JSF ®

Onze luchtmacht heeft gekozen voor de Joint Strike Fighter als vervanger van de F16. De eerste vlucht van de JSF vond negen jaar geleden plaats. Er zijn nu 180 exemplaren van dit toestel gebouwd. Maar geen enkele JSF is operationeel inzetbaar. En de verwachting is dat het nog jaren duurt voordat dit wel kan.

De JSF kost ongeveer 40 miljoen euro. De Eurofighter is iets duurder met 53 miljoen en de Rafale is veruit het duurst met 59,4 miljoen euro.

Kabinet kan eerste JSF's bestellen. Een ruime meerderheid in de Tweede Kamer steunt de aanschaf van de eerste acht Joint Strike Fighters.

Wegens de hoogte van de investering betekent de beslissing om deel te nemen aan de ontwikkelingfase ook dat Nederland de JSF zal aanschaffen, zo liet staatssecretaris Van Hoof (Defensie) al eerder dit jaar weten.

Vermoedelijk kiest de nieuwe regering voor een mix van maatregelen; eenderde bezuinigingen (7,7 miljard), eenderde lastenverzwaringen (7,7 miljard) en eenderde niet oplossen. Het tekort komt bij een dergelijke opstelling rond de nul procent uit in 2007. In dit voorbeeld wordt de JSF niet afbesteld.

De industrie kan niet het risico nemen dat Nederland zich uit het project terugtrekt of uiteindelijk de JSF niet koopt.

Kiest Nederland over enkele jaren voor een ander toestel, dan loopt het een flinke korting mis die vliegtuigbouwer Lockheed Martin in het vooruitzicht heeft gesteld op de prijs per toestel. Maar Nederlandse bedrijven krijgen als co-producent wel een deel van de opbrengst, als de JSF aan andere landen wordt verkocht.

Deze richtlijn van het Pentagon moet verhinderen dat buitenlandse mogendheden de hand weten te leggen op Amerikaanse militaire geheimen. Volgens de in de Verenigde Staten werkende Britse luchtvaartanalist Bill Sweetman komt dit erop neer dat 'een Nederlandse JSF sneller opvalt op de vijandelijke radar dan de Amerikaanse JSF'.

Voor het afwaarderen van de niet-Amerikaanse JSF heeft het Pentagon, binnen het zogenoemde 'JSF International Partner Version Delta Systems'-programma, maar liefst meer dan zeshonderd miljoen dollar over.

Bronnen rond het kabinet menen dat de VVD-ministers en ook premier Kok bereid zijn voor de Amerikaanse JSF te kiezen.

De Franse Rafale benadert de technische snufjes van de Amerikaanse JSF.

Nederland krijgt een inferieure JSF. De Verenigde Staten ontwikkelen een inferieure versie van de Joint Strike Fighter voor de export. Wanneer Nederland overgaat tot de aanschaf van de JSF, dan heeft de versie van de Koninklijke Luchtmacht boven het slagveld minder overlevingskansen dan de Amerikaanse. Dat blijkt uit contractspecificaties van het Amerikaanse ministerie van Defensie, het Pentagon.

Niet iedereen zit te wachten op een overvliegende JSF. Veel mensen vinden dat het toestel veel te duur was of vinden dat hij te veel lawaai maakt.

Een woordvoerder van de Koninklijke Luchtmacht zegt dat de beoogde JSF 'voldoet aan de eisen die wij daaraan stellen'.

Het Nederlandse luchtvaartcluster heeft donderdag overeenstemming bereikt met het ministerie van Economische Zaken over deelname aan de verdere ontwikkeling van het Amerikaanse gevechtsvliegtuig JSF.

Vandaag debatteert de Tweede Kamer over het kabinetsbesluit om te participeren in de ontwikkeling van het Amerikaanse jachttoestel JSF, de opvolger van de F-16.

Op basis van technische mogelijkheden, capaciteiten en prijs, is de JSF van Lockheed Martin beter dan de Europese concurrenten Rafale en Eurofighter.

Zo sprak het Politiek Forum van de partij zich uit tegen de JSF, en werd er zelfs openlijk getwijfeld in de kamerfractie van de PvdA.

In de tegenwoordige politieke verhoudingen moet je als volgt kunnen redeneren: Leefbaar Nederland dacht, dat Mat Herben dacht, dat een militaire inlichtingendienst dacht, dat Pim Fortuyn dacht, dat een dreigende beschuldiging van drugsgebruik reden zou kunnen zijn om in te stemmen met de JSF.

In de 'business case' van het kabinetsbesluit over de JSF mag niet aan de knoppen van een aantal vaste aannames worden gedraaid, zei staatssecretaris Van Hoof gisteren.

De manifestatie had als doel het Kamerdebat over de JSF te beïnvloeden.

Daarnaast is het volgens Dibbetz aan de aandeelhouders niet te verkopen dat een geïnvesteerd bedrag pas over vijftien tot twintig jaar na de productietijd van de JSF wordt terugverdiend.

De overheid krijgt ook op andere manieren het geld terug: via royalty's op verkochte toestellen aan landen die niet meedoen in het project en via kortingen op de 85 toestellen die Nederland wil aanschaffen, omdat de ontwikkelingskosten van de JSF bij deelname niet in rekening worden gebracht.

De Nederlandse overheid heeft zich voor 800 miljoen dollar ingekocht in de ontwikkelingsfase van het JSF-program. In ruil hiervoor mag de Koninklijke Luchtmacht eisen stellen aan de eindversie van de JSF en zal ook de Nederlandse industrie bij de ontwikkeling en productie worden ingeschakeld.

