terdoodveroordeelde


terdoodveroordeelde 1.0

iemand die vanwege het begaan van een (ernstig) misdrijf ter dood veroordeeld is; iemand die voor een of meer misdaden de doodstraf heeft gekregen
Ook in toepassing op personen die veroordeeld worden voor een vermeend misdrijf, maar in feite onschuldig zijn.

Semagram (extra betekenisinformatie)


Een terdoodveroordeelde…

is een persoon

  • [Betrokkene] is door een rechter en/of jury tot de doodstraf veroordeeld, maar soms ook door een dicatator of ander gezaghebbend persoon

    Algemene voorbeelden


    Happart meende dat Busquin [...] op een strenge bestraffing van alle bij smeergeld-affaires betrokkenen had moeten aandringen. De opmerking dat Busquin na zijn toespraak toch een veel applaus kreeg, beantwoordde Happart als volgt: "In de middeleeuwen kregen terdoodveroordeelden bij hun executie ook applaus".

    De Standaard,

    Zou u nog opnieuw willen korresponderen met een terdoodveroordeelde? Ik denk het niet. Je moet er min of meer zeker van kunnen zijn dat je zo'n korrespondentie een aantal jaren zult volhouden, want wat heeft een terdoodveroordeelde er anders aan? En die zekerheid is gering als je 90 bent.

    De Standaard,

    In later tijden wordt bij de vastenavondfeesten een gelijkaardige omgekeerde koning verkozen. In de middeleeuwen soms zelfs een terdoodveroordeelde, die dan enkele dagen de plak mag zwaaien. En nadien alsnog terechtgesteld wordt. Of geofferd, zo u wil.

    http://www.gva.be/nieuwsextra/dossiers/-c/carnaval/dossier.asp

    Combinatiemogelijkheden


    als subject bij een werkwoord


    • op het schavot komen

    Vóór 1830 werd de doodstraf in onze contreien geregeld toegepast. Vooral de Fransen, die de guillotine bij ons introduceerden, bleken het toestel graag te hanteren. Van 1796 tot 1814 kwamen maar liefst 553 van de 787 terdoodveroordeelden op het schavot. Brugge was op 2 november 1803 getuige van de bloedigste terechtstelling uit onze geschiedenis. Toen werden 23 leden van de roversbende van Bakelandt onthoofd.

    De Standaard,

    • vrijkomen

    Over de vervroegde invrijheidsstelling, op grond van de wet-Lejeune, beslist nu het ministerie van Justitie, na advies van de gevangenisadministratie. Volgens de wet op de voorwaardelijke invrijheidsstelling kunnen veroordeelden na een derde van hun straf vrijkomen. In de praktijk bedraagt dat echter vlug meer dan de helft. Volgens een traditie komen levenslang veroordeelden vrij na tien jaar, een terdoodveroordeelde na 12 tot 14 jaar. Het gaat om gemiddelden.

    De Standaard,

    Bart Laeremans, lid van de kamercommissie-Justitie, hekelde het grote aantal vervroegde invrijheidstellingen. Hij rekende uit dat terdoodveroordeelden in ons land gemiddeld al na 13,5 jaar vrijkomen, en noemt dat bedrog.

    De Standaard,

    • wachten op (executie, hun terechtstelling)

    Meer dan 3.200 terdoodveroordeelden wachten nu op executie in Amerikaanse gevangenissen.

    De Standaard,

    In de Amerikaanse dodencellen wachten nog 3.700 terdoodveroordeelden op hun terechtstelling.

    http://www.gva.be/dossiers/-o/oklahoma/default.asp,

    als object bij een werkwoord


    • een terdoodveroordeelde meevoeren
    • een terdoodveroordeelde ophangen
    • een terdoodveroordeelde uitleveren
    • terdoodveroordeelden executeren
    • terdoodveroordeelden vrijlaten
    • terdoodveroordeelden vrijspreken

    De jongen loopt voorop, aan elke hand een plastic tas, waaruit zo nu en dan zacht flesgerinkel klinkt. De man volgt. Het heeft iets plechtigs zoals ze voortgaan langs de kade, iets van een ritueel uit andere tijden: de beul die de terdoodveroordeelde meevoert naar de plaats van de terechtstelling, de missionaris die een bekeerling voorgaat in gebed.

