aangezicht 1.0
(Vaak in medische of literaire contexten gebruikt en in België frequenter dan in Nederland.)
Semagram (extra betekenisinformatie)
Een aangezicht…
is een lichaamsdeel
Algemene voorbeelden
Draaien met een voorovergebogen houding tijdens het tillen is nog belastender voor de tussenwervelschijven dan vooroverbuigen. Verplaats liever de voeten met kleine passen in de draairichting. Ga alvorens te tillen met het aangezicht en de voeten in de richting staan naar waar de last gedragen moet worden.
De oogkassen wezen naar de rechterwand van het mijngangetje, dat is ongeveer in westelijke richting. Dit betekent dat het aangezicht was afgewend van de mijnschacht en dus ook van degene die de schedel daar neerlegde.
Combinatiemogelijkheden
als object bij een werkwoord
- het aangezicht afwenden
- zijn aangezicht wegdraaien
Fre wendt het blozend aangezicht af.
Dan draait de grote mensenleider zijn aangezicht weg van de boulevard en spreekt rechtstreeks tot de verstijfde marinier.
- het aangezicht beschermen
- zijn aangezicht beschermen
Gaandeweg, samen met de evolutie in de bewapening, werd de (hoofd)bescherming vollediger. De conische Noormannenhelm werd voorzien van een neusband. In de loop van de 13de eeuw benadert het hoofddeksel de vorm van de schedel. [...] Het aangezicht wordt beschermd door een plaat, die kan worden omhooggeschoven of zijwaarts weggeklapt. De armets, ten slotte, zijn gesloten helmen, die het hele hoofd omsluiten.
Belmans nam de vrijschop op twee meter van het kader. Clarysse wou zijn aangezicht beschermen, maar zwiepte daarbij de bal met de hand over doel.
met adjectief ervoor
- het lijkwitte aangezicht
- een rood aangezicht
- een roze aangezicht
Daarna werd het heel licht en stil, en ik keek haar in het lijkwitte aangezicht.
Bij een zonneslag raakt het thermoregulatiecentrum ontregeld door de straling van de zon op het hoofd. De kenmerken zijn: dorst; hoofdpijn en duizeligheid; braakneigingen; een rood aangezicht en een droge huid; een snelle hartslag.
De onbekende had een rose aangezicht en zweette stinkend.
- triestige aangezichten
- een triestig aangezicht
"Ik zie niet gaarne triestige aangezichten, ge hebt een dak boven uw hoofd en eten in uw mond en als 't nodig is vagen wij uw gat af, 't minste dat ge kunt doen is niet zo'n triestig aangezicht trekken als ik passeer."
met adjectivisch tegenwoordig deelwoord
- een blozend aangezicht
Zonder om te kijken zag ik hem achter me staan, zag zijn bijna rond, te blozend aangezicht met de krijgshaftige maar lachwekkende snor.
met adjectivisch voltooid deelwoord
- geschonden aangezicht
- een uitgestreken aangezicht
- een vertrokken aangezicht
Van Riet werd met een zware scheldelbreuk en geschonden aangezicht naar het ziekenhuis overgebracht.
Daar stond hij, 's avonds voor de spiegel in de badkamer, en oefende zijn uitgestreken aangezicht.
Ik lonkte hem toe, maar hij zal de grijns op mijn door epilepsie vertrokken aangezicht wel niet als gelonk herkend hebben.
met voorzetselgroep
Voorzetsel: naar
- met het aangezicht naar iets/iemand (gericht)
"Als je nu met het aangezicht naar de muur wilt gaan staan."
En op de dag dat het moest gebeuren, dat ofwel de zon zou verslonden worden door Fenrir de kosmische wolf, ofwel dat ze terug zou gaan rijzen, wel in die nacht kwamen de mensen met toortsen bijeen op dat veld die wolfkamer en ze wachten daar met hun aangezicht naar het Oosten om te zien of de streep rood licht zou gaan verschijnen boven de horizon.
