tas


A - voorwerp om iets in mee te dragen

tas 1.0

afbeelding

Bron: Dick Sijtsma
( CC BY-NC 2.0 )

gebruiksvoorwerp, vaak in de vorm van een zak of een buidel, dat gebruikt wordt om er iets in mee te dragen of om er iets in op te bergen

Semagram (extra betekenisinformatie)


Een tas…

is een gebruiksvoorwerp; is een voorwerp

  • [Vorm] kan diverse vormen hebben, maar heeft vaak de vorm van een zak of een buidel en heeft vaak ook een vierkante of een rechthoekige vorm
  • [Samenstelling] kan gemaakt zijn van diverse materialen, maar is vaak gemaakt van leer, linnen, plastic of van een andere kunststof
  • [Functie] wordt gebruikt om er spullen in mee te dragen of er in op te bergen
  • [Gebruikswijze] wordt meestal in de hand gedragen, over de schouder, op de rug of voor de borst langs

Algemene voorbeelden


Nooit meer eindexamen. De tassen hangen weer aan de vlaggenmasten. De juweliers doen goede zaken. In menig huishouden heerst opluchting en tevredenheid. Soms meteen gevolgd door spanning, als er een schaarse studieplek via loting moet worden verworven.

http://www.computable.nl/artikels/archief9/d26ag9cn.htm,

Hij raapte de rode pet op en overwoog om hem mee te nemen, maar hij bedacht zich. Hij gooide het karkas en de poten van de krab erin en legde het hoofddeksel op een duidelijk zichtbare plek op de rotsen. De tas woog als lood aan zijn arm. Langzaam klom hij over het hete zand omhoog, totdat zijn voeten de duinbegroeiing bereikten.

Alle vogels van de wereld, Daphne Buter,

Hij kruipt in nog een broek en knoopt alles zorgvuldig dicht. Dan zet hij zijn helm op. Hij zwaait zijn tas over zijn schouder en gaat naar buiten. De tas is nu heel wat lichter dan deze morgen.

De handschoen, Michel Dedain,

Combinatiemogelijkheden


als object bij een werkwoord


  • een tas doorzoeken
  • een tas dragen
  • een tas maken
  • een tas neerzetten
  • een tas nemen
  • een tas openen
  • een tas openmaken
  • een tas pakken
  • een tas stelen
  • een tas uitpakken
  • tassen ontwerpen

De één na de ander doorzoekt de tas, wie iets kan gebruiken, neemt het mee.

Mijn katoen, mijn thuis, Su Tong,

"Omdat bleek dat veel ouderen zich onveilig voelen, hebben we vervolgens weerbaarheidstrainingen georganiseerd. Daarin werd bijvoorbeeld voorgedaan hoe je het beste je tas draagt. Ook ontstond het idee om samen per taxi naar toneel te gaan. Samen voel je je veilig."

Trouw,

"Neem nu Prada: voortreffelijke tassenfabrikant, ik ben er jaloers op. Maar omdat je nu goed een tasje maakt ben je nog geen mode-ontwerper. Heu ja, ik maak ook tassen. Maar dié durf ik niet tonen."

De Standaard,

Hij zette zijn tas neer en liep naar de deur.

De wolvenlus, Nicholas Evans,

Hij neemt zijn tas en loopt naar de open haard, een paar passen bij me vandaan.

http://www.xs4all.nl/~tateoac/

Op straat begon Mathilde te neuriën. Bij een stoplicht opende ze haar tas.

Gstaad 95-98, Marek van der Jagt,

Hij maakt de tas open en haalt er een klein doosje uit.

Westenwind, Simone Duwel,

Ik deed of ik het niet zag, pakte mijn tas die naast de telefoon stond en haalde er mijn portemonnee uit.

De gelukkige, Mensje van Keulen,

Voor veel leerlingen is de schoolagent inmiddels een vertrouwde verschijning. De meesten vinden het een geruststellend idee dat hij aanspreekbaar is. "Een aardige man", vinden de 4-havo-leerlingen [...]. "Het geeft een veilig gevoel dat hij hier rondloopt", zeggen ze. "Er wordt nog wel eens een tas gestolen, maar je hoeft nu tenminste niet meer naar het bureau om aangifte te doen."

