soldaatje 1.0
Semagram (extra betekenisinformatie)
Een soldaatje…
is een soldaat; is een persoon
- [Eigenschap of hoedanigheid algemeen] is jong; is klein
Algemene voorbeelden
Ilonka Horváth was in het dorp zo in de weer met haar soldaatjes, dat ze de smaak te pakken had gekregen en nu in Boedapest tegen forse betaling haar diensten aanbood in de hotels met legerofficieren, en het steeds hogerop zocht.
Zowel officiële legers als rebellengroepen hebben al die tijd tienduizenden kinderen en jongeren gerekruteerd. De voorkeur blijkt uit te gaan naar adolescenten, maar soldaatjes van tien jaar of jonger en meisjes die onder de wapens worden geroepen vormen ook geen zeldzaamheid. Kindsoldaten worden vaak als kanonnenvlees beschouwd. In de oorlog tussen Iran en Irak werden golven kinderen vooropgestuurd door de talrijke mijnenvelden.
Philippa ... Wat een ongelooflijk mooie naam. Strijdvaardig, maar ook heel vrouwelijk. Dat maakt hem nog aantrekkelijker. De vrouwelijke soldaatjes van Israël hebben dat ook, je ziet tegelijk hun mitrailleur en de tietjes in hun kakikleurig hemd.
Combinatiemogelijkheden
met adjectief ervoor
- gewone soldaatjes
Vier MP's stuikten tegelijk het restaurant binnen. Recht op ons - de enige klanten - af. Ze getroostten zich niet eens de moeite naar onze papieren te vragen. Waarom zouden ze. Ze zagen in 'n oogopslag dat wij maar gewone soldaatjes waren en gaven ons te verstaan dat we moesten ophoepelen. 'Immediately! Go! Now! Undelstand!' tierden ze, alsof wij geen recht hadden op een allerlaatste warme maaltijd, vooraleer wij mogelijks ons leven lieten, voor hun land. Hebben afgepeigerde soldaten geen recht op respect?
voorafgegaan door als
- als soldaatje verkleden
Zijn moeder zei dat Joan weerbarstig werd als ze jurken moest dragen, liever met haar/zijn broers speelgoed speelde, rechtopstaand wilde urineren, zich graag als soldaatje verkleedde en altijd te vinden was voor ruwe jongensspelletjes.
Vaste verbindingen
soldaatje spelen
-
kinderspel waarbij kinderen, doorgaans verkleed, doen alsof zij soldaat zijn in een oorlog
Semagram (extra betekenisinformatie)
Soldaatje spelen…
is een spel
Casper liep naar de bijkeuken, kwam terug met een luchtmachtjasje, een koppel met patroontas en een lichte binnenhelm, met camouflagenet, in de stad, in een Amerikaanse legerdumpwinkel gekocht. Hij dacht dat de jongen nog te klein was voor soldatenspelletjes, maar had in de buurt gezien dat kinderen van die leeftijd al soldaatje speelden. De jongen glimlachte tegen het jasje met epauletten en onderscheidingen.
Van alles wat op het eerste gezicht niet thuishoorde in een boerderij, liet Delaruelle zich door de bewoners uitleggen waar het vandaan kwam, waarom ze het in huis hadden en wat ze ermee deden. Dat Duitse gasmasker uit de Tweede Wereldoorlog bij de Demeesters, bijvoorbeeld? Dat bleek door Victor op een rommelmarkt te zijn gekocht voor zijn zoontje Paul, die er tot voor een jaar of drie soldaatje mee had gespeeld.
Tranen in zijn ogen voerden hem terug in de tijd, hij logeerde met zijn twee broertjes bij een oom en een tante. Er waren een neef en een nicht, ze speelden soldaatje op zolder. Van de oom, die een vroeg en vurig NSB'er was, hadden ze klapperpistolen mogen kopen om oorlog te voeren tegen elkaar en samen tegen de dreiging van het communisme.
