slakkenhuis


slakkenhuis 1.0

afbeelding

Bron: Rasbak
( CC BY-SA 3.0 )

uitwendig skelet van sommige slakkensoorten; schelp die zich op de rug van een slak bevindt en die een typische gedraaide spiraalvorm heeft

Semagram (extra betekenisinformatie)


Een slakkenhuis…

is een schelp

  • [Kleur] komt in verschillende kleuren voor
  • [Vorm] is spiraalvormig
  • [Constructie] heeft verschillende ruimtes die gedraaid om het midden lopen
  • [Materiaal] bestaat meestal uit calciumcarbonaat (het koolzure zout van calcium/kalk)
  • [Geheel] is of was een deel van een huisjesslak
  • [Functie] dient ter bescherming van een slak en wordt soms door andere dieren gebruikt om in te wonen
  • [Richting] draait meestal rechtsom
  • [Gebruiker] behoort meestal tot een slak maar wordt soms ook door andere dieren, zoals heremietkreeften, gebruikt

Algemene voorbeelden


Ik zou een slak willen zijn die wegkruipt in haar slakkenhuis, onzichtbaar voor iedereen behalve voor mijzelf.

Costa del Crimen, Stan Lauryssens,

Hoe mijn moeder vervolgens met het idee van de wijngaardslakken was gekomen, waarbij ze had aangeboden om die gewoon bij ons thuis klaar te maken, en hoe Sartre na het uitzuigen van één slakkenhuis zijn bord van zich had afgeschoven, om vervolgens wel, met gebruikmaking van een kaasschaaf, binnen een halfuur een pond jong belegen kaas naar binnen te werken.

Eten met Emma, Herman Koch,

De heremietkreeft of heremietkrab zoals dit dier ook wel genoemd wordt is vooral bekend om zijn manier van wonen. Het dier woont in de meeste gevallen in een slakkehuis (in geval van nood kan ieder passend hol voorwerp als behuizing worden genomen) dat hij of zij op de één of andere manier heeft bemachtigd. De vorige bewoner van dat huis is vertrokken, wel of niet vrijwillig, en de woning komt beschikbaar.

http://home-3.tiscali.nl/~jhvo/de_heremietkreeft.htm

Combinatiemogelijkheden


met adjectief ervoor


  • een leeg slakkenhuis

De heremietkreeft heeft in tegenstelling tot de meeste kreeftachtigen geen gepantserde staart maar slechts een week achterlichaam. In de wereld van eten of gegeten worden kan een dier met zo'n week achterlichaam niet lang overleven. Er moest dus een vervangend pantser worden gezocht. Een leeg slakkehuis bleek de oplossing.

http://home-3.tiscali.nl/~jhvo/de_heremietkreeft.htm

in voorzetselgroep


  • in de vorm van een slakkenhuis

Dit is het natuureducatief centrum 'Het Slot' dat volledig met natuurvriendelijke materialen gebouwd werd [...]. Achter Het Slot ligt de speelheuvel in de vorm van een slakkenhuis.

http://www.zwvlkoepel.be/klimop2003-1.htm,

Aigne heeft een oude kern in de vorm van een slakkenhuis. In de oude woningen in deze 'escargot' zijn verschillende galeries gevestigd waar schilders en andere kunstenaars hun producten verkopen.

http://www.kuypersverhuur.nl/nl/h/villas/202/arc-en-ciel/

De gemeente Soest had het voornemen om de aansluiting van de Nieuwe Gracht met het achterliggende bedrijventerrein op de Koningsweg uit voeren in de vorm van een rotonde [...]. Gelet op de grote verschillen in intensiteit op de verschillende betrokken wegen, was een standaard rotonde geen goede oplossing [...]. Dit heeft geleid tot een rotonde in de vorm van een slakkenhuis.

http://www.civitas-advies.nl/Rotonde%20Koningsweg%20Nieuwe%20Gracht

Het eerste plaatsje is Kroatisch, een eilandje van katholieken tussen de Moslims en de Serviërs. Dat laten ze ook alweer zien met de bouw van een grote, nieuwe kerk in de vorm van een slakkenhuis, de St. Ivo in Vukicevci.

http://www.ribbedebie.be/index.php?page=article&article=Venetie%20-%20Griekenland&cmd=view

