racist 1.0
(pejoratief)
Semagram (extra betekenisinformatie)
Een racist…
is een persoon
- [Eigenschap of hoedanigheid algemeen] maakt op een negatieve manier onderscheid tussen mensen op grond van hun ras; maakt zich schuldig aan racisme, aan rassendiscriminatie; is racistisch of wordt racistisch gevonden
- [Eigenschap of hoedanigheid algemeen] beschouwt mensen van een ander ras als minderwaardig
Algemene voorbeelden
Er zijn racisten die vinden dat witte mensen beter zijn dan zwarte, maar er zijn ook zwarte racisten die vinden dat zwarte mensen beter zijn dan witte. Racisten discrimineren stelselmatig, omdat ze mensen beoordelen op grond van kenmerken die er niet toe doen, namelijk de huidskleur of afkomst.
Lieden die willen dat de gastarbeiders teruggaan naar hun land van herkomst worden racisten genoemd.
"Bekrompen en in feite een racist." Dat kreeg drs. H. Janmaat, fractieleider van de Centrumdemocraten, gisteren tijdens de Algemene en politieke beschouwingen naar zijn hoofd geslingerd door zijn collega van GroenLinks, P. Lankhorst [...]. Lankhorst kwam tot zijn uitval tijdens een beroep dat hij op jongeren deed om na te denken over de positie van buitenlanders in de Nederlandse samenleving.
Het lijkt er meer op dat Smit en consorten erop uit zijn om rotzooi te trappen en te provoceren. Wij zullen dat niet toestaan. De bijeenkomst is voor antiracisten, racisten komen er niet in! Wij zijn er niet op uit om te gaan knokken met Nieuw Rechts, maar we zullen hen wel de toegang ontzeggen. En we doen een oproep aan antiracistische jongeren, om vooral in grote getale te komen zondag, om Smit in zijn hemd te laten staan.
Combinatiemogelijkheden
als object bij een werkwoord
- iemand een racist noemen
'Ik zie eruit als een Noord-Afrikaan,' zei hij. 'Vinden Noord-Afrikanen dat ook?' vroeg ik. 'Nee,' zei hij, 'daar zijn ze te pretentieus voor. Zij denken dat zij alleen er als Noord-Afrikanen uitzien. Tot je hun dat onder de neus wrijft. Dan noemen ze je een racist.'
met koppelwerkwoord
- een racist zijn
Wie zijn eigen ras superieur vindt, is een racist.
De veroordeelde is geen katje om zonder handschoenen aan te pakken. Hij is een racist en laat niet na om op een gegeven ogenblik Hitler op te hemelen. Het helpt zijn zaak uiteraard niet vooruit.
Hij is een racist ("We zullen met minderheden afrekenen zoals Amerika met de Indianen en Duitsland met de joden heeft afgerekend"), een populist, een demagoog, een clown en een schreeuwlelijk, wiens uitspraken hem in de meeste landen in de wereld ofwel in het gevang ofwel in de extreme marges van het politieke krachtenveld zouden hebben gebracht.
met adjectief ervoor
- een blanke racist
- blanke racisten
In de staat Missouri werd gisteren een blanke racist met een injektie geëxecuteerd. Robert O'Neal (34) stak in 1984 in de gevangenis een zwarte gedetineerde uit racistische motieven dood.
De jonge Stephen Lawrence werd op een avond vermoord toen hij op de bus wachtte. Om geen andere reden dan dat hij zwart was. De zaak werd door de media vrijwel genegeerd. De moordenaars zijn nog steeds op vrije voeten, ook al duiken de namen van vijf blanke racisten meermaals op in het onderzoeksdossier.
- de echte racisten
De federatie zal het publiek voor, tijdens en na voetbalwedstrijden met slogans, folders en advertenties wijzen op de noodzaak van bestrijding van racisme en discriminatie [...]. Wigerink heeft niet de illusie dat racisme kan worden uitgebannen. "Er is al heel wat gewonnen als we de mensen die met de echte racisten meelopen en meeschreeuwen kunnen bekeren", zei hij gisteren.
in voorzetselgroep
- iemand voor racist uitmaken
- iemand voor racisten uitmaken
Hij wordt uitgemaakt voor racist en voor seksist. Als de eeuw niet zo ver gevorderd was, schrijft Roth, zou hij ongetwijfeld ook communist genoemd zijn. Dat was voorheen de manier om mensen te diffameren, en de vrijheid van meningsuiting aan banden te leggen.
Als een politicus zich toch verlaagt tot discriminerende uitspraken, brengt dat voor hem of haar enorme risico's met zich mee. Maar er is in onze democratie ook een griezelig gevaar in de omgekeerde richting: de angst om voor 'racist' te worden uitgemaakt.
'Vergeet niet dat de meesten hier zelden of nooit buiten het Zuiden zijn geweest. Zij hebben geen idee hoe de rest van de wereld eruitziet. Zij zijn opgegroeid in het deel van Amerika waar zwarten dertig jaar geleden nog niet in de bus mochten met blanken. Als jij ze zou horen zou je ze onmiddellijk voor racisten uitmaken, maar ik kijk daar nu anders tegenaan. Ik snap nu wat meer van de achtergrond.'
met onbepaald voornaamwoord
- geen racist (zijn)
Elke aanval nam hij persoonlijk op. Ook wilde hij niet in de hoek van extreemrechts worden gedrukt. "Ik heb niets met Haider en Le Pen. Ik ben een democraat, geen racist", aldus Fortuyn, die altijd woedend werd als hij hiermee werd geconfronteerd.