rechterhand


rechterhand 1.0

afbeelding

Bron: Evan-Amos
( CC BY-SA 3.0 )

hand die, vanuit het perspectief van de persoon zelf, aan de rechterkant van het lichaam zit

Semagram (extra betekenisinformatie)


Een rechterhand…

is een hand; is een lichaamsdeel

  • [Plaats] zit aan de rechterkant van het lichaam, d.w.z. wanneer de neus naar het noorden gericht is aan de kant van het oosten
  • [Eigenschap of hoedanigheid algemeen] is voor de meeste mensen de belangrijkste hand, omdat de meeste mensen rechtshandig zijn
  • [Ongewone of afwijkende eigenschap of hoedanigheid] is die hand die mensen elkaar geven bij het handen schudden (ter begroeting of om je voor te stellen)

    Hoofdsemagram: hand


    Algemene voorbeelden


    Terwijl ze kauwde maakte ze met veel misbaar duidelijk dat de taart overheerlijk was. Haar rechterhand zwaaide ze heen en weer naast haar oor.

    Poes poes poes, Paul Mennes,

    De Cock roerde peinzend in zijn kopje en staarde onderwijl naar haar rechterhand die losjes op het tafeltje leunde.

    De Cock en de dode harlekijn, Appie Baantjer,

    Vlak voor haar zoon hield ze halt, keek omlaag naar de mond die als een zwerende wond in zijn gezicht lag, boog diep voorover, spande elke spier in haar rechterhand, die ze ophief, en sloeg hem vlak in het gezicht.

    Arend, Stefan Brijs,

    Combinatiemogelijkheden


    als object bij een werkwoord


    • je rechterhand geven
    • zijn rechterhand geven
    • elkaar de rechterhand geven
    • mijn rechterhand grijpen
    • de rechterhand leggen op zijn hart
    • de rechterhand leggen in zijn nek
    • de rechterhand plaatsen tegen de linkerslaap
    • de rechterhand in je zak steken
    • de rechterhand omhoog steken
    • de rechterhand uitsteken

    'Janet, geef me je rechterhand [...]. Vertrouw mij nou maar, Janet.' Janet gaf haar rechterhand aan Florian.

    Alle families zijn psychotisch, Douglas Coupland,

    Elk van ons gaf zijn rechterhand aan zijn linkerbuurman en zijn linkerarm aan zijn rechterbuurman.

    Scouting; Kriep; Roodmerk; Mexico; Jozef; Het oog, Peter van Zeeland,

    'En dan wil ik nu overgaan tot het officiële gedeelte. Als jullie elkaar de rechterhand zouden willen geven?' Fleur en Marco moeten lachen – ze hebben elkaar al bij de rechterhand, want ze hebben elkaar vanaf het moment dat ze hier samen staan niet meer losgelaten.

    Westenwind, Simone Duwel,

    Hij greep mijn rechterhand en trok mij overeind.

    Het woeden der gehele wereld, Maarten 't Hart,

    Hij legt zijn rechterhand op zijn hart.

    Buiten is het maandag, J. Bernlef,

    Ik legde een moment mijn rechterhand in Jans nek.

    Zuiderkruis, Pauline Slot,

    Zo pleegt men in Maastricht niet 'alaaf' te roepen; dat is meer iets voor het Rijnlandse carnaval. Men brengt er daarentegen 'saluts' waarbij men de rechterhand tegen de linkerslaap plaatst.

    NRC,

    Een handtam konijn kan opgetild worden door de rechterhand te plaatsen langs de rechterzijde van het dier, en vervolgens de rechterhand te plaatsen onder de borst van het dier.

    http://home.tiscali.be/dieren.kliniek/medische_info/konijn.htm

    Ik steek mijn rechterhand in de zak van mijn regenjas.

    Hubert, Jules Grandgagnage,

    Lachend staken de twee mannen hun rechterhand omhoog.

