zakmes


zakmes 1.0

afbeelding

( Publiek domein )

inklapbaar mes dat in een broekzak of jaszak meegenomen kan worden en dat naast het eigenlijke mes en het lemmet vaak ook andere accessoires bevat

Semagram (extra betekenisinformatie)


Een zakmes…

is een mes

  • [Afmeting] past in een broekzak of jaszak
  • [Attribuut] bevat in elk geval een mes; kan behalve een mes ook nog andere accessoires bevatten, bv. een schroevendraaier, een schaar, een priem, een vijl, een kurkentrekker en/of een kroonkurkopener
  • [Constructie] is inklapbaar
  • [Materiaal] is van metaal of van hout en metaal
  • [Functie] wordt gebruikt voor allerlei kleine klusjes waarvoor geen ander gereedschap in de buurt is
  • [Gebruiker] wordt vooral gebruikt door mannen en jongens; wordt gebruikt door scouts

Hoofdsemagram: mes


Algemene voorbeelden


Mijn eigen zakmes waaraan accessoria voorkomen die de gebruiker behalve tot snijden, in staat stellen tot wrikken, beitelen, boren, peuteren, zijn nagels schoonmaken, de buitenband van zijn fiets van de velg lichten, zich venijnig bezeren, en ook tot het openen van blikjes.

Zonder trommels en trompetten, Jeroen Brouwers,

Ik zie ons vlak na de oorlog in Katwijk op de roestige rail zoute haringen schoonmaken. Met een zakmes haalde ik behendig het vliesdunne zilveren vel eraf.

De kus, Jan Wolkers,

Iwan haalde een zakmes uit zijn broekzak en klikte het open.

Alle vogels van de wereld, Daphne Buter,

Combinatiemogelijkheden


als object bij een werkwoord


  • een zakmes dichtklappen
  • een zakmes gebruiken
  • een zakmes krijgen
  • een zakmes openen
  • een zakmes openklappen
  • een zakmes openknippen
  • een zakmes pakken
  • een zakmes tevoorschijn halen

Hij klapte een zakmes open en dicht tot zijn grootmoeder het geïrriteerd van hem afnam.

De kinderen van Arthur, Kristien Hemmerechts,

Gelukkig had zijn tegenwoordigheid van geest hem niet in de steek gelaten en had hij, ondanks de hevige pijn in zijn schouder, al liggend kans gezien zijn zakmes open te knippen en zich met een paar flinke japen in het melkwollen kledingstuk van de fiets weten te bevrijden.

De natte gemeente van Koos Tak, Rijk de Gooijer & Eelke de Jong,

Deleu opende zijn zakmes, doorkliefde de drie stroken plastic tape, opende de deur met de sleutel die Bosmans hem had meegegeven en ging behoedzaam, het vlijmscherpe mes in zijn rechtervuist geklemd, naar binnen.

Naakte zielen, Luc Deflo,

Ik haalde het pakje te voorschijn en gebruikte mijn zakmes om het plastic en het plakband er af te halen, dat ik had gebruikt om het waterdicht te maken.

Jihad, Tom Carew,

Daarna klapte ik mijn zakmes open en volgde een pissebed die wegschoot over de grijze streep.

Asfaltbloempje; De vrouw in de kamer; My beautiful demon; Natalja, Yorgos Dalman,

Ze pakte haar zakmes uit haar leren gordel en liet het - klik - openschieten.

De meisjes van de suikerwerkfabriek, Tessa de Loo,

Ze hadden allebei een zakmes gekregen en ze sneden zich allebei in hun vingers, eerst de één en even later de ander.

NRC,

Hij haalde nu een zakmes uit zijn broekzak tevoorschijn.

Gstaad 95-98, Marek van der Jagt,

met adjectief ervoor


  • een eenvoudig zakmes
  • een groot zakmes
  • een handig zakmes
  • een mooi zakmes
  • een multifunctioneel zakmes
  • een nieuw zakmes
  • een oud zakmes
  • een prima zakmes
  • een scherp zakmes
  • een schoon zakmes
  • een sterk zakmes
  • een vergrendelbaar zakmes

Homeij heeft een aantal handige, vergrendelbare zakmessen met of zonder gekarteld lemmet.

http://www.denoutback.be/site/Gamma.htm

"Wat zal het zijn voor meneer?" "Ik wou een mooi zakmes voor een jongen," zei ik.

Welverdiende onrust, Simon Carmiggelt,

Een half uur lang bekijk ik allerhand swingend Frans gereedschap en ik verlaat de quincaillerie met een multi-funktioneel zakmes, vijf plastic kleefhaakjes en een setje 'pinces caiman'; kleine, slordig getande ijzeren clipjes, voorzien van een ophang-oogje uit felkleurig plastic waslijndraad. Om wat te doen te hebben voor mijn nieuwe zakmes, koop ik twee appels, een peer en een fles Bordeaux supérieur.

Veertig. Drie verhalen, Kees van Kooten,

Even later rollen de grote geelgroene kokosnoten als gesnelde koppen uit de kruin van een klapperboom naar beneden [...]. Met een oud zakmes peutert hij er een gaatje in en even later staat iedereen te slurpen.

De kus, Jan Wolkers,

U wilt me alleen betalen voor een oud, maar overigens nog prima zakmes.

Heeresma helemaal, Heere Heeresma,

De ijskoude, glibberige visjes werden door een snelle handbeweging met het scherpe zakmes van de venters tegelijk van kop en ingewanden ontdaan.

Meppeler Courant,

Uit een broekzak kwam een opmerkelijk schoon zakmes, een tanige hand pakte het aan en sneed hompen van de vierkante kaas.

Mensen met een hobby, Désanne van Brederode,

Opinel: een eenvoudig, sterk zakmes met een houten handvat.

http://www.denoutback.be/site/Gamma.htm

Hij pakte een fles whisky uit de rugzak, daarna een lang stuk salami en een van die super-handige zakmessen met schroevendraaier, flessenopener en kompas.

Bezeten van mij, Nicci French,

Pas toen mijn vader de kurketrekker van het grote zakmes dat ieder gezinshoofd uit de Vijftiger jaren altijd bij zich droeg, met een veelbetekenend gebaar had opengeflipt, liet de laatste van de twaalf kinderen met een diepe zucht van spijt los, en kon mijn moeder verkreukeld en verfomfaaid overeind getrokken worden.

Een treurige afdronk, Levi Weemoedt,

met adjectivisch voltooid deelwoord


  • een gecompliceerd zakmes
  • een ingeklapt zakmes
  • een verroest zakmes

Een niet eens erg verroest zakmes met een uitgeklapte kurketrekker.

NRC,

Een ingeklapt zakmes, een bolletje touw en een stuk ijzerdraad liggen naast elkaar onder het plastic.

De jongen die alles goed wou denken, Ben Faccini,

Voor een mij dierbaar jongetje, dat binnenkort jarig is moest ik zo'n gecompliceerd zakmes kopen. Het stond hoog op zijn verlanglijst en hij had mij precies uitgelegd welke accessoires erin opgevouwen moesten liggen.

Welverdiende onrust, Simon Carmiggelt,

met substantief ervoor


  • een type zakmes

Hij ziet dat David ziet dat hij in zijn rechterhand een opengeklapt groot type zakmes vasthoudt, kijkt ernaar, klapt hem dicht en stopt hem in zijn zak.

Een soort Engeland, Robert Anker,

Vaste verbindingen


Woordfamilie


Als deel van een afleiding


Als deel van een afleiding


Als rechterlid in samenstellingen en samenkoppelingen