'Eén keer in mijn leven ben ik gedwongen geweest om soldaatje te spelen, in Zutphen was dat, een vreemde stad vol vreemde kinderen die me waren opgedrongen door die vreselijke inspecteur bij het onderwijs bij wie we logeerden [...]. Die vreemde kinderen gaven me een houten sabel en zetten me een steek van gevouwen krantenpapier op mijn hoofd en zo duwden ze me de oorlog in.
soldaatje 2.0
Bron:
Jcbutler at English Wikipedia
(
Publiek domein
)
Betekenisbetrekking
| Betrokken betekenissen | 1.0 : 2.0 |
|---|
Semagram (extra betekenisinformatie)
Een soldaatje…
is een figuur
- [Materiaal] is gemaakt van bv. hout, lood, tin of plastic
- [Functie] dient om mee te spelen, of als model
Algemene voorbeelden
De voorzitter van Warp, een bedrijf dat videospelletjes maakt, heeft golvend haar tot op de schouders. Allerlei snuisterijen en speeltuigen, zoals maskers, soldaatjes en een plastic pistool, sieren zijn bureau.
Per thema wordt een basisevolutie gegeven voor jong en oud , van vroeger tot nu. Thema's: treinen, poppen, mechanisch speelgoed, optisch speelgoed, geluidgevend speelgoed, soldaatjes, videospellen [...], peuterspeelgoed, gezelschapspelen. Het Speelgoedmuseum exposeert als enige in Vlaanderen "spel en speelgoed als universeel gegeven": een uitgebreide thematiek, uit alle hoeken van de wereld, voor jong en oud.
Aan bord 6 speelde Marco Spoelder met zwart. Hij offerde ook een pion, maar kreeg niet de gewenste compensatie. Daardoor bleef hij steeds een pion achter en raakte er in het eindspel nog een kwijt. Marco moest toen lijdzaam toezien hoe deze 2 soldaatjes de onderste rij naderden om aldaar te promoveren. Zover kwam het echter niet, want Marco hield de eer aan zichzelf en gaf op: 1-2.
Combinatiemogelijkheden
met adjectief ervoor
- loden soldaatje
- tinnen soldaatje
- houten soldaatjes
- loden soldaatjes
- plastic soldaatjes
- tinnen soldaatjes
Tinnen soldaatje, loden soldaatje, soldaatje van chocola.
Hij richtte zich half op en strekte zijn rechterarm naar de boekenplank. Zijn hand grabbelde doelloos rond. Er viel een tinnen soldaatje op zijn hoofdkussen, een bestempelde postzegel en een bijzonder smerige zakdoek.
De kerstversiering lag nog gemummificeerd op zolder. Je was licht ontroerd toen je de spullen een voor een uit het knisperende papier bevrijdde. Houten soldaatjes. Pluchen schommelpaardjes [...]. Kerstballen in alle formaten en kleuren. Een snoer van lampionnetjes. Een zilveren kerstster voor in de top van de boom.
Francis toonde me zijn collectie loden soldaatjes. Achter glas houden ze zich staande, met vaandels en trompetten de veldslagen mimerend van hele regimenten. En nu hij niet meer in staat is om nieuwe figuurtjes te maken zweeft zijn verleden van hem weg.
Kinderen zien blijkbaar een duidelijk verschil tussen fantasie-agressie en echte agressie. Oorlogje spelen is een fantasiespel, waarin elk kind een rol heeft. Hetzelfde geldt voor miniatuurspelen met plastic soldaatjes of cowboytjes.
Tinnen soldaatjes en andere miniaturen. Dit is de titel van een tentoonstelling in het Nationaal Tinnen Figuren Museum in Ommen. De expositie laat de ontwikkeling van het kleine figuurje vanaf vóór onze jaartelling tot heden zien.
met voorzetselgroep
Voorzetsel: van
- soldaatjes van lood
In de hoge stuurcabine zaten wij bleek naast oom, die strak voor zich uitkeek en we zwegen, als soldaatjes van lood.
in voorzetselgroep
- met soldaatjes spelen
De zolder loopt over het hele huis heen. Het licht is er nog even geheimzinnig als toen ik er als kind met mijn soldaatjes of mijn elektrische trein speelde.
