proza

Transito, de zesde essaybundel van Joost Zwagerman, beoogt een wereldreis in beschouwend proza voor te stellen.

De internationaal bekende zenmonnik Thich Nhat Hanh neemt al decennia lang deel aan de dialoog tussen de twee grootste levende contemplatieve tradities [...]. In helder, beschouwend proza onderzoekt hij de sacraliteit en het mededogen die de twee tradities gemeen hebben.

Aan het eind van de cursus heeft de student een goede vaardigheid opgedaan in het lezen van Chinese krantenartikelen. De student zal vertrouwd zijn geraakt met de opbouw van de artikelen en met het jargon en de zinsbouw van journalistiek proza.

De schrijver wekt de indruk objectief te zijn, door de realistische weergave, de vermelding van feitelijke gegevens en het gebruik van journalistiek proza.

Deborah Klaassen zet met 'Bek dicht en dooreten!' een nieuw genre in de Nederlandse literatuur neer. Ze doorspekt haar fijnzinnige, literaire proza met rauwe horror en zwarte humor. Het is een lichtvoetig verhaal dat zich toch keihard in je vastbijt.

Proefschrift letteren, UvA. Onderzoek naar het gebruik van werkwoordstijlen in literair proza, door middel van een analyse van het vertelperspectief in de roman 'Rolien en Ralien' van Josepha Mendels.

Vergilius' epos is vaak vertaald, ook in het Nederlands, bij voorbeeld door Joost van den Vondel. De vertaling van M.A. Schwartz, die nu is herdrukt (zij verscheen voor het eerst in 1959), is gesteld in 'literair' proza [...]. Een (onvermijdelijk) nadeel is dat veel van de poëtische glans van het Latijn (klank, stijlfiguren, bijzondere woordvolgorde) in deze prozavertaling verloren is gegaan.

In het boek wordt gebruik gemaakt van stijlmiddelen uit de Griekse retoriek. De tekst is gesteld in poëtisch proza. In dit proza wordt gebruik gemaakt van stijlfiguren die vaak in poëzie voorkomen, zoals klankpatronen, beeldspraak en parallellismen, maar het kent geen vaste regellengte en geen metrum.

Het zijn ook haar vergelijkingen die er voor zorgen dat haar stijl het beste kan worden omschreven als poëtisch proza [...]: 'De weggelekte benzine tovert een parelmoeren glans op het oppervlak, schakeert de kleuren van purper naar blauw en van geel naar groen als in de hals van een duif.'

Deze uitgave [...] bevat veel poëzie [...] en 4 vertalingen, gevolgd door één prozastuk in de vorm van 'Brief aan mijn zoon', gevolgd door één stuk beschouwend proza: 'Autobiografie in briefvorm'.

De auteur die proza, poëzie en essays schrijft, krijgt de prijs voor zijn beschouwend proza.

Soms kan poëzie een ingewikkeld probleem nu eenmaal beter onder woorden brengen dan beschouwend proza.

Uitgaande van de vraag of er aanleiding is, naast de drie traditionele genres (epiek, lyriek en dramatiek) een 4e genre te onderscheiden, "Beschouwend proza" of "prose d'idées" wordt een aantal teksten bestudeerd waarin het persuasieve en het informatieve element een belangrijke rol spelen: essays, brieven, memoires, manifesten, enz.

Het essay is een vorm van beschouwend proza waarin de schrijver op vernuftige, dikwijls speelse wijze zijn kijk op een onderwerp ontvouwt. Het is niet het verslag van een onderzoek, het is het onderzoek zelf. Schrijvend, maar vooral ook associërend verkent de essayist bekend en onbekend gebied, en de lezer verkent al lezende mee.

Het essay als beschouwend proza is de vorm bij uitstek voor de meningsuiting en de gedachtewisseling tussen volgroeide mensen [...] die niet worden aangesproken als experts op een deelgebied, en ook niet als gelovigen in eigen kring [...], maar als leken, mensen dus die over alles wel iets weten en over van alles nog iets meer willen weten [...]. Voor zulke lezers wordt het essay geschreven, als een persoonlijk en een publiek betoog, met een stijl.

