winterslaap


winterslaap 1.0

langdurige slaap die sommige dieren houden om de koude van de winter en het voedselgebrek dat dan heerst te overleven

Semagram (extra betekenisinformatie)


Een winterslaap…

is een slaap

  • [Functie] dient om de koude en voedselgebrek te overleven
  • [Duur] duurt de hele winter
  • [Tijd] vindt plaats in de winter
  • [Eigenschap of hoedanigheid algemeen] wordt gekenmerkt door een zeer laag stofwisselingsniveau, een verlaging van de lichaamstemperatuur en een vertraging van het ademhalingsritme
  • [Handelende persoon] wordt gehouden door bepaalde diersoorten zoals vleermuizen, egels en reptielen
  • [Onderscheid of tegenstelling] wordt onderscheiden van de zogenaamde winterrust, zoals beren die kennen, waarbij de hartslag wel vertraagt, maar de lichaamstemperatuur vrij constant blijft, en die voor sommige diersoorten tussentijds wordt onderbroken om voedsel te zoeken

Hoofdsemagram: slaap


Algemene voorbeelden


Sommige dieren slapen de hele winter. Dit noemen we een winterslaap. Deze dieren slapen omdat ze in de winter geen eten kunnen vinden.

http://www.schooltv.nl/plein/informatie_detail/item/3338951/winterrust-of-winterslaap/

Dieren die een winterslaap houden zijn bijvoorbeeld egels en vleermuizen. Egels en vleermuizen zijn insecteneters. Insecten vliegen en kruipen in de winter niet rond en zijn dus niet te vangen [...]. Winterslapers moeten in de winter zo min mogelijk energie gebruiken. Anders zou hun vetlaag niet dik genoeg en dus te snel op zijn. Daarom dalen hun hartslag, hun lichaamstemperatuur en het tempo van hun ademhaling heel erg [...].

http://www.schooltv.nl/plein/informatie_detail/item/3338951/winterrust-of-winterslaap/

Er zijn ook diersoorten die een winterrust houden. De winterrust lijkt wel op winterslaap, maar het verschil is dat winterrusters af en toe wakker worden om te eten. Dieren die een winterrust houden zijn bijvoorbeeld de eekhoorn en de gaai.

http://www.schooltv.nl/plein/informatie_detail/item/3338951/winterrust-of-winterslaap/

Watersalamanders paren in het water. In het voorjaar, na de winterslaap, trekken de dieren naar de voortplantingsplaatsen.

http://home.planet.nl/~weijd297/,

Vleermuizen in het Nederlandse Flevoland kunnen de komende winter comfortabel overwinteren in een nieuw onderkomen in het talud van de autoweg A27. Rijkswaterstaat heeft speciaal voor de dieren een 36 meter lange schacht gebouwd met perfecte omstandigheden voor een rustige winterslaap.

De Standaard,

Slapende egels worden haast nooit door honden ontdekt. Door de afgenomen stofwisseling tijdens de winterslaap geven ze namelijk bijna geen geur af.

http://www.woefkes.be/kwaaltjes.html,

Combinatiemogelijkheden


als object bij een werkwoord


  • een winterslaap houden
  • winterslapen houden

De chrysemys picta of roodwangschildpad is een uit Noord-Amerika stammende moerasschildpad [...]. De paring vindt plaats in het voorjaar [...]. 's Winters graven ze zich in het slijk in om daar een winterslaap te houden.

De Standaard,

Moerasschildpadden graven zich in de oever van een rivier of poel in of houden hun winterslaap in de modder onder water.

http://www.dessie.be/wildlife/schildpad.htm

Net als andere diersoorten die winterslapen houden, wordt de vis wel af en toe wat actiever.

http://archief.bionieuws.nl/artikel.php?id=3808,

winterslaap 1.1

langere periode van geringe activiteit of zonder groei
Is soms schertsend bedoeld.

Betekenisbetrekking


metafoor
Betrokken betekenissen 1.0 : 1.1

Semagram (extra betekenisinformatie)


Een winterslaap…

is een toestand

      Algemene voorbeelden


      De meeste motorrijders laten hun stalen ros een winterslaap houden om hun geliefde machine niet bloot te stellen aan pekel en andere winterellende.

      http://www.motorfreaks.nl/index.php/tech/141,

      Met het Classic Car Festival zet Knokke-Heist op 30 en 31 augustus een punt achter de zomer. Dit betekent echter niet dat de badstad aan een winterslaap denkt. September is kunstmaand en op 20 en 21 september zetten niet minder dan zestig kunstgalerieën en antiekzaken hun deuren open.

      De Standaard,

      Mijn achterbuurman is uit zijn winterslaap wakker geworden. Jammer, ik had gehoopt dat hij in de donkere wintermaanden verhuisd zou zijn.

      http://www.bergpolderweb.nl/read/226

      Onze tuin was nog niet uit de winterslaap. De aarde was bleek, het gras verdord en de bladeren droog. Zo vroeg in het jaar stond er nog geen kweek op het land.

      De Hunnen. Dl. 2: Bevrijding, Jan Cremer,

      Combinatiemogelijkheden


      met adjectief ervoor


      • lange winterslapen

      Ook voor de fotografie is het nooit "slecht" weer en lange winterslapen zijn voor camera's echt niet nodig.

      https://resolver.kb.nl/resolve?urn=ddd:010633131:mpeg21:a0088,

      met ander, nevengeschikt substantief


      • winterslapen en zomerslapen

      En ik die vorige week dinsdag op deze plaats nog beweerde dat na de Tour de France een soort korte sportieve zomerslaap, een sabbatical, zou invallen! Wat een wereldvreemde illusie! Een dag later zat ik alweer voor de buis om naar de eerste Europa Cupwedstrijden te kijken. En dan direct door naar de WK zwemmen in Rome, waarna de start van de voetbalcompetitie afgelopen weekend, de NK atletiek. Welnee, er bestaan allang geen winter- en zomerslapen meer.

      https://www.trouw.nl/nieuws/de-sport-gaat-almaar-door-of-we-nu-op-vakantie-zijn-of-niet~b5eefb3c/,