schijt 1.0
(zeer informeel)
Semagram (extra betekenisinformatie)
Schijt…
is een aandoening
Combinatiemogelijkheden
als object bij een werkwoord
- de schijt krijgen
- het (vliegend) schijt krijgen
'Een sigaartje, Louis? Allee toe, ge hebt toch uw golfbroek aan, ge kunt gerust het schijt krijgen. Het zijn straffe sigaartjes, maar ge hoest er niet van.'
Critici konden voor zijn part het vliegend schijt krijgen. Hoeveel jaren liepen ze hem al niet achterna als hijgende honden, hem eerst krakend, tot op het bot, dan prijzend.
- krijg de schijt
- krijgt de schijt
- krijg het schijt
- krijgt het schijt
- krijg schijt
- krijgt schijt
Krijg de schijt(erij). In Nederlandstalig België zegt men krijg het schijt of krijg(t) schijt. In 1984 is daar bovendien gesignaleerd hij mag van mij gerust het zwart schijt krijgen.
Volgens Van Sterkenburg gebruiken Nederlanders het liefst vloeken waarin iemand anders een lelijke ziekte wordt toegewenst. 'Krijg de kanker, pest, aids, tering. Het lijkt wel alsof Nederlanders denken dat ze die ziektes nooit zullen krijgen als ze een ander ermee verwensen.' Vlamingen hebben een voorkeur voor genitaliën en fecaliën als het om vloeken gaat. 'Krijg de schijt' of 'kust mijn kloten', klinkt het dan. Bovendien is de zuiderbuur sterk in stapelvloekwoorden. 'Godverdommemiljardennondeju', geeft de wetenschapper als voorbeeld. 'Hoe langer de vloek, des te kwader jullie Vlamingen zijn', licht hij toe.
'Krijg de schijt', 'krijg de broekhoest', 'krijg het koliek', 'krijg het hartwater'. Het over en weer uiten van verwensingen is verbale krachtpatserij: je moet ervoor zorgen dat je je gesprekspartner keer op keer overtroeft.
Tuurlijk, dat is moderne jazz, maar wel moderne jazz van twintig jaar geleden. Of ze zeggen: eh, nee, we doen alleen muziek uit het BIM-huis. Zeg ik: wij spelen ook in het BIM-huis. Nou nee, dat gaat niet, jullie zijn niet modern genoeg. Met dat soort mensen moet je onderhandelen. Dan denk je op een gegeven moment ook: krijg het schijt, sodemieter op.'
L. liet bij aanvang van de zitting weten dat hij boos en gefrustreerd is over het strafproces. Ook reageerde hij een aantal keer grof op de gebeurtenissen in de rechtszaal. "Krijg toch de schijt", riep hij toen de advocaat-generaal namens het Openbaar Ministerie inging op de onderzoekswensen van zijn advocaat.
Krijg de schijt! Zelfs voor zo'n ***-baan als vakkenvuller/supermarktmedewerker bij Lidl word ik afgewezen... Ik wilde weten waarom, zeggen ze dat ik geen supermarktervaring heb. Nou ja zeg... Ik kom er minstens 3x per week!!! Dit kan toch niet waar zijn?
met adjectivisch tegenwoordig deelwoord
- het vliegend schijt
Ik heb huiduitslag, er zitten vlooien en ander ongedierte in mijn schaamhaar, en ik lijd aan het vliegend schijt.
Critici konden voor zijn part het vliegend schijt krijgen. Hoeveel jaren liepen ze hem al niet achterna als hijgende honden, hem eerst krakend, tot op het bot, dan prijzend.
in voorzetselgroep
- aan de schijt zijn
- aan de schijt zitten
k ben nu al 4 dagen aan de schijt en heb sindsdien ook enorme maagpijn.
Geboren worden met een anus op je voet. Dat is geen pretje, je krijgt steeds weer boze briefjes als je aan de schijt bent en de plee niet haalt.
Ik zit de laatste 2 weken constant aan de schijt, dunne stinkende spetterpoep (jammie). Word er een beetje ziek van, en ik heb ook geen idee waar het door komt.
Vaste verbindingen
schijt hebben aan iemand of iets
-
Vormvariant: de schijt hebben aan iemand of iets; het schijt hebben aan iemand of iets
zich niets gelegen laten liggen aan iemand of iets; totaal geen rekening houden met iemand of iets; maling, lak hebben aan iemand of ietsFrequent aangetroffen.Synoniem: lak hebben aan iemand of iets; maling hebben aan iemand of iets; op iemand of iets schijten
Tuurlijk, ik ben ambitieus, en ik heb ook nooit een geheim gemaakt van mijn verwachtingen. Ik beschouw die openheid als gewenst, maar die eerlijkheid wordt in Nederland niet altijd gewaardeerd. Vandaar ook altijd die discussies over kroonprinsen, in Nederland wordt je het pas, als je beslist hebt aangegeven het niet te willen. Ik vind dat onzin, ik hoef niet zo in de beschutting. En ik heb eigenlijk schijt aan de verontwaardigde reacties die dat oplevert.
