roltrap 1.0
Bron:
TahR78 from nl
(
CC BY-SA 3.0
)
Semagram (extra betekenisinformatie)
Een roltrap…
is een trap
- [Plaats] bevindt zich in grote gebouwen, zoals warenhuizen, stations en vliegvelden
- [Richting] gaat ofwel naar boven ofwel naar beneden
- [Eigenschap of hoedanigheid algemeen] wordt mechanisch aangedreven
- [Betrokkene] vervoert personen
Hoofdsemagram: trap
Algemene voorbeelden
Op drie hoge televisieschermen wordt aangekondigd wat er die middag in de zestien zalen wordt getoond en geveild. Het gebouw heeft drie verdiepingen die door een roltrap met elkaar zijn verbonden. Een parkeergarage, een bank, een boekhandel, een garderobe, een weekblad van meer dan honderd pagina's, alles is er om het de koper naar de zin te maken.
De eerste roltrappen werden in 1900 in gebruik genomen in New York en Parijs. De synchroon meebewegende rubberen leuningbanden werd pas later toegevoegd. Roltrappen hebben doorgaans een snelheid van 50 centimeter per seconde.
De roltrap is niet alleen een verbindingslijn, hij vormt ook een grens tussen twee totaal verschillende werelden. Boven ligt de vertrekhal. Er heerst hier een nerveuze stemming. Onverbiddelijk regeert hier de tijd, want het vliegtuig mag niet worden gemist [...]. In deze wereld wordt afscheid genomen, een ernstig ritueel, dat meestal beheerst en ingetogen verloopt. Beneden ligt de aankomsthal.
Lechner, die zijn rechterhand op de leuning van de roltrap heeft gelegd, merkt dat zijn hand zich met de leuning iets sneller beweegt dan de rest van zijn lichaam.
Combinatiemogelijkheden
als object bij een werkwoord
- de roltrap nemen
Hij neemt de roltrap naar de begane grond, en kijkt naar de wandklok met rood lichtgevende cijfers.
met voorzetselgroep
Voorzetsel: naar
- (de, een) roltrap naar beneden
- (de, een) roltrap naar boven
- (de, een) roltrap naar de eerste verdieping
Bij een roltrap worden metalen treden op een hellend vlak voortbewogen door twee eindloze rollenkettingen, aangedreven door een elektrische hogesnelheidsmotor. De richting waarin de trap beweegt, kan omgedraaid worden, zodat men naar keuze een roltrap naar boven of naar beneden kan laten lopen.
Aangenomen dat dit allemaal waar is, dan moeten in het Centre Pompidou, waar geen drempels zijn, de mensen toch ergens beginnen en het spreekt vanzelf dat ze eerst met de roltrap naar boven gaan. En dan weer naar beneden. Want ze willen nog wel wat meer van Parijs zien dan moderne kunst en alle begin is moeilijk.
'Zit u in de finale?' 'Ik hoop zelfs de beker te veroveren,' zei Mercks. 'Bonne chance!' zei de ander en liep terug naar zijn kantoor. Mercks ging met de roltrap naar de eerste verdieping. Terwijl hij steeg wist hij plotseling zeker dat hij negen rondes moest wandelen over zijn etage en dat hij bij het passeren telkens twee keer op de brandblusser moest kloppen.
in voorzetselgroep
- met de roltrap
Over het station welft zich een geweldig glazen dak. Hij loopt het perron af en betreedt de ruime hal. Met de roltrap gaat hij naar beneden naar de uitgang. Naast hem gaan mensen op een andere roltrap naar boven.
- op de roltrap
Het is drukkend warm in het warenhuis, en de lucht van natte regenjassen en te zoet parfum maakt hem misselijk. Op de roltrap staat een vrouw met een kinderwagen klem. Mensen achter haar keren zich zuchtend om.
Hij liep in de stroom achter 't Mannetje aan en zag kans om langszij te komen toen hij op de roltrap stapte. Naast elkaar rolden ze omhoog naar de stationshal.
met ander, nevengeschikt substantief
- de roltrap of de lift
- roltrappen en liften
- roltrappen en rolpaden
- liften en roltrappen
Mijn vader nam me soms mee naar een groot warenhuis omdat hij wist dat ik gefascineerd was door liften en roltrappen. Urenlang gingen we daar op en af met de roltrap of de lift.
De drie verdiepingen van het station zijn met elkaar verbonden door roltrappen en liften. Het zal duidelijk zijn: de ontwerpers van het station zijn er in geslaagd om metro, bus en parkeren op een overzichtelijke manier met elkaar te verbinden.
Roltrappen en rolpaden zijn een comfortabele manier om van de ene naar de andere verdieping te komen, danwel een horizontale afstand te overbruggen.