    Dovemansoren, Rinus Ferdinandusse,

    Net als in de woonkamer stak hij zijn rechterhand omhoog.

    Arend, Stefan Brijs,

    Hij stak gewoon zijn rechterhand naar Beata uit en zei: 'Dag mevrouw Boenders,' raapte de bloemen op, nam de verpleger bij de arm en verdween sloffend door de lange, gewelfde gang die naar zaal 12 leidde.

    Cargo, Patrick Conrad,

    Joost en Max kussen elkaar niet: die steken hun rechterhanden uit en zeggen op overdreven toon: 'zo, kerel'.

    Het binnenste ei, Hannes Meinkema,

    met adjectief ervoor


    • haar gehandschoende rechterhand
    • zijn gehandschoende rechterhand
    • haar vlakke rechterhand
    • zijn vlakke rechterhand

    Er deinde plotseling een lichte opschudding door de winkel, een opgewekte verrassing, maar de vrouw legde een vinger van haar gehandschoende rechterhand op haar lippen en iedereen bedaarde.

    Sluitertijd, Erwin Mortier,

    De tweede luitenant hief flauwtjes zijn gehandschoende rechterhand.

    Het overspelige gras, Louis Ferron,

    Met zijn vlakke rechterhand slaat hij beurtelings op de rand en in het midden van het slangevel.

    http://www.bellydance.be/boek.html

    Ze houdt haar handpalm een beetje schuin en hoort dat de vogels naar het deurtje glijden [...]. Ze wil ze allebei tegelijk op haar vlakke rechterhand. Het paartje moet samen de lucht in.

    Vertezucht, Jef Aerts,

    met adjectivisch voltooid deelwoord


    • mijn gestrekte rechterhand

    Eerst nog afwerend wendde ik mij half af, maar sloeg toen in een uitbarsting van drift met de smalle buitenkant van mijn gestrekte rechterhand, zo hard als ik kon, op die uitdagende strot.

    NRC,

    De scheidsrechter fluit en maakt met gestrekte rechterhand enkele keren achter elkaar een hakkende beweging op zijn linkerpols.

    http://www.braxgata.be/alg_hockeyregels.htm

    in voorzetselgroep


    • in haar rechterhand
    • met de rechterhand
    • met mijn rechterhand
    • met zijn rechterhand

    Aan een band over haar schouder hing een gitaar, in haar rechterhand hield ze een proviandtas en in haar linkerhand bungelde haar eigen plunjezak.

    Het wonder, Frederick Forsyth,

    In Engeland wilden de leraren mij als kind dwingen met mijn rechterhand te schrijven; ik stotterde, dat kwam daar misschien wel door.

    http://eddp.edf-feph.org/edf/pdf/bg_nl.doc,

    Hij was verstomd, het laatste wat ik van hem zag was dat hij met zijn rechterhand zwaaide naar de achterdeur.

    Sterk water, Marijke Libert,

    Indiërs eten altijd met hun hand, de rechterhand. Nooit met de linkerhand. Moslims gebruiken vork, lepel en mes, indien nodig ook de rechterhand. Nooit de linkerhand. Alleen Chinezen en westerlingen eten met twee handen, rechts én links.

    http://www.home.zonnet.nl/rene_maassen/malvocnl.html,

    • de duim van haar rechterhand
    • de middelvinger van zijn rechterhand
    • de pink van zijn rechterhand
    • de wijsvinger van zijn rechterhand
    • de rug van haar rechterhand

    De duim van haar rechterhand hing in haar open gezakte mondhoek.

    Verbroken zwijgen, J. Bernlef,

    Ze tastte in de zak van haar gilet, vond vier wasknijpers en hechtte de pink en middelvinger van zijn rechterhand aan de huid van zijn linkerhand vast.