De afzonderlijke ontwerpen zijn door architect Jord den Hollander samengevoegd tot één huis dat de vorm heeft van een roze taart. Naast een slaapkamer onder een vissenvijver, een keuken in de vorm van een slakkenhuis en een glijbaan als uitgang, is in de ontwerpen aandacht besteed aan energie- en waterverbruik.

http://www.koninklijkhuis.nl/Actueel/Nieuwsberichten/Nieuwsarchief/2011/Mei/Prinses_Maxima_opent_8_juni_2011_het_KlokHUIS.html,

Woordfamilie


Als deel van een afleiding


Als deel van een samenstellende afleiding


slakkenhuis 2.0

afbeelding

Bron: Iain
( CC BY-SA 3.0 )

spiraalvormige, met vloeistof gevulde gang binnen in het oor dat geluidstrillingen doorgeeft aan de gehoorzenuw; binnenoor; cochlea

Betekenisbetrekking


metafoor
Betrokken betekenissen 1.0 : 2.0

Semagram (extra betekenisinformatie)


Het slakkenhuis…

is een deel

  • [Omvang concreet] is bij mensen ongeveer vier centimeter lang en één centimeter in doorsnede
  • [Vorm] is spiraalvormig, zoals het huisje van een slak
  • [Waarneembaarheid] is van buitenaf niet zichtbaar
  • [Geheel] is een onderdeel van het oor van mensen en van de meeste zoogdieren, samen met het buitenoor en het middenoor
  • [Functie] geeft trillingen door aan de gehoorzenuw, wat nodig is om te kunnen horen
  • [Plaats] bevindt zich diep binnen in het oor
  • [Positie] bevindt zich tussen de gehoorzenuw en de stijgbeugel van het oor
  • [Stoffelijke inhoud] is gevuld met vloeistof (in verschillende compartimenten) en gevoelige haartjes

Wetenschappelijke naam: cochlea

Algemene voorbeelden


Het binnenoor heet in medisch jargon cochlea en wordt in begrijpelijk Nederlands aangeduid als slakkenhuis, vanwege de vorm. Het slakkenhuis is gevuld met vloeistof die nu de geluidstrillingen verder transporteert naar de gehoorzenuw.

http://www.nvvs.nl/ci/cochleaire_implantatie.htm,

Geluid bestaat uit luchttrillingen. Deze trillingen komen via de gehoorgang op het trommelvlies. Het trommelvlies en de gehoorbeentjes versterken de trillingen en geleiden de trillingen naar het slakkenhuis, ook wel binnenoor genoemd. In het slakkenhuis bevinden zich de zintuig(zenuw)cellen, die de trillingen omzetten in zenuwprikkels. Deze zenuwprikkels worden via de gehoorzenuw naar de hersenen gevoerd, alwaar zij in "horen" vertaald worden.

http://212.204.232.227/voorlichting/index.html

Het middenoor geeft de trillingen van het trommelvlies via de gehoorbeentjes door aan het slakkenhuis, of cochlea. Dat is een opgerolde, met vloeistof gevulde buis waarin fijne haartjes zweven. Door de voortgeleide trillingen in het vocht van het slakkenhuis gaan die haartjes trillen. De zenuwcellen waaraan ze vasthangen, reageren daarop door impulsen af te vuren naar de gehoorzenuw.

http://www.standaard.be/cnt/dss9906220012,

Al tijdens de operatie werd bij minimale elektrische stimulatie een reactie gezien van de gehoorzenuw in beide slakkenhuizen. De echte gehoorreactie van de baby komt na het aansluiten van het uitwendige deel van het cochleair implantaat, de zogenoemde spraakprocessor.

http://www.vumc.nl/onderzoek/nieuws/2897783/,

Het toestel stuurt dan specifieke signalen in de gehoorgang, en meet vervolgens de echo vanuit een gezond slakkenhuis. Het laat de onderzoeker toe om op een eenvoudige wijze informatie te krijgen over het gehoorstelsel van een zuigeling vanaf de derde levensdag.

http://www.virgajesse.be/1/virghaal/vn3_oorchirurgie.doc

Het binnenoor (slakkenhuis) bestaat uit drie compartimenten, die gevuld zijn met vloeistof. Het bovenste en onderste bevatten Perilymfe, het middelste Endolymfe. Deze vloeistoffen zijn verschillend van samenstelling. Middelste en bovenste compartiment zijn gescheiden door een dun vlies, de membraan van Reisner. In het middelste compartiment, de Scala Media of ook wel de endolymfatische ruimte, zit het eigenlijke gehoororgaan, het orgaan van Corti.