Gabriel Garcia Marquez gaat in mijn ogen de mist in wanneer hij in zijn journalistiek proza waargebeurde verhalen naar waarheid probeert te vertellen.

Hiernaast heeft hij nog veel journalistiek proza gepubliceerd en er staan ook een aantal filmscenario's op zijn naam.

In zeven hoofdstukken belichten evenveel auteurs respectievelijk Engelmans persoon [...], zijn poëzie, een selectie uit zijn kritisch proza over beeldende kunst en literatuur, en zijn plaats in de literaire constellatie van de jaren dertig.

De Vlaamse Cultuurprijzen Beeldende Kunst zijn twee prijzen: - één prijs wordt toegekend aan een beeldend kunstenaar (de Kunstenaarsprijs) - één prijs wordt toegekend aan een schrijver voor kritisch proza (essay en kritische reflectie) inzake beeldende kunst (de Prijs voor de Kritiek).

In de wetenschappelijke en essayistische reflecties op zijn werk waren tot dan de literaire kritieken en beschouwingen altijd ongenoemd gebleven. Dit kritisch proza ontleent zijn waarde niet in de laatste plaats aan de mogelijkheden die het biedt er Bordewijks literaire denkbeelden uit af te leiden. Met zijn recensies, waarin negen jaar literaire actualiteit op de voet wordt gevolgd, heeft Bordewijk duidelijker dan elders zijn poëticale standpunten onder woorden gebracht.

Dit deel bevat Hoorniks kritisch proza, waarin hij, zelf als dichter nauw bij de problematiek betrokken, zijn ideeën neerlegde over de ontwikkeling der Nederlandse dichtkunst.

Verwey publiceerde vele bundels toonaangevend kritisch proza. Het grootste deel van zijn opstellen werd verzameld in het 10 delen tellende "Proza" (1921-'23). Ook hierin staan het belang van het geestelijke en de banaliteit van het realistische in de literatuur centraal.

In 1927 publiceerde hij het belangrijkste werk uit zijn kritisch proza, nl. "Gebruiksaanwijzing der lyriek".

Zijn verzameld kritisch proza kan men dan ook van essay tot essay zien als de neerslag van 'een gedachte in wording', een progressieve formulering van standpunten en inzichten met betrekking tot de eigentijdse kunstvormen en geschriften die aansluiten aan de eigen problematiek.

Het Nederlands Letterenfonds laat zich over de toekenning van subsidies adviseren door een breed samengestelde Raad van advies met grote kennis van de nationale en internationale letterkunde. Daarnaast hebben de leden specifieke deskundigheid op het gebied van bijvoorbeeld literair proza (fictie en non-fictie), de literaire vertaling (uit verschillende taalgebieden), poëzie, (geïllustreerde) kinder- en jeugdboeken, literaire uitgaven (boeken, tijdschriften en digitaal), literaire festivals (nationaal en internationaal), Friese letterkunde, interculturele letteren en literair erfgoed.

Een werkbeurs is bestemd voor het schrijven van literair proza (waaronder non-fictie), poëzie, kinder- en jeugdboeken, dat in een redelijke oplage wordt uitgegeven bij een professionele uitgever.

Uit een totaal van 362 ingezonden Nederlandstalige boeken in het genre 'oorspronkelijk literair proza voor volwassenen' (zowel fictie als non-fictie) heeft de jury van de AKO Literatuurprijs 2005 een eerste selectie (de zgn. 'longlist') gemaakt van 23 titels.

Ook in Anbeeks literaire handboek, Geschiedenis van de literatuur in Nederland 1885-1985, worden Mulisch' documentaires genoemd [...], die behalve de classificatie 'reportage' ook 'niet-fictief proza' meekrijgen. Gezien het feit dat het om een handboek over literatuur gaat, kunnen we gemakshalve aannemen dat Anbeek niet-fictief literair proza bedoelt.