    Sterk water, Marijke Libert,

    Godfried schoof de loop van het wapen over de handdoek heen en weer, drukte de kolf tegen zijn schouder, kneep zijn linkeroog dicht, vouwde de linkerhand om de zwarte loop, de wijsvinger van zijn rechterhand om de trekker.

    Morgenster, Jaap Scholten,

    Met de rug van zijn rechterhand veegde hij zijn lippen schoon.

    Het overspelige gras, Louis Ferron,

    met bezittelijk voornaamwoord


    • haar rechterhand
    • mijn rechterhand
    • uw rechterhand
    • zijn rechterhand

    Een vrouw van een jaar of zeventig stapte binnen, zette een reusachtige pan op tafel, veegde haar rechterhand aan haar schort af en stak die naar me uit.

    De zonnewijzer, Maarten 't Hart,

    Ze gaat zitten met haar rechterhand op haar stok steunend.

    Verbroken zwijgen, J. Bernlef,

    's Avonds voor het zwarte raam zat ik nog te lezen, mijn hoofd steunend met mijn rechterhand.

    Acacialaan, Koen Peeters,

    Zet de rechter wijsvinger en duim op de mondhoeken van uw kat en druk zachtjes op de wangen, terwijl u de pil in uw rechterhand houdt.

    http://www.king-pin.nl/homepage/ellen/pil%20geven.htm,

    Bij moeder thuis hangt er een foto naast de open haard waarop ik in een witte pij voor een oude priester kniel die de duim van zijn rechterhand op mijn hoofd drukt.

    Herinneringen aan moeder aarde, Johan Tykens,

    voorafgegaan door naamvalsgenitief


    • vaders rechterhand

    De ringvinger van vaders rechterhand was twee centimeter korter dan die van zijn linkerhand, zegt ons Hilde.

    Volgend jaar in Berchem, Leo Pleysier,

    Vaste verbindingen


    aan zijn rechterhand

    Woordfamilie


    Als deel van een afleiding


    Als linkerlid in samenstellingen en samenkoppelingen


    Overige woordfamilieleden


    rechterhand 1.1

    deel van pianomuziek dat door de rechterhand gespeeld wordt; bovenste notenbalk van een pianopartij

    Betekenisbetrekking


    metonymie
    Betrokken betekenissen 1.0 : 1.1

    Semagram (extra betekenisinformatie)


    De linkerhand…

    is een muziekstem; is een onderdeel

    • [Geluid] vormt meestal de melodie en bestaat uit hogere tonen dan de linkerhand
    • [Eigenschap of hoedanigheid algemeen] wordt gespeeld door de rechterhand
    • [Ongewone of afwijkende eigenschap of hoedanigheid] wordt samen met de muzieklijn voor de linkerhand gespeeld
    • [Instrument] wordt gespeeld op een toetsinstrument, zoals een piano of een keyboard
    • [Medium] staat beschreven in de bovenste van de twee notenbalken in een pianopartij, in de G-sleutel

    Combinatiemogelijkheden


    als object bij een werkwoord


    • de rechterhand spelen

    Hier leer je hoe je de rechterhand kunt spelen van het lied 'euphoria' van Loreen. Als je dit eenmaal kunt kun je met je linkerhand de akkoorden spelen.

    https://www.youtube.com/watch?v=DvQotFPVEsM,

    in voorzetselgroep


    • in de rechterhand

    Joanna MacGregor is naar verwachting een klasse apart; ze schotelt subtiele maar sprekende details op, bijvoorbeeld de vier halve noten in de rechterhand in maat 55 en 56 (2'36") en de zes in de maten 58-60 (2'39") die door een groot aantal rivalen eenvoudigweg worden overgeslagen.

    http://www.audio-muziek.nl/discografie/gershwin,%20rhapsody%20in%20blue.htm,

    Als er in de linkerhand of in de rechterhand een moeilijke passage voorkomt, kun je deze met handen apart oefenen.