NRC,

En toen ze thuiskwamen, had zij de tas uitgepakt.

Alle verhalen, Kristien Hemmerechts,

Textiel, dat was en bleef het toch helemaal. "Je had seminars waar je weken met een project bezig was. Er is toen iemand geweest die tassen ontwierp. Pas toen legde ik de link met vroeger, toen ik veel met textiel bezig was. Pas op dat moment wist ik dat ik daarmee bezig wilde".

Meppeler Courant,

met adjectief ervoor


  • een blauwe tas
  • een canvas tas
  • een cilindervormige tas
  • een enorme tas
  • een grote tas
  • een kleine tas
  • een lederen tas
  • een lege tas
  • een leren tas
  • een linnen tas
  • een nieuwe tas
  • een nylon tas
  • een plastic tas
  • een rieten tas
  • een volle tas
  • een witte tas
  • een zware tas
  • een zwarte tas

De grote klimt achter het stuur en neemt de blauwe tas op schoot.

Erbarme dich; Grote schoonmaak in 30 seconden, Hanneke Paauwe,

Met zijn gedachten bij het gesprek dat hij moest gaan voeren, zette hij zich in de stoel waarin hij vroeger ook altijd zat, met zijn rug naar het raam, en wachtte tot Mark ook was gaan zitten, zijn canvas tas naast zich.

Het Bureau. Dl. 6: Afgang, J.J. Voskuil,

Haar gezicht betrekt ineens en ze zet haar cilindervormige tas resoluut op tafel.

De kus, Jan Wolkers,

Het mooiste van Groningen vind ik het busstation waar allerlei zwaar bepakte en bezakte moekes uit Bedum, Hoogezand, Sappemeer en Saaksum onverstaanbaar met elkaar staan te praten. De degelijke jas die alle nog aanwezige erotiek op grootse wijze camoufleert, de enorme tas waar een hele kelder proviand in past en de schitterende wassen/watergolfhoofden.

NRC,

In een grote tas zaten kleren, ontbijt en speelgoed.

Kan ik even langskomen?, Paul van Vliet,

In een kleine tas propte hij brood, salami, koekjes, kaas, blikjes gingerale en twee repen Toblerone.

Gstaad 95-98, Marek van der Jagt,

Een man sprong van de duozit van een motor en griste een lederen tas weg die op de achterbank lag van de wagen van een koerier.

De Standaard,

Even keek ze hem recht in de ogen, toen zag ze met een schok dat ze eruit moest. Ze pakte haar lege tas en liep snel naar de uitgang. De tram remde en ze werd tegen een meisje geslingerd dat verveeld naar haar staarde. De deuren sloegen open. Niemand anders stapte uit.

De kinderen van Arthur, Kristien Hemmerechts,

In de eerste klas van de middelbare school, toen Mehdi Ajoeb op weg was door een dichte nevel, die alleen maar dikker werd naarmate de school dichterbij kwam, terwijl hij de leren tas voelde op de bagagedrager en hoopte dat die hem niet zou verraden door ervan af te vallen [...], dacht hij aan zijn moeder, die bij het raam had gestaan en hem had uitgezwaaid.

De langverwachte, Abdelkader Benali,

In zijn hand had hij een linnen tas, op zijn hoofd een basebalpetje van de New York Yankees.

De langverwachte, Abdelkader Benali,

Op een dag moest het toch vervangen worden. Nu is het dan zo ver. Het is weer een kleine tas geworden, maar met een schouderriem deze keer [...]. Hier zit ik nu met oud en nieuw voor mijn neus. De nieuwe tas lijkt wel van iemand anders.

Die kleine dingen, Helene Hemelaers,

Hij knielde op de grond, vouwde de vlieger zorgvuldig op en stopte die in zijn krappe nylon tas.

Bezeten van mij, Nicci French,

Lilly hoorde de deur van het nachtkastje open- en dichtgaan, zijn voetstappen in de gang, een kuchje, toen kwam hij naast haar zitten op de bank. Hij gaf haar een plastic tas. Bovenin lag haar eigen badpak, dat nog een beetje stonk naar chloorwater. Ze trok het badpak uit de zak.

Mensen met een hobby, Désanne van Brederode,

Ze verwisselden van kleding - de jurk stopte ze in een rieten tas en ze leek als verdwenen.

