spruitje 1.0
Bron:
Coyau
(
CC BY-SA 3.0
)
(eten, drinken en genotmiddelen; planten)
Semagram (extra betekenisinformatie)
Een spruitje…
is groente; is voedsel
- [Geur] geeft bij te lang koken een onaangename koollucht af
- [Kleur] heeft een groene kleur
- [Omvang concreet] is klein
- [Smaak] heeft een enigszins bittere koolsmaak
- [Vorm] is rond
- [Deel] bestaat uit dicht opeengevouwen koolblaadjes
- [Groeiwijze] groeit met tientallen aan de stam van de spruitjesplant
- [Samenstelling] bevat gezonde voedingsstoffen, waaronder vitamine C en foliumzuur
- [Functie] wordt gegeten als groente
- [Behandeling of bewerking] wordt vóór het koken ontdaan van het buitenste blad en het stronkje, dat wel wordt ingekruist met een mesje omdat dit het kookproces zou versnellen
- [Gebruikswijze] wordt o.a. gekookt, gestoofd of geroerbakt gegeten; wordt gekookt vaak gegeten met spekjes of nootmuskaat
- [Waardering] is gezond; wordt, met name door kinderen, niet erg gewaardeerd vanwege zijn bittere smaak
Algemene voorbeelden
Vorig jaar bleek uit Amerikaans onderzoek dat groenten na de oogst nog verder 'leven'. Ze hebben een dag-nachtritme, dat van slag kan raken als ze in het donker worden bewaard. Bovendien maken ze ook na de oogst nog natuurlijke beschermstoffen aan, de glucosinulaten. Die stoffen zijn gezond voor ons, omdat ze werken als antioxidant. Maar ze hebben ook invloed op de smaak. Hoe later op de dag, hoe minder glucosinolaten. Een spruitje dat 's ochtends wordt geoogst kan dus anders smaken dan een spruitje dat in de namiddag wordt geoogst.
De beste kwaliteit spruitjes zijn klein en hard, frisgroen van kleur en hebben geen losse blaadjes.
Combinatiemogelijkheden
als object bij een werkwoord
- spruitjes eten
- spruitjes koken
- spruitjes lusten
- spruitjes schoonmaken
- spruitjes telen
Ja, het leger maakt een man van je: harde oefeningen, stormbaan en afzien. Slapjanussen worden stevig aangepakt door de sergeant. Je moet commentaarloos spruitjes eten die je niet lust en thuis van moeders niet hoeft te eten.
Maak de spruitjes schoon en kook ze gaar.
Smaak is dus een beleving (hoe ervaar je iets?) en gewaarwording (wat merk je op?), beide abstracte begrippen. Bovendien is de beoordeling ervan heel persoonlijk: de één lust spruitjes, de ander niet.
Nog even terug naar de kolen en spruitjes, die alle in Nederland worden geteeld, maar soms voor een aanmerkelijk deel naar buitenlandse afnemers gaan. Bij witte kool bijvoorbeeld is zestig procent van de produktie bestemd voor de export, bij spruitjes ongeveer de helft.
met adjectief ervoor
- grote spruitjes
- lekkere spruitjes
- verse spruitjes
Van grote spruitjes kunt u het beste de stronkjes gekruist insnijden, ze zijn dan sneller gaar.
Zijn vrouw had lekkere spruitjes en sudderlappen klaargemaakt, schijfjes aardappel had ze in knoflook en melk gekookt, zijn lievelingseten.
Verse spruitjes kunt u enkele dagen in de groentelade van de koelkast bewaren in een open verpakking.
in voorzetselgroep
- naar spruitjes ruiken
Hij zat in zijn stoel voor het raam en af en toe groette hij met zijn pijp een bekende die voorbij kwam. En het huis begon al naar spruitjes te ruiken. Bah, dacht hij, alweer spruitjes, en ik moet er zo van boeren.
met ander, nevengeschikt substantief
- boerenkool en spruitjes
- broccoli en spruitjes
Groene savooiekool of kortweg groene kool zoekt men tussen april en augustus tevergeefs. Dat gaat al een beetje richting wintergroente. Boerenkool en spruitjes voldoen nog het meest aan die term, omdat ze alleen van september tot februari voor de consument gereed liggen. En dan vooral in de maanden oktober, november en december.
Andere belangrijke anti-oxidanten zijn flavonoïden, fenolen en glucosinolaten. Flavonoïden zijn vitamine-achtige stoffen die voorkomen in groente, fruit, rode wijn, thee en koffie. Fenolen komen voor in het looizuur van thee en remmen de vorming van carcinogenen. Glucosinolaten komen rijkelijk voor in broccoli en spruitjes.
Woordfamilie
Als rechterlid in samenstellingen en samenkoppelingen
Als linkerlid in samenstellingen en samenkoppelingen
spruitje 2.0
Semagram (extra betekenisinformatie)
Een spruitje…
is een persoon
Combinatiemogelijkheden
met voorzetselgroep
Voorzetsel: van
- het spruitje van
Zaterdagavond mijn eerste publiek optreden gemaakt op het defilé van Gianni Versace in Milaan. Op de eerste rij, op de schoot van mij pa Michael Hutchence. Voor de ouwe krakers onder u: ik ben het spruitje van de INXS-zanger en dat blond geval Paula Yates, ooit de wettige van Bob Geldhof.
met bezittelijk voornaamwoord
- mijn spruitjes
Maar bovenal... geloof in eigen kunnen! Mijn spruitjes proberen wij zo op te voeden dat ze uitgaan van hun eigen kracht… zelfstandig zijn... zelfverzekerd. Diegeen die onze jongste kennen weten dat zij niet meer hoeft te worden bijgeschoold wat zelfverzekerdheid betreft.