valk


valk 1.0

afbeelding

Bron: Jürgen Dietrich
( CC BY 3.0 )

roofvogel uit een geslacht waartoe in onze streken de torenvalk, de slechtvalk, de boomvalk en het smelleken behoren, met lange puntige vleugels en het bovenste deel van de poten bedekt met losse veren, die soms wordt afgericht om dienst te doen bij de jacht op klein wild

Semagram (extra betekenisinformatie)


Een valk…

is een vogel; is een dier

  • [Afmeting] is, afhankelijk van de soort, van 28 tot 54 cm lang
  • [Geluid] kiekert of krijst; maakt een kiekerend of krijsend geluid
  • [Kleur] heeft een bruin, wit, grijs of zwart verenkleed
  • [Bouw] is gewerveld; heeft twee poten
  • [Deel] heeft lange, spitse vleugels; heeft kale loopbenen; heeft bovenpoten die bekleed zijn met losse veren, de zogeheten broek
  • [Functie] werd vroeger afgericht door valkeniers om gebruikt te worden bij adellijke jachtpartijen; wordt soms nog ingezet bij de jacht door hobbyisten
  • [Voortplanting] legt eieren
  • [Woongebied] komt, afhankelijk van de soort, over vrijwel geheel de wereld voor
  • [Leeftijd] kan 20 jaar oud worden, maar wordt meestal niet ouder dan 12 tot 15 jaar; 60 procent van de valken sterft in het eerste levensjaar
  • [Eigenschap of hoedanigheid algemeen] heeft een zeer scherp gezichtsvermogen
  • [Gebruikswijze] wordt bij de jacht door de valkenier gedragen op de hand die voorzien is van een dikke lederen bescherming en heeft daarbij een kapje, huif genaamd, op de kop om hem het zien te beletten; wordt uitgestuurd om een prooi te vangen door de huif van zijn kop weg te nemen
  • [Gedrag] is een vleeseter; stijgt bij de jacht op tot hoog in de lucht en blijft daar stil hangen met snel klapperende vleugels, speurend naar een prooi op de grond, een handeling die bidden genoemd wordt, en duikt vervolgens pijlsnel naar beneden om die prooi te grijpen
  • [Gelijkenis] lijkt qua gedrag op een klauwier
  • [Onderscheid of tegenstelling] is makkelijker af te richten dan een uil; is, in tegenstelling tot een buizerd, behendig in het vangen van snel bewegende of grote prooien
  • [Verscheidenheid] kan, wat de inheemse soorten betreft, een torenvalk, een slechtvalk, een boomvalk of een smelleken zijn

Rijk Animalia; Dieren
Stam Chordata; Chordadieren
Klasse Aves; Vogels
Orde Falconiformes; Roofvogels
Familie Falconidae; Caracara's en valken

Algemene voorbeelden


Dat is het specialisme van de meeste valken: ze klimmen omhoog en duiken dan naar beneden om hun prooi te pakken.

NRC,

De klauwen grijpen in de zware leren handschoenen en als de huif afgaat speurt de valk met priemende ogen de omgeving af, de vlijmscherpe snavel iets geopend van opwinding.

NRC,

Combinatiemogelijkheden


als subject bij een werkwoord


  • bidden

Een witte kop, dat zou je denken ja een visarend, maar nee, een visarend is denk ik qua spanwijdte net weer iets te groot en bidt, net als een valk, in de lucht tijdens het jagen had ik even opgezocht.

http://www.tsjechie.net/forum/index.php?threads/wat-voor-roofvogel-zie-ik.25172/

met adjectief ervoor


  • een tamme valk

De Hunnen vereerden alle grote vogels, in het bijzonder roofvogels, de adelaar, de arend, sperwer en valk waren hun totemdieren, de vaandels die ze meevoerden waren in de silhouetten gesneden van deze vogels; Attila zelf droeg overal zijn tamme valk met zich mee, Toeroel genaamd.

De Hunnen. Dl. 3: Vrede, Jan Cremer,

met adjectivisch tegenwoordig deelwoord


  • een biddende valk

De biddende valk boven het land, die zich op duiven werpt.

De Hunnen. Dl. 2: Bevrijding, Jan Cremer,

met adjectivisch voltooid deelwoord


  • een afgerichte valk
  • een getrainde valk

De kibboets Hazoreah heeft de afgelopen maanden geëxperimenteerd met een aantal in Nederland getrainde valken die boven de visvijvers wonderen hebben verricht.

NRC,

De jachtopziener schoot de meest zeldzame roofvogels uit de lucht, waaronder de afgerichte valk van zijn baas de textielbaron, en zette ze thuis op. Toen de schoolonderwijzer langskwam om de opgezette exemplaren te kopen, werden zij beiden door een plotselinge bliksemschicht getroffen.

