tut


A - persoon

tut 1.0

vrouw die tuttig, stijfjes, ouderwets, gewoontjes, suf, saai, sloom, niet vlot en/of preuts is
Ook gebruikt als scheldwoord.

Semagram (extra betekenisinformatie)


Een tut…

is een persoon

  • [Eigenschap of hoedanigheid algemeen] is tuttig, stijfjes, ouderwets, gewoontjes, preuts, suf, saai, sloom of niet vlot
  • [Geslacht] is een vrouw of een meisje

    Algemene voorbeelden


    met tutten had ik het vroeger nooit zo. Ik was een wildebras, wilde alles meemaken, en dat deed ik dan ook. Nu ik ouder en wijzer ben, heb ik deze drang niet meer. Net als iemand snel een tut vinden. Want wanneer ben je dat nu eigenlijk?

    http://m.telegraaf.nl/article/20792277/een-tut-of-niet,

    Combinatiemogelijkheden


    met koppelwerkwoord


    • zijn

    Al vindt hij haar nog zo lief, een beetje een tut, of een taart is ze wel.

    Een soort Engeland, Robert Anker,

    De laatste tijd worden er, bij voorkeur diep in de nacht, nogal eens nieuwe nummers gerepeteerd [...]. Ook bij de veertiende keer klinkt het nog nergens naar. Ondertussen liggen wij, met allebei een studie- en werkdag in het verschiet, woedend wakker. Als je er iets van zegt, ben je natuurlijk 'een tut' [...]. Natuurlijk, stel je voor: wij hebben het voorrecht pal beneden een band te wonen, die nog de Grote Popprijs der Nederlanden gewonnen heeft ook, en dan klagen! Hoe burgerlijk! Stelletje tutten!

    Engelenplaque, A.F.Th. van der Heijden,

    met adjectief ervoor


    • een echte tut

    Ik drink niet. Gebruik geen drugs. Stappen doe ik nooit. En als iemand wat liefs voor me doet dan ga ik bijvoorbeeld uitgebreid koken en geef eten voor de hele week mee. Een echte tut, zo voel ik me vaak.

    http://m.telegraaf.nl/article/20792277/een-tut-of-niet,

    • de ouwe tut
    • een stomme tut

    Natuurlijk vindt ze het weer prachtig, de ouwe tut. De masochistische tante van al wat jong van lijf en leden is en zwak van hoofd. Ze schijnt regelmatig met Maatschappij Discordia in de Pyreneeën te gaan kamperen, wist je dat? En maar zaniken over de integriteit van het Nieuwe Acteren.

    Een valse nicht, Guus Vleugel,

    Hij heeft het van me afgepakt. Haast mijn hele Aziatische gedoe. Een prachtig web. Daar ben ik overigens een stomme tut geweest. Eén web. Met één graai veeg je dat weg. Ik moet drie hopeloze maanden overbruggen en daarna nog drie bijna hopeloze.

    Verborgen schade, Aster Berkhof,

    Woordfamilie


    Als deel van een afleiding


    Als rechterlid in samenstellingen en samenkoppelingen


    Als linkerlid in samenstellingen en samenkoppelingen


    B - concrete zaak

    tut 1.0

    afbeelding

    Bron: Jacqueline Godany
    ( CC BY-SA 2.0 )

    fopspeen; speen

    Semagram (extra betekenisinformatie)


    Een tut…

    is een fopspeen

        Algemene voorbeelden


        Een tut 'afleren' dat is een hele klus. Tadeusz heeft een serieuze idee-fixe op tutten. Ik sta 's nachts nog regelmatig op om een tut te zoeken. Hij verliest die dingen in zijn slaap en als hij ze dan niet snel terugvindt begint hij dramatisch te kwelen 'Tutje! Tutje!'

        http://ysabje.wordpress.com/2010/02/25/ontwenning/,

        "Toen ik nog klein was heb ik mijn tutter aan de klokken meegegeven toen ze naar Rome vertrokken. En toen ze terugkwamen, moest ik mijn tut niet meer hebben."

        http://www.gva.be/dossiers/-p/pasen/kinderen.asp,

        Woordfamilie


        Als deel van een afleiding


        Als linkerlid in samenstellingen en samenkoppelingen


        C - tussenwerpsel

        tut 1.0

        uitroep van verwerping, afkeuring, ongeduld, vaak ook als onderbreking van een relaas en vergelijkbaar met: kom, kom! nou, nou!
        De uitroep, meestal met herhaling in de vorm tit tut, dient om weerstand te overwinnen, om aan te sporen tot matiging of kalmte of om te sussen; kom, kom! stil (maar)! kalm aan!

        Semagram (extra betekenisinformatie)


        Tut…

        is een uitroep

            Algemene voorbeelden


            Tijdens zijn verblijf in Amerika [...] is hem voor het eerst opgevallen hoe in Nederland naar de internationale politiek wordt gekeken. "De Nederlander leest de krant en denkt: tut tut, wat een rare volkjes. Zonder zich af te vragen of de gebeurtenissen in de wereld misschien gevolgen voor hemzelf hebben", zei hij onlangs.

            http://retro.nrc.nl/W2/Columns/Heldring/portret.html,

            "Het is een schande, net wat u zegt, dat men voor brede kennis van zaken over Vlaamse culturele aangelegenheden niet in Nederland moet wezen, zoals men, tut tut, rustig aan, ook niet in Vlaanderen moet wezen om veel over Nederlandse culturele aangelegenheden aan de weet te komen."

            De bierkaai. Kladboek 2, Jeroen Brouwers,

            'Dat daar is een stuk van het paleis. De koning heeft speciaal voor jou de eerste letter van je naam in dat zilver laten graveren, kijk eens wat een mooie, krullende letter, en kijk eens, met een kroontje erboven, hij maakt bijna een prins van je.' 'Tut tut,' zei onze moeder. 'Jullie overdrijven.' 'Heeft de koning dat niet gezegd dan?' zeiden mijn broers, terwijl ze veel te opvallend naar onze vader en moeder knipoogden.

            Broere, Bart Moeyaert,

            Opeens kon ik de aanwezigheid van onze belachelijke tochtgenoten niet langer verdragen. 'Donder op, ga terug naar Luanda,' riep ik tegen Jules, 'en neem die hoeren mee.' 'Tut tut, meneer Enders,' zei hij sussend.

            Quissama. Een relaas, F. Springer,