SARS


SARS 1.0

(wetenschap; gezondheid, geneeskunde en zorg; neologisme)

(Engels) severe acute respiratory syndrome; ernstige, besmettelijke, door een coronavirus veroorzaakte longziekte, beginnend met verschijnselen die lijken op de symptomen van een flinke griep en in het ergste geval uitmondend in een zware longontsteking en ernstige ademhalingsproblemen

Semagram (extra betekenisinformatie)


SARS…

is een ziekte; is een aandoening

  • [Plaats] kwam voor in China en verspreidde zich naar Hongkong, Vietnam, Thailand, Indonesië, Taiwan, de Filipijnen, Canada en andere landen
  • [Plaats van herkomst] kwam voor het eerst voor in China
  • [Eigenschap of hoedanigheid algemeen] is besmettelijk
  • [Oorzaak, reden of aanleiding] wordt veroorzaakt door een coronavirus dat via de adem, de urine, de ontlasting, huidcontact of het drinken van besmet water of het eten van voedsel wordt overgebracht
  • [Gevolg of resultaat] kan leiden tot longontsteking, zuurstoftekort en ernstige, acute ademhalingsproblemen en kan dodelijk zijn
  • [Symptoom] gaat gepaard met een plotseling opkomende koorts, spierpijn, hoofdpijn, keelpijn, een droge hoest en kortademigheid, in een later stadium ook met een longontsteking, zuurstoftekort en ernstige, acute ademhalingsproblemen

Algemene voorbeelden


De Wereldgezondheidsorganisatie heeft wereldwijd alarm geslagen over een onbekende aandoening aan de luchtwegen waaraan al negen mensen zijn gestorven. De minister van Volksgezondheid, Jef Tavernier, neemt in ons land maatregelen om de verspreiding van het "ernstig acuut luchtwegensyndroom'' te voorkomen. De Wereldgezondheidsorganisatie( WGO) noemt de ziekte SARS: severe acute respiratory syndrome. De eerste gevallen deden zich voor in China, Hongkong, Thailand, Indonesië, Vietnam, Taiwan en op de Filipijnen. De ziekte dook al op in Canada en een passagier op een vlucht van New York naar Frankfort werd onwel.

De Standaard,

Van SARS naar sars, naar de ziekte van Urbani? Bij aids heeft het een paar jaar geduurd voor het Rotterdams Dagblad AIDS ging schrijven als Aids en vervolgens aids. De geheimzinnige longziekte SARS, afkorting van Severe Acute Respitarory Syndrome, is zo snel ingeburgerd, gelukkig niet letterlijk, dat de krant deze week heeft besloten om voortaan sars te schrijven. Dat is in overeenstemming met de redactionele richtlijn dat afkortingen van ziekten in principe met kleine letters worden geschreven, tenzij er verwarring ontstaat met bestaande woorden.

Rotterdams Dagblad,

Combinatiemogelijkheden


als object bij een werkwoord


  • SARS behandelen
  • SARS bestrijden
  • SARS vaststellen
  • SARS veroorzaken
  • SARS voorkomen
  • SARS hebben
  • SARS krijgen

Onderzoekers in Hongkong denken dat het coronavirus dat SARS veroorzaakt, van de civetkat afkomstig is. In Zuidoost-Azië geldt het dier als een delicatesse.

http://www.omroep.nl/nos/nieuws/index.html,

Toch zijn er ook meer hoopvolle berichten. Zo lijkt de ziekte nog altijd niet overgeslagen naar Australië. Hoewel het land negentien zieken heeft die wellicht SARS hebben, is nog bij niemand SARS vastgesteld.

http://www.omroep.nl/nos/nieuws/index.html,

als subject bij een werkwoord


  • heersen
  • zich verspreiden
  • uitbreken

Het Japanse persbureau Kyodo meldde donderdag dat de meerderheid van de patiënten recent in andere gebieden in Azië zou zijn geweest waar SARS heerst en contact zou hebben gehad met mensen die besmet bleken met de ziekte.

Haarlems Dagblad,

Het virus zou zich verspreiden als iemand door een SARS-drager uitgeademde lucht inademt, of in aanraking komt met kleine speekseldruppeltjes, door hoesten of door aanraking van de handen van een besmet persoon. Maar er zijn ook aanwijzingen dat SARS zich door de lucht verspreidt.

http://www.omroep.nl/nos/nieuws/index.html,

met substantief ervoor


  • de longziekte SARS
  • de ziekte SARS

De angst voor besmetting met de longziekte SARS leidt tot steeds grimmiger taferelen in China. Honderden protestanten op minstens drie plaatsen vielen scholen en ziekenhuizen aan, nadat het gerucht ging dat daar SARS-patiënten zouden worden behandeld, zo zeggen de officiële instanties. De betogers zijn bang om zelf besmet te raken en vinden dat de quarantaineplekken die de overheid aanwijst niet goed genoeg zijn toegerust om verspreiding te voorkomen.

NOS Nieuws,

In het Academisch Medisch Centrum (AMC) bereiden de Amsterdamse longarts prof.dr. P. Postmus en zijn staf zich voor op de nieuwe ziekte SARS.

Haagsche Courant,

in voorzetselgroep


  • aan SARS lijden
  • aan SARS overlijden
  • met SARS besmet zijn
  • doden door SARS
  • een medicijn tegen SARS
  • een inenting tegen SARS
  • een prik tegen SARS
  • een vaccin tegen SARS
  • behandeling van SARS
  • bestrijding van SARS
  • uitbraak van SARS
  • verspreiding van SARS
  • een geval van SARS
  • gevallen van SARS
  • symptomen van SARS
  • verschijnselen van SARS

In de Volksrepubliek China (inclusief Hongkong) zijn tot dusverre 487 mensen aan SARS overleden. Het totaal aantal ziektegevallen wordt in China geschat op 6775.

Haarlems Dagblad,

Symptomen van sars zijn plotselinge hoge koorts van meer dan 38 graden Celcius, gecombineerd met klachten aan de luchtwegen zoals hoesten, keelpijn, kortademigheid of andere ademhalingsproblemen, en aanwijzingen op een röntgenfoto voor een longontsteking. Daarnaast moet er gereisd zijn vanuit een land waar sars voorkomt en intensief contact zijn geweest met een bewezen sars-patiënt.

http://reizen.multigids.net/artikelen/000213.html,

Woordfamilie


Als deel van een afleiding


Als linkerlid in samenstellingen en samenkoppelingen


Etymologie


Aard herkomst leenwoord
Vroegste datering 2003
Omstandigheden opkomst De eerste 34 slachtoffers vielen al in het jaar 2002, in de Zuid-Chinese provincie Guangdong. Net als de ziekte verspreidde het woord zich in 2003 razendsnel over de wereld. Omdat de precieze oorzaak van SARS aanvankelijk niet bekend was, gold het als een mysterieuze ziekte.
Brontaal Engels
Vorm in brontaal SARS
Betekenis in brontaal idem
Datering in brontaal 2003
Benoemingsmotief Zo genoemd omdat de ziekte gepaard gaat met ernstige, acute ademhalingsproblemen.
Bijzonderheden De ziekte werd ontdekt door de Italiaanse arts Carlo Urbani, in dienst bij de Wereldgezondheidsorganisatie WHO. Toen Beijing (Peking) in juni 2003 door de WHO SARS-vrij werd verklaard, kwam de Chinese overheid met een alternatieve verklaring voor SARS: Smile And Remain Smiling. In Nederland stelde de Stichting Taalverdediging voor om het als te Engels ervaren SARS om te dopen in HAAS (Hevig Acuut Ademhalingssyndroom).