De langverwachte, Abdelkader Benali,

Zo had hij zich gevoeld: als een tas, een volle tas, volgepropt met beelden, stemmen, geluiden, die op de grond viel.

De langverwachte, Abdelkader Benali,

Na de "middelbare mevrouw met de witte tas die er uitziet als de gemiddelde dagtripper die uit de bus stapt bij het Vredespaleis" (dezelfde spreker) heeft het Nederlandse volk zich massaal geïdentificeerd met de persoon van koningin Beatrix.

NRC,

Een mevrouw van middelbare leeftijd [...] leunt vijf minuten zuchtend tegen mijn tafel. Ik laat dit maar gebeuren, want de spoeling voor mijn plekje is toch erg dun. Vervolgens legt de vrouw een zware tas op een paar van mijn stapels.

Het leukste jaar uit de geschiedenis van de mensheid, Ronald Giphart,

De man haalde toen uit zijn zwarte tas een stencil te voorschijn met voorbeelden van eerste zinnen.

Nathalie, Ger Verrips,

met adjectivisch tegenwoordig deelwoord


  • een uitpuilende tas

Hij heeft opnieuw een uitpuilende tas met daarin een glazen fles, een stuk stof, een kogelhuls, een gedroogd broodje en allerlei andere spulletjes.

Mijn katoen, mijn thuis, Su Tong,

met voorzetselgroep


Voorzetsel: aan

  • een tas aan de schouder

Persoonlijk vind ik het heel gevaarlijk om een hond in een tas aan de schouder mee te nemen op de fiets.

https://www.hondenpage.com/hondenforum/64281/kleine-hondjes-en-fietsen:-in-een-tas-aan-het-stuur-of....php,

Voorzetsel: met

  • een tas met boodschappen
  • een tas met geld
  • een tas met kleren
  • een tas met papieren
  • een tas met spullen

Ze legde de tas met boodschappen op de stoel, gooide haar jas uit en keek in haar grote spiegel.

Een hete ijssalon, Heere Heeresma,

Hij hing de tas met geld over z'n schouder en kroop op de duozit.

De droogte, Herman Brusselmans,

Voor de tweede keer binnen een week heeft een tas met kleren voor opschudding gezorgd in Den Haag. Het treinverkeer rond station Hollands Spoor lag maandagavond na 19.00 uur korte tijd helemaal stil na de vondst van 'een verdacht pakketje', meldt ProRail verkeersinformatie.

http://www.trouw.nl/tr/nl/4324/Nieuws/article/detail/1553328/2005/08/09/Weer-opschudding-door-tas-met-kleren.dhtml,

Beck drukte zijn tas met papieren steviger tegen zich aan en liep snel door, door de hitte, door de lege straten.

De asielzoeker, Arnon Grunberg,

En omdat ik geen idee had wat ik me daar bij voor moest stellen, nam ik een tas met spullen mee zoals ik die ook op schoolkamp mee zou nemen.

http://www.reunistenvox.nl/pdf/reunistenvox%20dec%202001.pdf,

Voorzetsel: om

  • (een) tas om de schouder

De muren slaakten een opgeluchte zucht toen ik voorgoed naar buiten stapte met maar één tas om mijn schouder.

Slaap!, Annelies Verbeke,

Voorzetsel: onder

  • (een) tas onder de arm

Zij staat daar roerloos te kijken, tas onder de arm, alsof zij het zoveelste wereldwonder aanschouwde.

Gras, Clem Schouwenaars,

Voorzetsel: over

  • (een) tas over de schouder

Hij kwam altijd wat later binnen, tas over de schouder en bedenkelijk kijkend ging hij dan zitten.

Meppeler Courant,

in voorzetselgroep


  • in een tas bewaren
  • in een tas duiken
  • in een tas grabbelen
  • in een tas rommelen
  • in een tas scharrelen
  • in een tas woelen
  • in een tas zitten
  • (iets) in een tas doen
  • (iets) in een tas moffelen
  • (iets) in een tas proppen
  • (iets) in een tas steken
  • (iets) in een tas stoppen
  • (iets) in een tas zoeken

Aan mijn voeten droeg ik oude rimboelaarzen, die ik in mijn tas bewaarde om in het kamp te dragen.

