sedentair

Omdat de koe sterk genoeg was om de ploeg te trekken, maakten wij de sprong van nomadische jachtlui naar sedentaire boeren. Het verbond mens-koe was geschapen. Zij geeft, wij nemen.

Alleen door die voorspelbaarheid worden wij niet elke dag overmand door angst, kunnen wij met anderen omgaan en een bescheiden begin maken met vorm te geven aan onze maatschappelijke omgeving. Zo worden tradities, zo wordt geschiedenis-interpretatie, een voorwaarde voor progressiviteit. In een sedentaire samenleving behoeft het verleden nauwelijks tekst en uitleg: men woont immers in de traditie. Men ziet eigenlijk alleen maar oude bekenden om zich heen. Ouderdom en overlevering, legitimeren en verschaffen aanzien.

We kunnen er niet trots op zijn dat het percentage Protestanten in de Republiek terugloopt, van 10% in 1911 tot 3% in 1991, of dat de mortaliteit onder de rondtrekkende Ieren veel hoger ligt dan die bij de sedentaire bevolking of dat de Ierssprekende bevolking is verminderd van 250.000 in 1926 tot, naar ik aanneem, 30.000 vandaag.

De eerste sporen van menselijke verbouwingen van tarwe dateren van ongeveer 12000 v. Chr. en zijn gevonden in het rijk van Persen en Meden. Tussen de Tigris en de Eufraat (het huidige Iran). Het is immers in deze regio dat de mensen voor het eerst hun nomadenbestaan opgaven om sedentair te gaan leven en op systematische manier aan landbouw te doen.

Few of Us gaat over een kleine gemeenschap van Tofalariërs, een Aziatisch volk dat aan het begin van deze eeuw nog nomadisch was en gedwongen werd sedentair te worden.

Die verwelkoming is eigen aan alle bergstammen van Noord-Thailand. Karen, Akha, Lisu en de meeste andere hilltribes zijn immers van oorsprong nomaden. Vandaar de aangeboren interesse voor de reisplannen van anderen, ook al leidt 90% vandaag een sedentair bestaan. Een bezoek aan de nederzettingen van de etnische minderheden in de heuvels werd intussen een vast onderdeel van elke reis door Noord-Thailand. Voor de meeste stammen is toerisme de enige bron van inkomsten.

Zeker is dat sommigen dienden als mensenoffer. Vooral de neolitische veenlijken worden hiermee in verband gebracht. Een mogelijke verklaring daarvoor vormt de overschakeling van de mens van een nomadisch bestaan naar een sedentaire levenswijze gebaseerd op akkerbouw en veeteelt. Het afsmeken van een agrarisch succes of de goden ervoor bedanken, was dan niets uitzonderlijks.

Met deze vorm van telewerken beoogt men een daling van het woon-werkverkeer (verhoogde mobiliteit) naast flexibilisering van de arbeidsorganisatie. Dit soort telewerken kan ook 'tele-leren' worden als men ten volle de mogelijkheden benut die het elektronisch afstandsonderwijs nu reeds biedt. Toch hoeft dit telewerken niet uitsluitend sedentair te gebeuren. Om verdere vereenzaming tegen te gaan zal men zijn toevlucht zoeken tot het buurthuis, de 'telekroeg'(?), of minder 'volks' misschien tot de 'telecottage'.

Fysieke activiteit is belangrijk in alle stadia van de levenscyclus, vanaf de kindertijd tot aan een gevorderde leeftijd. Een sedentair leven is mede de oorzaak van diverse vasculaire en metabolische aandoeningen zoals arteriosclerose (aderverkalking), hypertensie en ouderdomsdiabetes.

Haar Passages de l'Est kwam niet aan de schrijftafel, maar ter plekke tot stand, want voor Sallenave is schrijven geen sedentaire bezigheid.