Waarom slaat dit genre bij ons niet echt aan? Terwijl de literaire non-fictie - dat moeilijk te omschrijven genre van boeken die de historische en actuele werkelijkheid tot thema hebben gemaakt, maar over die onderwerpen schrijven met de schwung en gedrevenheid van literair proza, zoals David Van Reybroek het omschrijft - toch populairder is dan ooit.

De pilot is gericht op de genres literair proza, literaire non-fictie en poëzie. Per jaar is een bedrag van € 20.000 beschikbaar.

Voor het schrijven van literair proza is naast talent ook technische vaardigheid nodig. Dit boek leidt de aankomende schrijver in de kunst van het creatieve schrijven. De Amerikaanse docent-auteur geeft in het eerste deel in vier hoofdstukken de theorie over de aard van fictionele teksten, en de relatie van de inhoud van een verhaal tot de werkelijkheid.

Ook het ritmische en klankrijke taalgebruik draagt daartoe bij. Nu eens staccato, dan weer vloeiend maakt het 'Tatoeages' tot een mooi voorbeeld van poëtisch proza.

Greet De Coninck schrijft poëzie, proza, poëtisch proza en columns met zicht op zee. Ze kadert de werkelijkheid in en vindt een pasvorm voor klank en beeld, heimwee en ontroering. De zee en haar traagheid inspireren haar tot een hertaling van wat haar omringt en geven adem aan het personage.

Het begrip 'belletrie' heb ik in dit onderzoek beperkt tot de kategorieën scheppend proza en poëzie. De genres toneel en literair essay zijn er niet in opgenomen: het literair essay wordt traditioneel niet tot de scheppende maar tot de beschouwende literatuur gerekend, terwijl toneeluitgaven voor het grootste deel door gespecialiseerde fondsen verspreid worden met het direkte en loutere oog op scenische uitvoeringen.

Rekto:verso gaat ervan uit dat per jaar gemiddeld 705 Nederlandstalige romans (nauwkeuriger: scheppend proza) worden gepubliceerd.

In principe heb ik alleen kritisch of satirisch en geen zogenaamd scheppend proza (romans of toneelstukken) noch poëzie als receptiedocument beschouwd.

Hertmans' omvangrijke oeuvre, dat een constant intellectueel en stilistisch hoogstaand peil haalt, omvat zowel poëzie, scheppend proza en (bewerkte én originele) theaterteksten, als literaire, kunst- en maatschappijkritische essays.

Maar je kan moeilijk een onderscheid maken tussen zijn beschouwend werk en zijn scheppend proza.

Het streven is studenten inzicht te geven in literaire technieken zodat ze zelf fictie leren schrijven van een behoorlijk technisch niveau. Het gaat hierbij om scheppend proza. Aan het eind hebben de studenten een afgeronde fictionele tekst geschreven, hetzij een kort verhaal, hetzij een afgerond romanfragment.

Verder gaat de belangstelling van de Zweedse Academie sterk uit naar auteurs, liefst nog niet voorbij de landsgrenzen bekend, die het eigene van hun cultuur onder woorden brengen in werk met een universele uitstraling. Bij voorkeur is in hun oeuvre nog een ontwikkeling te verwachten en naast hun poëzie of scheppend proza schrijven ze essays waarin ze zich literair, filosofisch of politiek verantwoorden.

De driejaarlijkse Prijs der Nederlandse Letteren, waaraan voor de winnende auteur een bedrag is verbonden van zestienduizend euro, is de belangrijkste literaire onderscheiding van het Nederlandse taalgebied. Hij kan worden toegekend voor het gehele oeuvre van een schrijver of voor een apart werk in de genres poëzie, verhalend proza of drama.

De jury gaat zich buigen over het in 1997 uitgegeven Nederlandstalige literair verhalend proza.

Boenin, die zijn artistieke loopbaan als dichter begon, evoceerde ook in zijn verhalend proza als een groot poëet de Russische natuur.

Recente eerdere laureaten in het genre verhalend proza waren Charlotte Mutsaers (2010), J.M.A. Biesheuvel (2007), Cees Nooteboom (2004).