    Lisa's adem, Karel Glastra van Loon,

    In Kusadasi was er het geval van een terdoodveroordeelde die niet kon worden opgehangen omdat hij geen identiteitskaart had en omdat de politie geen enkel papier over zijn bestaan vond.

    De Standaard,

    Sommige landen zoals Italië weigeren een terdoodveroordeelde aan België uit te leveren, precies omdat in ons land nog de doodstraf bestaat.

    De Standaard,

    Californië mag geen terdoodveroordeelden in de gaskamer executeren.

    De Standaard,

    Tot de 770 terdoodveroordeelden die geëxecuteerd werden (de andere 6.275 kregen gratie van De Gaulle) behoorde naast de ministers Laval, Darnand en Brinon de schrijver Brasillach die de Nieuwe Orde, antisemitisme en racisme progageerde.

    De Standaard,

    In Illinois zijn sinds 1987 13 terdoodveroordeelden vrijgelaten nadat hun onschuld via dna-onderzoek en nieuwe getuigenissen was aangetoond.

    De Telegraaf,

    In de Verenigde Staten staat de doodstraf weer ter discussie nadat tientallen terdoodveroordeelden zijn vrijgesproken op basis van nieuw bewijsmateriaal.

    http://www.groene.nl/2001/0103/js_bush.html,

    met adjectief ervoor


    • Amerikaanse terdoodveroordeelden

    'Ik had me aangemeld bij een stichting die bemiddelend optreedt voor Amerikaanse terdoodveroordeelden en langgestraften. Mijn intentie was om simpelweg iets van Gods liefde en licht door te geven. Eenvoudig dagelijkse dingen met elkaar delen via een brief.'

    https://visie.eo.nl/artikel/2019/04/mirjam-had-een-relatie-met-een-terdoodveroordeelde,

    met voorzetselgroep


    Voorzetsel: in

    • een terdoodveroordeelde in de Verenigde Staten
    • terdoodveroordeelden in ons land

    U bent ook aktief voor Amnesty International. U hebt jaren gekorrespondeerd met een terdoodveroordeelde in de Verenigde Staten.

    De Standaard,

    Bart Laeremans, lid van de kamercommissie-Justitie, hekelde het grote aantal vervroegde invrijheidstellingen. Hij rekende uit dat terdoodveroordeelden in ons land gemiddeld al na 13,5 jaar vrijkomen, en noemt dat bedrog.

    De Standaard,

    Voorzetsel: overig

    • terdoodveroordeelden vanwege lafheid
    • terdoodveroordeelden vanwege desertie
    • terdoodveroordeelden wegens drugsmisdrijven
    • een terdoodveroordelde wegens landverraad

    President Maithripala Sirisena van Sri Lanka heeft de executiepapieren getekend van vier terdoodveroordeelden wegens drugsmisdrijven. De executies zouden de eerste zijn in 43 jaar in het land, meldde de Sri Lankaanse Sunday Times woensdag.

    https://www.facebook.com/DagbladSuriname/posts/president-sri-lanka-tekent-doodvonnissen-president-maithripala-sirisena-van-sri-/2312004888886106/,

    Het Britse leger had veel moeite om met shellshock om te gaan. De makkelijkste oplossing, al bood dit zeker geen uitkomst, was simpelweg hard straffen, soms zelfs door middel van de doodstraf. Engeland kende veruit het grootste aantal terdoodveroordeelden vanwege lafheid of desertie, gevolgd door Frankrijk. Dat dit vaak met shellshock te maken had, werd genegeerd.

