verjaardag


verjaardag 1.0

dag waarop iemand een jaar ouder wordt; dag waarop iemand verjaart; dag waarop iemand jarig is

Semagram (extra betekenisinformatie)


Een verjaardag…

is een dag; is een periode; is een tijd

  • [Frequentie] komt jaarlijks eenmaal voor
  • [Tijd] vindt plaats op de dag met dezelfde datum als die waarop men geboren is
  • [Eigenschap of hoedanigheid algemeen] gaat vaak gepaard met het vieren van een feest, het eten van taart en met het geven van geschenken aan de jarige

    Hoofdsemagram: dag


    Combinatiemogelijkheden


    als object bij een werkwoord


    • iemands verjaardag vieren

    We gingen naar het theater om haar verjaardag te vieren.

    Fantoompijn, Arnon Grunberg,

    Over twee maanden viert hij zijn 63ste verjaardag maar van een rustig pensioen is in zijn geval nog lang geen sprake.

    NRC,

    in voorzetselgroep


    • bij iemands verjaardag
    • na iemands verjaardag
    • op iemands verjaardag

    Nu kon hij zijn vrouw Tine bij haar verjaardag tenminste verrassen met die allesmixer [...] waar ze al zo lang op vlaste.

    De natte gemeente van Koos Tak, Rijk de Gooijer & Eelke de Jong,

    De foto is eind maart genomen, kort na haar verjaardag.

    In liefdes naam, Greta Seghers,

    Hij wilde met haar afspreken om op haar verjaardag ergens te gaan eten.

    De tweede geschiedenis, Loes Wouterson,

    • iemand feliciteren met zijn verjaardag
    • iemand gelukwensen met zijn verjaardag

    Ze kwamen op tijd binnen, feliciteerden mij met mijn verjaardag, zeiden iets aardigs over de familiefoto's aan de muur en vertrokken weer zonder een woord te wisselen met Maas en Hammerstein.

    Blinde ambitie, Eduard Bomhoff,

    'Ik kreeg zelfs geen gelegenheid hem te feliciteren met zijn verjaardag, al was ik dat, om eerlijk te zijn, ook niet van plan.'

    De stenen toren, Jo Claes,

    in 1956 hield iemand zich in Duitsland serieus bezig met de psychologie van de personen die Goethe met zijn verjaardag gelukwensten.

    http://books.google.nl/books?id=YQF2AAAAQBAJ&pg=PT21&lpg=PT21&dq=%22verjaardag+gelukwensten%22&source=bl&ots=E8PN5jQG4j&sig=GH5XjxifC4nRWnbNtcNaOWEwPwE&hl=nl&sa=X&ei=xAb6Uo_tNujD7AbK34HABQ&ved=0CC4Q6AEwAA#v=onepage&q=%22verjaardag%20gelukwensten%22&f=false,

    • iets krijgen voor zijn verjaardag
    • een geschenk krijgen voor zijn verjaardag

    Mijn oudste broer had een sportfiets voor zijn verjaardag gekregen.

    Mensen met een hobby, Désanne van Brederode,

    Ik vertel haar over mijn vrienden en over wat ik laatst kreeg voor mijn verjaardag.

    De onbekende, Jeroen van Hooijdonk,

    • iets geven voor iemands verjaardag
    • iets kopen voor iemands verjaardag
    • een geschenk geven voor iemands verjaardag
    • een geschenk kopen voor iemands verjaardag

    Zo bedacht ze dat ze Kim een hond voor zijn verjaardag zou geven.

    Gevallen vrouwen, Laurie Langenbach,

    Ik [...] neem de mantel van Linea van de kapstok. Vorig jaar heb ik hem voor haar verjaardag gekocht. Ik wist dat ze hem wilde hebben, elke zaterdag nam ze me mee naar de winkel waar hij voor een waanzinnig bedrag te koop hing.

    Alle vogels van de wereld, Daphne Buter,

    • iemand iets cadeau doen op zijn verjaardag
    • iemand iets cadeau doen voor zijn verjaardag
    • iemand iets cadeau geven op zijn verjaardag
    • iemand iets cadeau geven voor zijn verjaardag

    En hij vertelde dat hij Van Gulik wilde spreken over de wajangpop die ik hem op zijn verjaardag cadeau had gegeven.

