] is een onderdeel van een hekwerk of poort
- [Functie] is een deel van een constructie en dient ter versiering
Algemene voorbeelden
Afhankelijk van de toepassing bestaat de poort uit een enkele of dubbele draaivleugel. De spijlen staan 150 mm h.o.h. en zijn verticaal tussen de liggers van het frame gelast. De poortvleugels worden met behulp van verstelbare scharnieren aan de pilasters afgehangen en laten een draai van 180° toe. De pilasters zijn gemaakt van een stalen buisprofiel, aan de bovenzijde afgesloten met een aluminium kap. De pilasters zijn voorzien van een aangelaste voetplaat en worden op een prefab fundatieblok of op een gestorte fundering geplaatst. Een van de vleugels is voorzien van een veiligheidsslot.