Hij speelde niet meer met roerloze soldaatjes, hij speelde computerspelletjes waarbij een zichtbare vijand vernietigd kon worden.
met bezittelijk voornaamwoord
- mijn soldaatjes
- zijn soldaatjes
De zolder loopt over het hele huis heen. Het licht is er nog even geheimzinnig als toen ik er als kind met mijn soldaatjes of mijn elektrische trein speelde.
Ik ging met Siggi naar zijn kamer, waar de vloer was overdekt met zijn soldaatjes, die aan een stormaanval bezig waren.
Woordfamilie
Als rechterlid in samenstellingen en samenkoppelingen
soldaatje 3.0
Bron:
cocoparisienne
(
Publiek domein
)
Semagram (extra betekenisinformatie)
Een soldaatje…
is een kever; is een insect; is een dier
| Rijk | Animalia; Dieren |
|---|---|
| Stam | Arthropoda; Geleedpotigen |
| Klasse | Insecta; Insecten |
| Orde | Coleoptera; Kevers |
| Familie | Cantharidae |
Algemene voorbeelden
De zilverkaars is relatief vrij van ziektes en insectenproblemen. Doch één zeldzame bron, zijnde een plantenteeltcentrum, vermeldt dat de gecultiveerde plant wel eens het doelwit kan zijn van de weekschildkever (Cantharis obscura). De weekschildkevers hebben, zoals de naam al zegt, zachte schilden. Er zijn in de Benelux zeker zo'n vijftig soorten, die allemaal erg lastig uit elkaar te houden zijn. Ze worden ook wel soldaatjes genoemd, omdat ze verticaal bezien wel lijken op een ouderwets soldatenuniform. De volwassen kevers vind je heel erg vaak op bloemen, waar ze enkel zitten te zonnen.
soldaatje 4.0
Bron:
Glane23
(
CC BY-SA 3.0
)
Semagram (extra betekenisinformatie)
Een soldaatje…
is een reep; is een deel
- [Functie] dient om te eten
- [Stoffelijke eigenschap algemeen] bestaat uit brood; is geroosterd brood
- [Gebruikswijze] wordt vaak gegeten bij een gekookt ei en bij soep
Algemene voorbeelden
Die had z'n toast gesneden zoals hij dat [...] op zondagmorgen altijd had gedaan: in reepjes. Tante Marja noemde ze 'soldaatjes'. Zij en Steven hadden met z'n tweetjes om die sneetjes vaak gegniffeld. 'Links-rechts, links-rechts,' zong de bolle tante Marja , terwijl ze stukjes toast liet rondmarcheren op de randen van hun bord.
Schep de boerenkool een aantal keren goed om, voeg een klontje boter toe en laat de boerenkool zachtjes gaar stoven in 10-20 min. Bind eventueel overtollig kookvocht met aangelengde maizena en maak de boerenkool op smaak af. Dien de boerenkool op met soldaatjes (gebakken stukjes brood) of met partjes hardgekookt ei en gekookte aardappelen.
Combinatiemogelijkheden
als object bij een werkwoord
- soldaatjes dopen (in een ei)
- soldaatjes soppen (in een ei)
Tastend doopte hij soldaatjes in een ei. Hij was zo te zien helemaal verdiept in de krant naast zijn bord.
Met z'n allen, het gezin plus de drie tantes, hadden ze eensgezind soldaatjes zitten soppen in hun scharrelei, op-en-neer, op-en-neer. Steven keek en keek maar naar het reepje brood van zijn pratende verwekker, tot het restaurant alleen nog maar in zwart en wit bestond.