    https://aanzet.wordpress.com/2016/05/30/trauma-en-hysterie-in-de-grote-oorlog/,

    De Vlam-aanwakkeraars van het OF moeten dus maar op de drempel van het paleis in Laken gaan janken. Hoewel het alleen in 't Belgiekske mogelijk is, dat een terdoodveroordeelde wegens landverraad 40 jaar na datum wordt uitgeroepen tot Ridder in de Leopoldsorde.

    https://pallieterke.advn.be/pdf/1985/19851121_041_047.pdf,

    in voorzetselgroep


    • (uitstel van executie) aan een terdoodveroordeelde verlenen

    Het onderzoek naar racisme komt een week nadat gouverneur Bush voor het eerst uitstel van executie verleende aan een terdoodveroordeelde in verband met nieuw dna-onderzoek.

    De Telegraaf,

    • met een terdoodveroordeelde corresponderen

    Zou u nog opnieuw willen korresponderen met een terdoodveroordeelde?

    De Standaard,

    • onder de terdoodveroordeelden

    Het is onder de terdoodveroordeelden, de gevangenen, de soldaten en de zeelieden, dat de fijnste humoristen schuilen. Bij hen is humor functie, bij hen wordt humor orgaan.

    Miniaturen, Karel Jonckheere,

    • van de terdoodveroodeelde
    • bewijsmateriaal à décharge van de terdoodveroordeelde
    • de blik van een terdoodveroordeelde
    • executie van terdoodveroordeelden
    • de terechtstelling van een terdoodveroordeelde

    Er is ook aandacht voor de Franse beul Deibler, die het vonnis uitvoerde. Volgens een bewering was de man erg onder de indruk van zijn opdracht. Hij zou zelfs beweerd hebben dat hij zijn blikken niet van de terdoodveroordeelde kon afwenden omdat hij zo goed leek op zijn eigen zoon, die aan het Franse front streed. Die bewering is evenwel uit de lucht gegrepen want Deibler had geen zoon.

    De Standaard,

    De ontknoping, met een race tegen de klok tussen de beul en de vinder van bewijsmateriaal à décharge van de terdoodveroordeelde, heeft wel iets van de film die Robert Altman in The Player persifleerde.

    NRC,

    Mus keek Van In aan met de blik van een terdoodveroordeelde die besefte dat zijn uur gekomen was.

    Pandora, Pieter Aspe,

    Met gespierde taal en woeste tirades heeft Zjirinovski, een jurist die nooit partijlid is geweest, ingespeeld op de desillusie die Rusland de afgelopen jaren is gaan domineren. Op binnenlands gebied hamerde hij tijdens de campagne - een campagne als een wervelwind, gefinancierd uit ruime maar nooit geïdentificeerde bronnen - vooral op een krachtig presidentschap en criminaliteitsbestrijding door snelrecht - met onmiddellijke executie van terdoodveroordeelden.

    NRC,

    De doodstraf bestond alleen nog in theorie. De laatste keer dat ze nog effectief werd uitgevoerd, was in 1950. Sindsdien werd de hoogste straf steevast omgezet in levenslang. Er waren diverse pogingen om ze definitief uit het strafwetboek te schrappen. Maar het duurde tot 13 juni 1996 vooraleer dat lukte. Volgens de strafwet gebeurde de terechtstelling van een terdoodveroordeelde door onthoofding.

    De Standaard,

    met substantief ervoor


    • het (grootste) aantal terdoodveroordeelden

    Het Britse leger had veel moeite om met shellshock om te gaan. De makkelijkste oplossing, al bood dit zeker geen uitkomst, was simpelweg hard straffen, soms zelfs door middel van de doodstraf. Engeland kende veruit het grootste aantal terdoodveroordeelden vanwege lafheid of desertie, gevolgd door Frankrijk. Dat dit vaak met shellshock te maken had, werd genegeerd.

    https://aanzet.wordpress.com/2016/05/30/trauma-en-hysterie-in-de-grote-oorlog/,

    • tientallen terdoodveroordeelden

    In de Verenigde Staten staat de doodstraf weer ter discussie nadat tientallen terdoodveroordeelden zijn vrijgesproken op basis van nieuw bewijsmateriaal.

    http://www.groene.nl/2001/0103/js_bush.html,

    met telwoord ervoor


    • drie terdoodveroordeelden
    • vier terdoodveroordeelden
    • 553 van de 787 terdoodveroordeelden
    • 3.700 terdoodveroordeelden

    Een chirurg doorboort met een lier een schedel en vlak bij een werkelijk beangstigende tandartsstoel liggen de wassen koppen van drie terdoodveroordeelden in een vitrine.