    De koorddanseres en andere herinneringen, Rico Bulthuis,

    Hij had in een van de lades van haar bureau de vulpen gevonden die hij haar voor haar veertiende verjaardag cadeau had gedaan.

    Alle verhalen, Kristien Hemmerechts,

    met voorzetselgroep


    • de verjaardag van iemand

    De tweede kerstdag was de verjaardag van mijn zuster.

    Mevrouw mijn moeder, Yvonne Keuls,

    Bovendien verschijnt in deze lijst van datums ook de datums van verjaardagen van je kennissen als ze binnen 30 dagen jarig worden!

    http://www.kaartcentrum.nl/

    met telwoord ervoor


    • iemands eerste verjaardag
    • iemands dertigste verjaardag

    Lopen kon ze nog voor haar eerste verjaardag. Met alles was ze ontzettend vroeg.

    Donderdagmiddag. Halfvier, Kristien Hemmerechts,

    Hij nam de rode sjaal die hij zichzelf voor zijn dertigste verjaardag cadeau had gedaan en legde hem rond de hals van de jongen.

    De kinderen van Arthur, Kristien Hemmerechts,

    Vaste verbindingen


    Woordfamilie


    Als rechterlid in samenstellingen en samenkoppelingen


    Als linkerlid in samenstellingen en samenkoppelingen


    verjaardag 1.1

    feest ter gelegenheid van het feit dat iemand jarig is; verjaardagsfeest

    Betekenisbetrekking


    metonymie
    Betrokken betekenissen 1.0 : 1.1

    Semagram (extra betekenisinformatie)


    Een verjaardag…

    is een bijeenkomst

        Algemene voorbeelden


        Heeft u binnenkort een verjaardag of een ander feestje, bestel dan nu vlaaien bij ons vul hier de bestellijst in.

        http://www.pietdaane.nl/

        Ze waren op een verjaardag geweest.

        De lift: naar het filmscenario van Dick Maas, Gerben Hellinga,

        We hoeven toch niet naar een verjaardag?

        Hersenschimmen, J. Bernlef,

        Woordfamilie


        Als rechterlid in samenstellingen en samenkoppelingen


        verjaardag 2.0

        dag met de datum waarop iets een jaar of een jaar langer geleden plaatsvond of tot stand kwam; dag waarop iets een jaar of een jaar langer is geleden

        Semagram (extra betekenisinformatie)


        Een verjaardag…

        is een dag; is een periode; is een tijd

        • [Frequentie] komt jaarlijks eenmaal voor
        • [Tijd] vindt plaats op de dag met dezelfde datum als die waarop iets een jaar of een jaar langer geleden plaatsvond of tot stand kwam
        • [Eigenschap of hoedanigheid algemeen] gaat soms gepaard met het organiseren van evenementen of feestelijkheden

          Hoofdsemagram: dag


          Combinatiemogelijkheden


          met voorzetselgroep


          Voorzetsel: van

          • de verjaardag van iets

          De onlangs gevierde tiende verjaardag van de val van de Muur was [...] een bijzonder moment. Naar aanleiding daarvan gaven enkele oude bekenden van de NVMP tijdens de plechtigheid voor de Brandenburger Tor hun visie op de ontwikkelingen.

          http://www.antenna.nl/nvmp/

          British Airways gaat 200 tickets Londen-New York heen en terug verkopen voor 10 pond (ongeveer 480 frank). De aanleiding is de tiende verjaardag van de privatisering.

          De Standaard,

          De topmilitair hield zijn rede in Buenos Aires, op de 14de verjaardag van het begin van de Argentijns-Britse Falkland-oorlog. Hij bracht ook de 20ste verjaardag van de militaire staatsgreep in herinnering.

          De Standaard,

          Woordfamilie


          Als rechterlid in samenstellingen en samenkoppelingen


          Als linkerlid in samenstellingen en samenkoppelingen