Jihad, Tom Carew,

De bibliothecaresse duikt in haar tas en haalt het nieuwe E-biljet uit een rode map en legt het voor aan Lia W, parlementair medewerkster van het Tweede Kamerlid Rick van der Ploeg (PvdA) en vroeger van Willem Vermeend, de huidige staatssecretaris van Financiën.

NRC,

Zelf grabbelde ze in haar tas naar de scherf die dienst deed als spiegeltje.

't Is zo weer nacht, Joyce Roodnat,

Nerveus rommelt ze in haar tas en haalt een kleine cassetterecorder boven.

De Tattooshop; Een middag met Evelyne; Nachtbraken; Telefoon; Martha, Angelo Perrotti,

Met mijn andere hand scharrelde ik in mijn tas naar de badstoffen haar- en polsband die ooit om Leda's hoofd en pols hadden gezeten, en die ik steeds als een fetisj bij me hield, maar op mijn leeftijd niet durfde te dragen vanwege de opzichtige kleur ervan.

In liefdes naam, Greta Seghers,

Ze woelt in haar tas, kan iets blijkbaar niet vinden en kiept met een driftig gebaar de inhoud rinkelend op tafel.

Een soort Engeland, Robert Anker,

'Je kunt de jurk meenemen naar die zaak en kijken of je er iets leukers voor kunt krijgen.' 'Iets leukers?' 'Nou ja, je kunt het ook symbolisch opvatten, dit cadeau. En er zit nog iets in de tas. Ook symbolisch.' Lilly verliet haar spiegelbeeld, stapte, nee, steeg van de stoel af [...] en opende het tweede cadeau, door Tom onhandig in krantenpapier verpakt.

Mensen met een hobby, Désanne van Brederode,

Een gladde kastanje, koel en een beetje vochtig. Ik herinner me ze goed, kastanjes. Meubelbruin, gepolitoerd. Ik deed hem in mijn tas.

Verbroken zwijgen, J. Bernlef,

Ik keek haar na en zag hoe ze net voor ze de toiletten binnenging de krant van het tafeltje pikte en hem in haar tas moffelde.

Verdwaalde post, Walter van den Broeck,

Ze voegde Esther van alles toe, siste tussen haar tanden, wisselde tussen tranen en boosheid, wilde geld geven en keek machteloos toe hoe Esther steeds meer kleren in een tas propte, boeken meenam.

De tweede geschiedenis, Loes Wouterson,

Ik gaf haar het doosje groene schoensmeer. "Wil jij dat voor me bewaren?" vroeg ik. "Graag," zei ze. Ze stak het in haar tas.

Mank, Herman Brusselmans,

"U vergeet uw zakdoek, mevrouw." "Dank u," zeg ik en stop hem in mijn tas.

Alle verhalen, Kristien Hemmerechts,

Het meisje keek hem door het glas rode wijn heen aan. Hij noteerde met bewondering die snelle ontvlambaarheid, dat gemak in de seksualiteit. Gabrielle zocht in haar tas. Ze had een foto van haar minnaar. Casper schudde zijn hoofd. Hoe dol ze ook op die man was, hij wilde geen foto zien.

Engelen van het duister, Jan Siebelink,

  • iets uit een tas halen
  • iets uit een tas nemen
  • iets uit een tas opdiepen
  • iets uit een tas pakken
  • iets uit een tas toveren
  • iets uit een tas vissen

Uit mijn tas haalde ik mijn huiswerk.

Het woeden der gehele wereld, Maarten 't Hart,

Ze neemt het boek uit haar tas en begint te lezen.

De Tattooshop; Een middag met Evelyne; Nachtbraken; Telefoon; Martha, Angelo Perrotti,

Ze diepte een nagelvijl op uit haar tasje.

Nette mensen in een nieuwe tijd, Hans van der Kamp,

Mijn moeder die vrijwel nooit rookte pakte een pakje sigaretten uit haar tas en stak een sigaret op.

Het schot, Hilbert Kuik,

Uit z'n tas tovert hij achteloos knipsels met recente interviews, waarin zijn gemeente de hoofdrol speelt.

Meppeler Courant,

Hij vist zijn laatste boek uit zijn tas en laat dat de tafel rondgaan.

