retrograde


retrograde 1.0

in omgekeerde of tegengestelde richting gaand

Algemene voorbeelden


De term retrograde betekent niet enkel tegenin, maar is ook astronomisch jargon voor het fenomeen dat sommige planeten, vanuit de aarde gezien, op een bepaald ogenblik in hun baan een tijdje achteruit bewegen.

De Standaard,

Wel werden zij door de 'officiële' en zeker door de zich aan alle wetenschappelijkheid onttrekkende 'postmoderne' muziekgeschiedenis, volledig in de marginaliteit of de volstrekte obskuriteit weggedrukt ten voordele van retrograde figuren zoals Pierre Boulez, Igor Strawinsky [...], Phill Glass, Alfred Schnittke.

http://users.pandora.be/stichtinglogos/lb/0303/lb0303gem.html,

Combinatiemogelijkheden


met substantief


  • retrograde amnesie
  • retrograde beweging
  • retrograde ejaculatie
  • retrograde volgorde

Bij retrograde amnesie zijn de herinneringen aan gebeurtenissen vóór het letsel aangetast.

Waarom het leven sneller gaat als je ouder wordt, Douwe Draaisma,

Precies om dat bizarre gedrag uit te leggen heeft Ptolemaeus al die langs elkaar rollende cirkels nodig, terwijl de retrograde bewegingen in het Copernicaanse systeem vanzelf wegvallen als gezichtsbedrog door de eigen beweging van de aarde.

De Standaard,

"Als er prostatectomie is geweest, dan is er daarna alleen nog retrograde ejaculatie," antwoordde hij langzaam, "op voorwaarde dat de ingreep goed gedaan werd."

De Coltmoorden, Jef Geeraerts,

Daarna volgde nog een troosteloze Engelse hoornsolo en speelde een tweetal strijkers cantilenen uit het begin, nu in retrograde volgorde, vreemde onthechte zangen, waar Gergjev goed raad mee wist.

NRC,

retrograde 2.0

(literatuur en theater)

gedicht dat, behalve van voren naar achteren, ook van achteren naar voren kan worden gelezen

Semagram (extra betekenisinformatie)


Een retrograde…

is een gedicht; is een tekst

  • [Vorm] is in dichtvorm geschreven, kan ook van achteren naar voren gelezen worden en levert dan een nieuw gedicht op
  • [Onderscheid of tegenstelling] is, in tegenstelling tot een palindroom, geen woord of zin, maar een gedicht waarin niet hetzelfde staat als men het gedicht achterstevoren leest, maar een nieuw gedicht te lezen is

    Algemene voorbeelden


    Overal bij de rederijkers, met de explosie van refereinen, ballades, retrogrades en 'scaecberden', manifesteert zich een eigen stem juist via de kunstige vormen.

    NRC,

    Ik wil weleens een retrograden lezen, zijn hier mensen die dat kunnen, retrograden is een dichtkunst afkomstig uit de renaissance, hierbij maakte men een gedicht waarbij je elke dichtregel ook andersom kan lezen. Dit lijkt me echt wel mooi, en een echt meesterwerk, ff een simpel voorbeeld, Madam I am Adam. Maar dan moet hij wel echt kloppen.

    http://forum.scholieren.com/archive/index.php/t-20584.html

    Met de rijm- en woordvolgorde wordt geëxperimenteerd in een retrograde: zo'n gedicht kun je probleemloos van achter naar voren lezen.

    http://www.literatuurgeschiedenis.nl/lg/goudeneeuw/literatuurgeschiedenis/lgge004.html