http://212.204.232.227/voorlichting/index.html

Combinatiemogelijkheden


in voorzetselgroep


  • doorgeven aan het slakkenhuis
  • doorgeven naar het slakkenhuis
  • geleiden naar het slakkenhuis

De geluiden worden vervolgens elektronisch aan het slakkenhuis doorgegeven.

http://www.ivd.nl/

Bij afwijkingen in het uitwendig oor of in het middenoor worden de geluiden niet goed naar het slakkenhuis doorgegeven en wordt gesproken over een geleidingsverlies.

http://212.204.232.227/voorlichting/index.html

Het trommelvlies en de gehoorbeentjes versterken de trillingen en geleiden de trillingen naar het slakkenhuis, ook wel binnenoor genoemd.

http://212.204.232.227/voorlichting/index.html

  • in het slakkenhuis

In het slakkenhuis wordt een vloeistof in trilling gebracht en doorgegeven aan hele fijne haarcellen.

http://www.hoorzaken.nl/opbouwoor.htm

In het slakkenhuis bevinden zich zo'n veertigduizend cellen met zeer gevoelige haartjes die de trillingen omzetten in elektrische stroom.

De Limburger,

De signalen die als gevolg van het geluid in het slakkenhuis ontstaan, worden via de gehoorzenuw naar de hersenen getransporteerd.

http://212.204.232.227/voorlichting/index.html

met ander, nevengeschikt substantief


  • het slakkenhuis en de gehoorzenuw
  • het slakkenhuis of de gehoorzenuw

Ook kan de kno-arts het nodig vinden om het functioneren van de gehoorzenuw te onderzoeken (d.m.v. een BERA-onderzoek) of via een MRI- of CT-scan een beter beeld te krijgen van het slakkenhuis en de gehoorzenuw.

http://www.hoorzaken.nl/meniereextra.htm

Ook kan het nodig zijn onderzoek te doen naar het functioneren van de gehoorzenuw (BERA), of foto's te maken met behulp van röntgenonderzoek (CT-scan) of MRI van het slakkenhuis en de gehoorzenuw.

http://212.204.232.227/voorlichting/index.html

Bij afwijkingen in het slakkenhuis of de gehoorzenuw wordt gesproken over perceptieverlies.

http://212.204.232.227/voorlichting/index.html

Woordfamilie


Als linkerlid in samenstellingen en samenkoppelingen


slakkenhuis 3.0

afbeelding

Bron: Bernard S. Janse
( CC BY 3.0 )

(politiek en bestuur; natuur, milieu en energievoorziening; techniek en technologie)

spiraalvormig deel van een centrifugaalpomp waarin de waaier met zijn schoepen ronddraait

Betekenisbetrekking


metafoor
Betrokken betekenissen 1.0 : 3.0

Semagram (extra betekenisinformatie)


Een slakkenhuis…

is een ruimte

  • [Vorm] is een spiraalvormige ruimte waarin een schoepenwiel (een waaier) draait
  • [Geheel] is een deel van een centrifugaalpomp
  • [Functie] dient om er de waaier, het schoepenwiel, in te laten draaien en zo water weg te pompen

    Algemene voorbeelden


    Een centrifugaalpomp heeft een pomplichaam in de vorm van een slakkenhuis. Op een as is een rad met gebogen schoepen, de waaier, bevestigd, die ronddraait tussen de twee kegelvormige zijwanden van het slakkenhuis.

    http://www.gemaalhaastrecht.nl/gemaal.htm

    Het schoepenwiel draait in een stationair huis, slakkenhuis genoemd. De waaier bestaat uit een aantal gebogen schoepen die op een regelmatige wijze rond de as aangebracht zijn. Bij het draaien van het schoepenwiel wordt een lichte onderdruk gecreëerd in het oog van de waaier, waardoor de vloeistof vanuit de zuigpijp aangezogen wordt.

    http://telescript.denayer.wenk.be/2009-10/a214/public_html/centrifugaalpompen.shtml

    In 1964 is een vierde pomp bijgeplaatst: een centrifugaalpomp met betonnen slakkenhuis met een capaciteit van 390 m3/min.

    http://www.gemalen.nl/gemalen_detail.asp?gemaal_id=96