De jongen die alles goed wou denken, Ben Faccini,

  • de hengsels van een tas
  • de inhoud van een tas
  • de klep van een tas
  • de riem van een tas
  • de rits van een tas
  • de verdwijning van een tas
  • het inpakken van een tas
  • het leer van een tas
  • het roven van een tas
  • het zijvak van een tas

De hengsels van de tas omlijsten haar gezicht als een dubbele strop.

Zonsopgangen boven zee, Jeroen Brouwers,

De inhoud van de tas van Hans heb ik op mijn gemak op de wc bekeken.

Annie Berber en het verdriet van een tedere crimineel, Yvonne Keuls,

Ze maakte rechtsomkeert, draaide zich even verderop weer om en gespte de klep van haar tas los terwijl ze over de hete stenen ging die haar van haar doel scheidden.

Overspel, Mensje van Keulen,

Sarah stond achter me en klemde de riem van de tas vast die nog steeds over mijn schouder hing.

Crisis four, Andy McNab,

Af en toe lichtte de kolengloed even op. De man in zwarte overall bukte zich, trok de rits van de tas open en haalde een etui te voorschijn, waaruit hij een instrument nam, dat de vorm had van een injectiespuit met in de plaats van de naald iets als het lemmet van een aardappelmesje.

Drugs, Jef Geeraerts,

Wel, eerlijk is eerlijk, wordt Paula tureluurs van het zoeken voor ze beseft dat Astrid moet zitten achter de verdwijning van een tas, een lipstick, een paar laarzen.

Kriblijn, Barber van de Pol,

Van het inpakken van je tas kun je een ritueel maken dat rust geeft.

http://www.tomoda.nl/sjiemboen4.htm,

Woedend betastte hij het leer van de tas.

Hokwerda's kind, Oek de Jong,

Daarbij kan hij zich ook schuldig gemaakt hebben aan relatief geringe andere strafbare feiten, die niets met seks te maken hebben zoals diefstalletjes of het roven van een tas.

http://www.peterrdevries.nl/

De bloemen die gisteren nog in de vaas hadden gestaan, stonden nu met de stelen omhoog in de prullenbak en de foto van haar zoon stak uit een zijvak van haar tas.

Nette mensen in een nieuwe tijd, Hans van der Kamp,

  • met een tas in de armen
  • met een tas in de hand
  • met een tas in de handen

Ze kijken op en zien Sophie staan, met een tas in haar armen.

Westenwind, Simone Duwel,

Ze stond nog steeds, met haar tas in de hand, en haalde haar schouders op.

De tweede geschiedenis, Loes Wouterson,

Mijn blik gleed over de struiken die op pruiken van kolossale hoofden leken en ik schrok niet, maar ik wilde dat een man het hek opendeed en rustig door de tuin naar de achterdeur liep met een tas in zijn handen.

Alle verhalen, Manon Uphoff,

met ander, nevengeschikt substantief


  • koffers en tassen
  • tassen en dozen
  • tassen en koffers
  • tassen en rugzakken
  • tassen en schoenen
  • tassen en zakken
  • (een) tas of (een) hoed

Met zijn ogen zoekt hij de weg tussen tientallen passagiers met koffers en tassen.

http://www.nvvs.nl/beleving/over_werk08.htm,

We stapelen tassen en dozen op op het gras naast de auto en zetten ze klem tussen struiken en wijnstokken.

De jongen die alles goed wou denken, Ben Faccini,

De tassen en koffers en de lichamen van haarzelf, de Chinees en de oude man hadden dezelfde compactheid gekregen, waren even grijzig en zwaar.

Alle verhalen, Manon Uphoff,

Als je de tassen en rugzakken meerekende waren alle zitplaatsen bezet.

Verbroken zwijgen, J. Bernlef,

Zij bleven nog een hele week. Overal slingerden tassen en schoenen, overal lag zand. Die tantes snapten niets van het strand. Zij haalden de teer niet van hun slippers en namen elke dag halfdode zeesterren mee, die zij in een zakje lieten rotten.

Nathan Sid, Adriaan van Dis,

Zo traag mogelijk, verstrooid zoekend in tassen en zakken, halen we onze maandkaarten tevoorschijn.

De meisjes van de suikerwerkfabriek, Tessa de Loo,

Particulieren weten haar inmiddels te vinden, ook al zit ze nu in Havelte. "Ik werk veel in opdracht. De klant wil een tas of hoed en stelt daar zijn eisen voor. Het gaat dan ook exclusieve modellen."