'Nee', zei het jongetje. Maar meteen erop zei hij dat hij '5 riemen' kreeg. De agent reageerde met ongeloof en afwijzing, en zei 'Nou, dat doet jouw vader toch niet'. Het jongetje zei het opnieuw en voegde er vervolgens aan toe dat hij schijt had aan de politie.
'Ze zeggen wel: kijk naar 't hart, niet naar 't gezicht, een mooi gelaat verveelt zo licht, maar daar hebben je hormonen volstrekt schijt aan.'
Nog maar vijfentwintig jaar geleden wou de zelfkazende uitgever R.J. Peskens een roman niet drukken als de opmerking van een der romanpersonages: "Ik heb schijt aan de koningin", er niet uit verwijderd werd.
Net als zijn vader was hij een anarchist, die schijt had aan volk en vaderland, aan autoriteit en staat, en die nooit ter stembus is gegaan.
Bon, voor de rest was moeder meegaand en Guignard kon zijn plan trekken, wat voor een straatjong heel eenvoudig is. Hij kruipt tussen autowrakken, knijpt de meisjes en heeft schijt aan iedereen.
Wéét dat ik het schijt heb aan de waarschuwende vingers waarmee jij en je soortgenoten, de moraalridders, andermans en vooral mijn leven verzuren.
De domme lummel die het riep heeft de woorden wel geleerd, maar de betekenissen niet gevoeld. Wat hij zei was: ik heb schijt aan Nederland. En wat hij daarmee per ongeluk zei was: ik heb schijt aan mijn toekomst. En wat hij uiteindelijk duidelijk maakte was dat hij schijt had aan zichzelf. Dat laatste nu is wat ik echt zorgelijk vind. Dat zoveel mensen in Nederland ineens schijt hebben aan zichzelf.
Ze verzamelden zich na schooltijd, of als ze werk hadden na hun werk, bij Fred, hingen daar een tijdje rond en vertrokken dan rumoerig met hun meisjes achterop om later op de avond weer terug te komen, nadat ze hun sporen overal hadden achtergelaten. Niets was veilig voor hen. Reclameborden, beplanting, straatverlichting, telefooncellen en tramhuisjes, ze hadden er 'schijt' aan, zoals ze zelf zeiden.
'Je weet niet waar je het over hebt man. Je krijgt op zo'n bureau alle ruimte om creatief te zijn...' 'Creatief, ik heb schijt aan creatief, van creatief vindt de werkman niets terug in zijn loonzakje.'
aan alles schijt aan hebben
-
Vormvariant: overal schijt aan hebben
geheel zijn eigen gang gaan, zonder zich om iemand of iets te bekommeren of zich door iemand of iets te laten hinderen'Nu wil ik Chocomel,' zegt Jonathan, zijn mondhoeken nog bruin van het vorige flesje. Hij heeft het gezicht van Camiel; uitstekende jukbeenderen en licht ingevallen wangen, een doodshoofd. Ik heb schijt aan alles, mij kun je niets maken, spreekt het, mooi vind ik dat.
Ze lijken tot alles in staat, vooral omdat ze voortdurend vespa nemen met alcohol. "Ik heb aan alles schijt," staat er dreigend op de borst van Arie getatoeëerd. De gangsters weten de pers en het publiek aardig te bespelen.
Petra: "Hij heeft schijt aan alles, maar eigenlijk is-ie bang, oh zo bang dat hij uit huis geplaatst wordt, bij mij wordt weggehaald."
Die zondag hebben we uitbundig feest gevierd. De dag daarna moesten we met een duffe kop naar Engeland voor de UEFA-Cupfinale tegen Ipswich. Die Engelsen hadden natuurlijk schijt aan alles en versloegen ons met 3-0.
overal schijt aan hebben
-
Vormvariant: aan alles schijt hebben
geheel zijn eigen gang gaan, zonder zich om iemand of iets te bekommeren of zich door iemand of iets te laten hinderenHoe kan ze hem duidelijk maken dat ze niets liever wil dan hem zien? Even overweegt ze om overal schijt aan te hebben en overdenkt serieus hoe het zou zijn om niet meer thuis te wonen. Weg van haar ouders en broer, weg van haar veilige kamertje.
LANDBOUW. Oh ja? Maar waar is die vierde dan gebleven? VISSERIJ. Ja man, die het z'n eigenste met een overdosis voor de trein geschoten ofzo. LANDBOUW. Ech waar? Maar waarom het ie da gedaan dan. VISSERIJ. Ja gewoon, omdat ie overal schijt aan had.