    NRC,

    Vier terdoodveroordeelden, in opstand gekomen tegen koning en kerk, vertellen elkaar in de nacht voor hun executie hun levensverhaal.

    De Standaard,

    In de Amerikaanse dodencellen wachten nog 3.700 terdoodveroordeelden op hun terechtstelling.

    http://www.gva.be/dossiers/-o/oklahoma/default.asp,

    Vóór 1830 werd de doodstraf in onze contreien geregeld toegepast. Vooral de Fransen, die de guillotine bij ons introduceerden, bleken het toestel graag te hanteren. Van 1796 tot 1814 kwamen maar liefst 553 van de 787 terdoodveroordeelden op het schavot. Brugge was op 2 november 1803 getuige van de bloedigste terechtstelling uit onze geschiedenis. Toen werden 23 leden van de roversbende van Bakelandt onthoofd.

    De Standaard,

    met ander, nevengeschikt substantief


    • terdoodveroordeelden en langgestraften

    'Ik had me aangemeld bij een stichting die bemiddelend optreedt voor Amerikaanse terdoodveroordeelden en langgestraften. Mijn intentie was om simpelweg iets van Gods liefde en licht door te geven. Eenvoudig dagelijkse dingen met elkaar delen via een brief.'

    https://visie.eo.nl/artikel/2019/04/mirjam-had-een-relatie-met-een-terdoodveroordeelde,

    voorafgegaan door als


    • als een terdoodveroordeelde

    Andreas zag hoe de deur openging en de lange gestalte van Lex de duisternis in stapte, als een terdoodveroordeelde op weg naar zijn executie.

    Je moet niet denken dat ik altijd bij je blijf, Hans Münstermann,

    Als een terdoodveroordeelde had hij de secondewijzer horen tikken.

    De kinderen van Arthur, Kristien Hemmerechts,

    Woordfamilie


    Als deel van een afleiding


    terdoodveroordeelde 2.0

    iemand die als gevolg van een ernstige, dodelijke ziekte gedoemd is snel te overlijden en daardoor als het ware ter dood veroordeeld is

    Betekenisbetrekking


    metafoor
    Betrokken betekenissen 1.0 : 2.0

    Semagram (extra betekenisinformatie)


    Een terdoodveroordeelde…

    is een persoon

    • [Eigenschap of hoedanigheid algemeen] is gedoemd spoedig te sterven aan een ernstige, dodelijke ziekte, zoals aids of kanker

      Algemene voorbeelden


      Waarschijnlijk is driekwart van alle geproduceerde kunstwerken het gevolg van persoonlijk leed en gesublimeerd slachtofferschap, wat niet wil zeggen dat de schokkende verhalen van terdoodveroordeelden (of het nu aids of kanker of elektrische stoel is) op voorhand iets met kunst te maken hebben.

      NRC,

      Combinatiemogelijkheden


      voorafgegaan door als


      • je bestaan als terdoodveroordeelde

      'Hypnose', zei de stem op de tape, 'is sterker dan het noodlot. Ze overwint zelfs kanker. Ze overtuigt je ervan dat je geen maagzweer hebt en dat je zonder pijn zal bevallen. Je bevalt desalniettemin kronkelend van de pijn en je gaat keurig op tijd dood aan maagkanker. Maar het verschil is dat je van je bestaan als terdoodveroordeelde geen last hebt gehad. Je ontslaapt in vrede en tevredenheid, alsof het zo hoort.'

      Pagadders, Leo Geerts,