Meppeler Courant,

Woordfamilie


Als deel van een afleiding


Als linkerlid in samenstellingen en samenkoppelingen


B - stapel of hoop van iets

tas 1.0

(verouderend)

stapel of hoop van iets, vooral van natuurlijke producten als hooi, hout of gras, maar bijvoorbeeld ook van stenen
Alleen nog gebruikt in enkele combinaties.

Semagram (extra betekenisinformatie)


Een tas…

is een stapel; is een hoeveelheid

  • [Samenstelling] bestaat uit een grote hoeveelheid van iets, bijvoorbeeld gras of hooi of uit een hoeveelheid dezelfde dingen, bijvoorbeeld stenen
  • [Vervaardiging] wordt door de mens bij elkaar op een hoop gelegd of opgestapeld, maar wordt niet verder vastgebonden of samengebundeld

    Combinatiemogelijkheden


    met substantief erachter


    • een tas hout
    • een tas stenen

    Om 16.30 uur loop ik Choloy-Ménillot binnen. Bij een kerkje sla ik af en zie twee Franse boertjes. Ik vertel m'n verhaal en vraag of ik m'n tentje mag neerzetten. Dat is geen probleem. En zo gebeurt. Nu zit ik uit de wind, die door een tas hout wordt tegengehouden, in het avondzonnetje. Heerlijk genietend van een pilsje.

    http://www.wandelinken.nl/law/Frankrijk/Frankrijk%20100%20dagen%201996/1e%20etappe%20Liverdun-Vezelay.htm

    Puinruimers en steenbikkers zijn aan het werk, om uit de puinhopen nog bruikbare bakstenen te recupereren [...]. Midden voor zie je een tas stenen klaar voor afvoer. Wanhopig makend werk, er lagen miljoenen stenen.

    http://www.rotterdam010.nl/508-Oorlog/10-puin.htm

    C - kopje

    tas 1.0

    ((vooral) in België; (vooral) gesproken taal)

    kleine kop waaruit men iets drinkt, meestal koffie of thee; kopje
    Meestal gezegd van een kopje koffie of een kopje thee.

    Semagram (extra betekenisinformatie)


    Een tas…

    is eetgerei; is een voorwerp

        Hoofdsemagram: kopje


        Algemene voorbeelden


        Na een vijftal minuten gespeeld te hebben met het kopje nam ze een slokje van de tas.

        http://users.tijd.com/delink/,

        Wanneer hij opstaat is zijn blik wazig en hij drinkt zijn koffie met suiker en melk, terwijl hij naast me zit en zwijgt. Hij streelt over mijn arm wanneer hij opstaat voor een tweede tas.

        Kamer; Aarde, Marleen Nelen,

        Combinatiemogelijkheden


        met voorzetselgroep


        Voorzetsel: met

        • een tas met koffie
        • een tas met thee

        Ze hield haar tas met koffie omhoog.

        Bezeten van mij, Nicci French,

        Sex met u is als meubelen van Ikea, ze zijn wel schoon, ze zitten goed, maar verslijten rap, sex met u is gelijk een tas met thee, het is heel heet, het is soms lekker, maar dikwijls slap.

        http://www.ouvirmusica.com.br/belgian-asociality/660980/#mais-acessadas/660980

        met substantief erachter


        • een tas zwarte koffie
        • een tas koffie
        • een tas thee

        Een persoon die een duizeling kreeg, gaf men een tas zwarte koffie zonder bitterpeeën met een borrel brandewijn.

        http://users.pandora.be/pulle/geschiedenis/Volksgeneeskunde.htm

        De eerste twee sukkelaars die kwamen, kregen een tas koffie.

        De Standaard,

        Vandaag was het nog een goede dag, geen regen! Het enige wat ik wil doen op zo'n grijze dagen is gezellig een boek lezen in bed met een warme tas thee en rustige muziek. En na een regenbui de ramen openzetten en de frisse regenlucht opsnuiven.

        http://oursummernotebook.wordpress.com/2013/09/09/note-2/

        Woordfamilie


        Als deel van een afleiding


        Als rechterlid in samenstellingen en samenkoppelingen