De Hunnen. Dl. 3: Vrede, Jan Cremer,

Spreekwoorden


Woordfamilie


Als deel van een afleiding


Als rechterlid in samenstellingen en samenkoppelingen


Als linkerlid in samenstellingen en samenkoppelingen


valk 1.1

voorstelling van een valk, vooral in afbeeldingen van jachttaferelen, op wapenschilden en in de iconografie, als teken dat de bezitter van het dier van adel is

Betekenisbetrekking


metonymie
Betrokken betekenissen 1.0 : 1.1

Semagram (extra betekenisinformatie)


Een valk…

is een voorstelling

      Algemene voorbeelden


      Een gouden valk met robijnen, geïnspireerd op de filmklassieker The Maltese Falcon, kost een kwart miljard frank.

      De Standaard,

      In het midden van de doek staat een orenvaas met akoleien en daaronder een man met een vogel op de hand (een valk) en een vrouw daarnaast, beide zijn getooid met enorme kronen.

      http://www.glerum.nl/catalogus/232/cat232e.htm

      Het embleem van de groep maritieme patrouillevliegtuigen is een naar links vliegende valk van goud en een uitgeschulpte schildvoet van zilver.

      http://www.mindef.nl/marine/mld.htm

      In 1815 vroeg de burgemeester een wapen aan bij de Hoge Raad van Adel. Zijn eerste voorstel was een wapen met de locale parochieheilige, de H. Nicolaas. Dit was gebaseerd op het oude zegel van de schepenbank, zoals hij aangaf [...]. Als tweede optie gaf hij aan een wapen met een gekroonde valk, een sprekend wapen dus. Het eerste wapen is uiteindelijk verleend in Rijkskleuren, omdat de burgemeester geen kleuren had aangegeven.

      http://www.ngw.nl/heraldrywiki/index.php?title=Valkenswaard

      Woordfamilie


      Als deel van een afleiding


      valk 2.0

      afbeelding

      Bron: Zefry
      ( CC BY 2.0 )

      exotische vogel uit Australië die behoort tot de kaketoes, meestal met grijze veren, een gele kuif, oranje vlekken op de wangen en de typische gekromde papegaaienbek, die bij ons wordt gehouden in kooien en volières; valkparkiet

      Semagram (extra betekenisinformatie)


      Een valk…

      is een vogel; is een dier

          Wetenschappelijke naam: Nymphicus hollandicus

          Rijk Animalia; Dieren
          Stam Chordata; Chordadieren
          Klasse Aves; Vogels
          Orde Psittaciformes; Papegaaiachtigen
          Familie Cacatuidae; Kaketoes
          Geslacht Nymphicus
          Soort Nymphicus hollandicus

          Algemene voorbeelden


          Voordat je een valkparkiet los laat vliegen moet je eerst zorgen dat je woning "vogelvriendelijk" is; let op de volgende punten: - Zijn alle ramen en deuren gesloten zodat de valkparkiet niet beklemd kan raken tussen een deur of kan ontsnappen via een openstaand raam? - Staan er geen giftige planten? - Zijn de gordijnen dicht zodat je valk niet tegen het glas kan vliegen? - Zijn alle (elektrische) bedradingen goed weggewerkt achter stevige plinten? - Zijn er geen andere dieren die je valk kunnen najagen?

          http://www.lutino.nl/vogelvriendelijk.asp

          Woordfamilie


          Als deel van een afleiding


          valk 3.0

          afbeelding

          Bron: Sijo
          ( CC BY-SA 3.0 )

          middelgrote open zeilboot in hout of polyester met een vaste kiel, met een voorzeil en een grootzeil met gaffeltuig, gebruikt voor wedstrijdzeilen en voor recreatie

          Semagram (extra betekenisinformatie)


          Een valk…

          is een zeilboot; is een vaartuig; is een vervoermiddel

          • [Afmeting] is middelgroot
          • [Constructie] heeft een vaste kiel; heeft een geringe diepgang; heeft twee zeilen, een voorzeil en een grootzeil; heeft een grootzeil met gaffeltuig; heeft meestal een aangehangen, soms ook een doorgestoken roer
          • [Functie] wordt gebruikt voor wedstrijdzeilen en voor recreatie
          • [Belanghebbende of begunstigde] biedt plaats voor drie tot vier personen

          Algemene voorbeelden


          De valk heeft zijn kwaliteiten als wedstrijdboot reeds lange tijd bewezen.

          http://www.hoora.nl/hoora-valk-kopen

          De valk is een zeilboot waarmee je op een aangename manier een leuke dag of vakantie kan doorbrengen op het water.

          http://www.geuzenboats.nl/website/geuzenboats.nsf/cms/Nederlands-Home-1

          De alom bekende Valk kan in geheel polyester en in de combinatie polyesterromp en mahonie dek worden uitgevoerd. De polyvalk is zelflozend en zeer onderhouds vriendelijk.

          http://www.varenopdekaag.nl/jachtwerf/valk

          Woordfamilie


          Als rechterlid in samenstellingen en samenkoppelingen