speeldoos 1.0
muziekautomaat in de vorm van een doos met binnenin een mechaniek die bestaat uit
een door een opgewonden veer draaiende cilinder met pinnetjes die bij het draaien
metalen blaadjes raken en zo klanken voortbrengen
Semagram (extra betekenisinformatie)
Een speeldoos…
is een automaat; is een inrichting
- [Geluid] maakt meestal een metalig, tinkelend geluid
- [Uiterlijk] heeft de vorm van een doos die vaak aan de buitenzijde rijkelijk versierd is met schilderwerk, inlegwerk e.d.
- [Bouw] bevat een cilinder die verbonden is met een veer en die gaat draaien wanneer de veer wordt opgewonden; heeft op de cilinder pinnetjes die bij het draaien op metalen blaadjes slaan
- [Functie] dient vooral als snuisterij in de huiskamer
- [Gebruikswijze] wordt opgewonden
- [Werking of functionering] brengt geluid voort door het slaan van de pinnetjes aan de trommel op metalen plaatjes die daardoor gaan trillen
- [Product of vrucht] kan een of meer voorgeprogrammeerde muziekjes produceren
- [Waardering] heeft vooral nog antiquarische waarde
Algemene voorbeelden
Het huiselijke getingel van een prullige, oude speeldoos.
De speeldoos is uitgevoerd in hout en is voorzien van een blauwe lapis-lazuli-imitatie lak, ingelegd met een intarsia van parelmoer en metaalmotieven (afmeting ca. 30x20cm).
Toch bedoelen we met dit woord een bepaald soort muziekinstrument: een speeldoos is een muziekinstrument, waarin het geluid gemaakt wordt door de tanden van een metalen kam.
Woordfamilie
Als deel van een afleiding
Als rechterlid in samenstellingen en samenkoppelingen
Als linkerlid in samenstellingen en samenkoppelingen
speeldoos 2.0
doos waarin speelgoed wordt bewaard
Semagram (extra betekenisinformatie)
Een speeldoos…
is een doos; is een container
- [Functie] dient om speelgoed op te slaan en te bewaren
Algemene voorbeelden
Om een speelgoedje vast te nemen, grijpt je kind het uit zijn speeldoos.