Die BS'ers schoten gewoon hun meerderen kapot als die lastig werden. Die hadden overal schijt aan en gingen gewoon door met plunderen en verkrachten.
ergens de, het (vliegende) schijt van krijgen
-
Vormvariant: ergens de schijterij van krijgen
((vooral) in België )iets zo onaangenaam, lelijk, verfoeilijk, ergerlijk of vervelend vinden dat men er als het ware ziek van wordt en aan de diarree gaat; ergens zeer van balenDie baronnen en notabelen met hun stijve kostuums en hun glimmende schoenen en hun belachelijke hoeden die ze altijd chapeau noemden, ze wisten niet wat hen te wachten stond. Daar hielden ze de mensen kalm en rustig mee en daar kreeg ik de vliegende schijt van, daar moest ik van kotsen.
'Nu ik eraan denk, Kronenburg, niet te veel als-vergelijkingen in je boek, ik krijg er onderhand waarlijk het schijt van.'
Ik mag dan wel een feminist pur sang zijn, maar als ik van één vrouwelijk kenmerk het schijt krijg, is het wel neusharen die als je goed kijkt bijzonder zichtbaar zijn.
Ik krijg het schijt van mensen die beweren geen geld te hebben om een game te kopen terwijl ze wel zomaar even een paar honderd euro neerleggen voor een console, nieuwe videokaart of CPU of dergelijke.
Woordfamilie
Als linkerlid in samenstellingen en samenkoppelingen
schijt 2.0
(zeer informeel)
Semagram (extra betekenisinformatie)
Schijt…
is uitwerpselen
Algemene voorbeelden
Alsof hij er lang over had staan nadenken, zei hij: Ik kan die schijt op de ramen niet langer verdragen. Ik gooi er even wat water tegen aan.
Laten we misschien toch wat dieper ingaan op de fenomenologie van de plas (als Peter Sloterdijk het over de aars, de scheet en het schijt mag hebben in zijn Kritiek van de cynische rede en indien Dominique Laporte een Histoire de la merde kan publiceren, waarom dan niet even stilgestaan bij de plas en bij de verschillen in behandeling van de mannelijke en van de vrouwelijke plas).
Combinatiemogelijkheden
met voorzetselgroep
Voorzetsel: van
- schijt van de zeemeeuwen
Het grote raam zat onder de schijt van de zeemeeuwen.
in voorzetselgroep
- stinken naar schijt
Komt een vent in het cafe, hij bestelt een pilsje en zegt: "Het stinkt hier naar schijt." Dus hij vertrekt. Komt een andere vent binnen, bestelt ook een pilsje en zegt ook: "Het stinkt hier naar schijt." Dus hij vertrekt ook. De baas vindt dit niet zo leuk dus gaat naar de Lidl en koopt een busje dennegeur. Komt een andere vent binnen, bestelt ook een pilsje en zegt: "Het ruikt hier net alsof er iemand in het bos heeft zitten schijten."
Vaste verbindingen
dikke schijt
-
uitroep, formule waarmee iemand te kennen geeft dat hij of zij absoluut niet akkoord gaat met iets; bekijk het maar; donder op
Synoniem: dikke shit
PRIESTER. Rustig nou. Dora, kom erbij. Dora staat op en loopt op hem toe. PRIESTER. Kom naast me liggen. Dora gaat liggen, de priester slaat zijn arm om haar heen. PRIESTER. Kom je ook liggen, Fannie? FANNIE. Nee. DORA. Hè, Fannie, laten we nou verbroederen. Dat we het leuk hebben met z'n drieën. FANNIE. Dikke schijt.
Woordfamilie
Als rechterlid in samenstellingen en samenkoppelingen
- angstschijt
- apenschijt
- babyschijt
- bierschijt
- duivenschijt
- eendenschijt
- ganzenschijt
- geitenschijt
- hondenschijt
- kamelenschijt
- kattenschijt
- kippenschijt
- koeienschijt
- konijnenschijt
- meeuwenschijt
- muizenschijt
- olifantenschijt
- paardenschijt
- rattenschijt
- reigerschijt
- stierenschijt
- varkensschijt
- vissenschijt
- vleermuisschijt
- vleermuizenschijt
- vliegenschijt
- vogelschijt
- zwanenschijt
Als linkerlid in samenstellingen en samenkoppelingen
schijt 3.0
(zeer informeel)
Algemene voorbeelden
'Schijt,' riep ze, 'tering, wat vroeg, ik ben nog niet opgemaakt.'
Toen ik na een volkomen verkeerd gespeelde bal hardgrondig "schijt" riep, keek een medespeler mij lachend aan en demonstreerde vervolgens zijn talenkennis met een zorgvuldig uitgesproken GVD.
We slaagden erin de Duitsers terug te slaan, maar opeens begonnen ze uit het niets met hun artillerie te schieten, dus draaiden we ons om en renden terug. Dat was de eerste keer, en ook de laatste keer, dat ik Winters hoorde vloeken: "Och schijt!" riep hij.
De Amerikaanse tekst bulkt van fuck en shit door Paul Goris steevast vertaald als klote en schijt.