    http://www.warnerfokkens.nl/praktijk/oefentips.html

    rechterhand 2.0

    trouwe medewerker; naaste medewerker; steun en toeverlaat

    Semagram (extra betekenisinformatie)


    Een rechterhand…

    is een persoon

    • [Eigenschap of hoedanigheid algemeen] is iemand trouw; is iemands steun en toeverlaat
    • [Geslacht] is een man of een vrouw
    • [Overtuiging of levensbeschouwing] gelooft in iemand of in wat diegene doet
    • [Activiteit of handeling] werkt mee met iemand of werkt hard voor iemand

    Algemene voorbeelden


    Er werden 23 hoofdingelanden beëdigd en uit hun midden zijn vijf heemraden benoemd. Zij moeten als rechterhand fungeren voor dijkgraaf Jager.

    Meppeler Courant,

    Combinatiemogelijkheden


    met adjectief ervoor


    • een administratieve rechterhand
    • een ambtelijke rechterhand
    • een financiële rechterhand
    • een muzikale rechterhand
    • een politieke rechterhand

    Taalvaardigheid, flexibiliteit, tact en vlotte omgang mogen niet ontbreken, terwijl ook interesse voor de medische wereld, de patiënt en de administratie vanzelfsprekend is, om als administratieve rechterhand van de geneesheer te kunnen fungeren.

    http://www.khk.be/khk/brochures/pdf/Handelswet_Bedrijfsk/Handelswet_Bedrijsk.pdf

    Tegen de ambtelijke rechterhand van de prefect is één jaar geëist, tegen de directeur openbare werken zes maanden.

    NRC,

    Toen Busquin in 1992 het voorzitterschap van de Parti Socialiste kreeg, maakte hij van Moriau zijn financiële rechterhand.

    De Standaard,

    Met een muzikale rechterhand naast me, een betrouwbare lichtman en goede spelers was dit de kroon op mijn werk.

    http://www.adodvs.nl/interview.htm#serge

    Toen Mirjana Markovic, de echtgenote en gehate politieke rechterhand van president Slobodan Milosevic, in december naar India reisde, hing er ook een spandoek: "Wees blij dat je in India bent."

    De Standaard,

    • de hondstrouwe rechterhand
    • de intellectuele rechterhand
    • de sterke rechterhand
    • de trouwe rechterhand

    Ruim 24 jaar lang was hij diens hondstrouwe rechterhand.

    http://www.gva.be/dossiers/-k/kashmir/awam.asp,

    Of Gennadi Boerboelis, zijn intellectuele rechterhand van 1991-92 maar een jaar later geen geziene gast meer: in zijn gedrag was de "jaloezie, de wens sterke concurrenten op te ruimen, kortom, alle gevolgen van een ziekelijke eigenliefde" aan het daglicht getreden.

    NRC,

    Maar wie de financiële wereld een beetje volgt, weet dat Valère Croes al jarenlang de sterke rechterhand is van Maurice Lippens, de Belgische medevoorzitter van de groep Fortis en van het strategisch comité van de Generale Maatschappij.

    De Standaard,

    Zijn trouwe rechterhand, secretaresse Ria van Dalen, wordt gevraagd boodschappen te doen.

    NRC,

    De Vits mocht dan al de trouwe rechterhand van Janssens zijn geweest, en als secretaris-generaal de eerste in lijn voor diens opvolging, ze combineerde te veel nadelen om aanvaard te worden door alle kameraden.

    De Standaard,

    • de voormalige rechterhand
    • een voormalige rechterhand
    • de vroegere rechterhand
    • zijn vroegere rechterhand

    De voormalige rechterhand van Paul Van den Boeynants en ex-penningmeester van de Cepic hield in de jaren zeventig via stromannen de touwtjes in handen van de CIDEP, Compagnie Internationale d'Editions Populaires en van de firma PDG, Promotion et distribution Générales.

