zemel 1.0
Bron:
Ali@gwc.org.uk
(
CC BY-SA 3.0
)
Semagram (extra betekenisinformatie)
Een zemel…
is een vlies; is een stoffelijke zaak
- [Gevoelsindruk] is vliesachtig
- [Kleur] is bruin of bruinachtig
- [Deel] is opgebouwd uit meerdere, met elkaar vergroeide lagen
- [Structuur] is vezelachtig
- [Geheel] is een deel van een graankorrel
- [Functie] dient vaak als dierenvoer
- [Voortbrenging] wordt verkregen door het malen van een graankorrel
- [Plaats] vormt de buitenste laag van een graankorrel
Algemene voorbeelden
Het velletje dat om de graankorrel zit noemen we de zemel. De zemel is opgebouwd uit meerdere, met elkaar vergroeide lagen en bestaat voor het grootste deel uit vezelstof. Bij rijst wordt de zemel het zilvervlies genoemd.
De voornaamste graansoort voor brood is tarwe. Een tarwekorrel bestaat uit een meelkern, zemelen en een kiem. Meel is gemalen graan met zemel en kiem en bloem is gemalen graan zonder zemel en kiem. Naarmate het brood donkerder van kleur is, is er meer meel in verwerkt.
Door het breken van tarwekorrels, zeven en malen ontstaan verschillende soorten bloem. De meest blanke bloem heet patentbloem. Deze bevat vrijwel geen zemelen of kiemdeeltjes. Tarwebloem is wat grauwer van kleur en bevat een kleine hoeveelheid zemelen en kiemdeeltjes. Als alle zemelen en kiemdelen van de tarwe erbij zitten, spreekt men over volkorenmeel.
Spreekwoorden
Woordfamilie
Als rechterlid in samenstellingen en samenkoppelingen
Als linkerlid in samenstellingen en samenkoppelingen
zemel 2.0
(beledigend)
Semagram (extra betekenisinformatie)
Een zemel…
is een persoon
- [Activiteit of handeling] pleegt te zeuren over dingen
Algemene voorbeelden
De belevenissen van een modern samengeraapt gezin maken na bladzijde veertig plaats voor Agnes Stam, een voormalig schooljuf van zeventig jaar die volgens merkwaardig Hollands gebruik een 'oude vrijster' wordt genoemd, dat is iemand die weliswaar op leeftijd is maar nu juist nooit vrijt. Waarom heeft Dorrestein haar keuze laten vallen op een zemel die houdt van thee met een muffin? Er gaat niets van belang in deze Stam om.