Tot dusverre werd er in politiek Den Haag van uitgegaan dat deelname aan de productie van de JSF onlosmakelijk verbonden is met de aanschaf van dit toestel.

Deelname betekent dat Nederlandse bedrijven kunnen participeren in de bouw van de JSF, die vanaf 2010 in productie zal worden genomen.

Dat Bos zijn eerste succesje kan boeken door de afbestelling van de JSF lijkt onvermijdelijk.

De afbestelling van de JSF levert 7,5 miljard op, wanneer precies is echter nog niet duidelijk.

Deelname aan de ontwikkeling van de JSF kost ruim 800 miljoen euro, waarvan de industrie ongeveer eenderde deel op tafel wil leggen.

Staatssecretaris Van Hoof van Defensie wil zich nog niet vastleggen op de aanschaf van de nieuwe Joint Strike Fighter (JSF), maar wel meedoen aan de ontwikkeling van dit Amerikaanse gevechtsvliegtuig. De VVD'er Van Hoof denkt met dit voorstel de PvdA over de streep te kunnen trekken voor de grootste wapenorder in de Nederlandse geschiedenis.

De Nederlandse luchtvaartindustrie moet niet deelnemen aan de ontwikkeling van de JSF, de beoogde Amerikaanse opvolger van de F16. Dit stelt het Centraal Planbureau in een vertrouwelijk rapport.

De concurrenten van de JSF, de Franse vliegtuigbouwer Dassault en het Brits/Duits/Spaans/Italiaanse concern Eurofighter deden nog deze week een dringend beroep op de Nederlandse regering niet nu al een keuze te maken voor de JSF.

De concurrenten van de JSF, de Eurofighter en de Franse Dassault Rafale, zijn voor de Nederlandse bedrijven inmiddels geheel uit beeld verdwenen.

Tot dusverre werd er in politiek Den Haag van uitgegaan dat deelname aan de productie van de JSF onlosmakelijk verbonden is met de aanschaf van dit toestel. Maar Van Hoof heeft aangegeven dat het mogelijk is over tien jaar, wanneer de ontwikkelingsfase is afgelopen, een ander toestel te kopen. Daarmee komt hij tegemoet aan de bezwaren van PvdA-bewindslieden en de D66-ministers Van Boxtel en Brinkhorst. Zij willen de Europese concurrenten van de JSF een serieuze kans geven.

Ook de Britse luchtvaartconsultant Nick Cook stelt dat de export-versie van de JSF 'ongetwijfeld minder stealthy zal zijn dan het Amerikaanse toestel'.

HTA heeft een langlopende toeleveringsovereenkomst met General Electric. Dat concern ontwikkelt, net als PrattWhitney, een motor voor de JSF.

Thales staat [...] op de nominatie om koelingapparatuur voor de JSF te leveren.

Vis: "Van de Eurofighter-partners zitten Engeland en Italië al in het JSF-project, formeel alleen voor hun Harrier-marinevliegtuigen. Maar ik denk dat ze bij andere aankopen ook voor JSF kiezen en dat de ontwikkeling van de tranche-3 niet doorgaat."

Volgens signalen uit de VS zal 'Washington' op 23 oktober een definitieve keuze maken voor de JSF.

Aan de Nederlandse deelname hangt een prijskaartje van 858 miljoen euro. Bovendien betekent deze stap dat het kabinet vrijwel zeker kiest voor de JSF als opvolger van de F-16, die vanaf 2010 vervangen moet worden.

Bronnen rond het kabinet menen dat de VVD-ministers en ook premier Kok bereid zijn voor de Amerikaanse JSF te kiezen.

"Er zit al 100 miljoen in de JSF-ontwikkeling, naast de 200 miljoen die de overheid daarin heeft gestoken. Bij nog meer geld opbrengen voor de JSF is het investerend vermogen van de industrie uitgeput."

De Algemene Rekenkamer vraagt zich in september 2013 af of de plannen die op Prinsjesdag zijn gepresenteerd haalbaar zijn. Het Ministerie van Defensie meldt dat er 37 JSF's aangekocht zullen worden en stelt dat er altijd 4 JSF's beschikbaar zullen zijn voor internationale missies.

Nederland schaft in totaal 37 Joint Strike Fighters aan. De luchtmacht heeft al twee van deze Amerikaanse gevechtsvliegtuigen. Defensie koopt er nog 35 JSF's bij ter vervanging van de huidige F-16-straaljager.

Philips Electronics heeft afgelopen vrijdag op de valreep het contract met de overheid ondertekend voor participatie in de JSF. Het concern verplicht zich net als 40 andere Nederlandse bedrijven om tussen 2012 en 2053 jaarlijks 3,5% van de omzet uit JSF-activiteiten aan de overheid af te dragen. Tegelijkertijd heeft het elektronicaconcern bij minister Jorritsma van Economische Zaken bedongen dat het de verplichting op een andere wijze mag invullen als zich een koper meldt voor Hightech Aerospace (HTA), het bedrijfsonderdeel waarmee Philips in de JSF wil participeren.

Participatie in de JSF is de kans voor de kleine en grote bedrijven in de sector om gezamenlijke verbanden te smeden.

De activiteiten van Stork in de luchtvaart krijgen - met deelname aan de JSF en de superjumbo - langzaam vleugels.