    De Standaard,

    Het gerechtelijk onderzoek naar de mogelijk illegale handel en wandel van een voormalige rechterhand van de Franse president, François Mitterrand, komt gevaarlijk dicht bij het Franse staatshoofd zelf.

    NRC,

    Merry Hermanus, ex-secretaris-generaal van het Brussels Gewest, en François Pirot, de vroegere rechterhand van Spitaels en nu ombudsman van het Waals Gewest, verdwijnen achter de tralies.

    De Standaard,

    Tegen zijn vroegere rechterhand en nu topadviseur van het Surinaamse ministerie van defensie, E. Boerenveen, loopt al een vooronderzoek.

    NRC,

    voorafgegaan door naamvalsgenitief


    • diens rechterhand
    • iemands rechterhand

    Zijn opvolger, Jacques de Larosière, en diens rechterhand, de Amerikaan Ron Freeman, hebben de geloofwaardigheid van de bank weten te herwinnen door een krachtige interne reorganisatie.

    NRC,

    ACV-voorzitter Willy Peirens en diens rechterhand Josly Piette zaten er op hun persconferentie terneergeslagen bij.

    De Standaard,

    Vlak voor de inval van de Sovjetunie had Hess, Hitlers rechterhand, Engeland voorgesteld een antibolsjewistisch blok te vormen, een voorstel dat op de steun van een deel van de Engelse burgerij kon rekenen.

    http://ptb.be/scripts/article.phtml?obid=24171=2=1,

    Het bronnenmateriaal maakt een grondige indruk, hij put onder meer uitvoerig uit de dagboeken van Monnets rechterhand, de Nederlander Max Kohnstamm.

    NRC,

    Alleen veronderstelden zij dat Franco's rechterhand en premier, admiraal Carrero, Juan Carlos wel onder de duim zou weten te houden.

    De Standaard,

    Onze taak was het om Osama's rechterhand – bij ons vanwege de operationele veiligheid slechts bekend als de 'Bron' – een, zij het onvrijwillige, lift te geven.

    Crisis four, Andy McNab,

    met voorzetselgroep


    Voorzetsel: van

    • de rechterhand van iemand

    Hij was de immer strak in het pak gestoken rechterhand van Meyerbaum en hij had de dagelijkse zakelijke leiding over de dochterondernemingen.

    Nette mensen in een nieuwe tijd, Hans van der Kamp,

    Boerenveen, jarenlang de rechterhand van ex-legerleider Bouterse, zou volgens het ochtendblad De Ware Tijd met instemming van de legerleiding op uitnodiging van Nederland zijn vertrokken.

    NRC,

    Harvey is de rechterhand van Nick Cave en zijn cd 'Intoxicated Man' heeft grote verdiensten.

    De Standaard,

    Vanaf haar veertiende hielp ze in de huishouding en in de hoeve. Zo werd ze de rechterhand van haar vader.

    De Standaard,

    met bezittelijk voornaamwoord


    • mijn rechterhand
    • zijn rechterhand

    Guggenheimer genoot van die stilte, tot hij zei: 'Verdere uitleg laat ik over aan mijn rechterhand.'

    Uitgeverij Guggenheimer, Herman Brusselmans,

    Daarom stuurde de bondscoach gisteren zijn rechterhand naar het front (de persconferentie).

    De Standaard,

    met eigennaam


    Rechterhand Trevor Abott behoudt in ieder geval een rotsvast vertrouwen in de baas.

    NRC,

    Zijn rechterhand, Dudley Eustace, de personificatie van de succesvolle financiële gezondmaking, heeft zijn aandacht inmiddels verlegd.

    NRC,

    met ander, nevengeschikt substantief


    • de rechterhand en vertrouweling

    In die laatste functie, die hij van '69 tot '72 vervulde, was Ehmke de rechterhand en vertrouweling van Willy Brandt.

    NRC,

    Woordfamilie


    Als deel van een afleiding