Je moet steeds goed in de gaten houden wat je tegenstander doet. Let je even niet op, dan is je tegenstander 'roetsj' weg. Als je niet met je aangezicht naar je tegenstander staat, kan je altijd nog vanuit je ooghoeken kijken wat er gebeurt.
Met het aangezicht naar de O.L.-Vrouwebasiliek gericht, staat het standbeeld van Ambiorix, op het marktplein te pronken.
Voorzetsel: van
- het aangezicht van de dader
- het aangezicht van al mijn eigen kinderen
- het aangezicht van het meisje
Ze gaven alle drie toe dat ze het aangezicht van de dader niet hadden gezien.
Maar toen ik nader toekeek, herkende ik in de vrouw mezelf en het kind had het aangezicht van al mijn eigen kinderen.
Op grond van een nauwgezette studie van de schedel is het aangezicht van het meisje met grote exactheid gereconstrueerd.
in voorzetselgroep
- in het aangezicht
Drie vermoorden waren gekneveld, twee kregen een zak over het hoofd, de helft was onherkenbaar verminkt in het aangezicht.
's Ochtends bij het vertrek uit Brussel blies een felle wind pal in het aangezicht, druipend van de regen die van alle kanten insloeg.
Volgens de Amerikaanse psycholoog Zajonc bepaalt het bewegen van spieren in het aangezicht de snelheid waarmee het bloed zich door de vaten naar de hersenen verplaatst.
In ieder geval heeft hij de kastanje met opmerkelijke kracht geworpen. De dokter is vol in het aangezicht getroffen.
- brandwonden in het aangezicht
- schroeiplekken in het aangezicht
- snijwonden in het aangezicht
- verbrandingen in het aangezicht
- verwondingen in het aangezicht
Met zware brandwonden aan handen, benen en in het aangezicht belandde hij in het ziekenhuis van Leuven.
De spoedafdelingen van enkele ziekenhuizen signaleren ons wel enkele gevallen van schroeiplekken in het aangezicht, wellicht omdat men te dicht bij het stuur of instrumentenbord zat.
Hij hield er alleen zware snijwonden aan over in het aangezicht en aan het hoofd.
De onfortuinlijke vrouw liep bij het incident eerste en tweedegraads verbrandingen op in het aangezicht.
Wanneer er tevens uitgebreide verwondingen in het aangezicht aanwezig zijn of er een sterke verdenking bestaat op een kaakfractuur of een hersenschudding kan beter direct contact worden opgenomen met het ziekenhuis.
Zij werd in shocktoestand en met zware verwondingen in het aangezicht overgebracht naar hetzelfde ziekenhuis, waar zij overigens de kamer deelt met haar fietsende echtgenoot.
- een peer in mijn aangezicht
- een mep in het aangezicht
- een slag in het aangezicht
- in het aangezicht slaan
Wat is dat toch dat ik hem al zijn tijd op aarde gekloot heb en dat hij mij nooit een peer in mijn aangezicht heeft gegeven, hij had het makkelijk kunnen doen, hij woog dertig kilo meer dan ik, was het omdat hij gaarne het bloed vanonder zijn nagels gepest werd?
Nilis, zo maakten de tv-beelden duidelijk, verkocht de vroegere aanvaller van AA Gent een mep in het aangezicht.
Jan gaf hem een slag in het aangezicht.
En brandend sloeg zij mij zonder verwijt in 't aangezicht.
Ze rees recht in heilige verontwaardiging en sloeg me links en rechts in het aangezicht.
- pijn in het aangezicht
- pijnscheuten in het aangezicht
De frontale sinussen zijn verbonden met de neusholte via een relatief lange tube, terwijl de sinussen naast de neus zijn verbonden met de neusholte, via een gat in de wand. Tijdens het opstijgen en het dalen worden deze holtes dus geventileerd via de neusholte, zodat er zich geen drukverschil kan opbouwen. Wanneer echter de wanden van de sinussen gezwollen zijn of ontstoken komt de ventilatie in het gedrang, vooral bij de landing. Dit veroorzaakt een ernstige pijn in het aangezicht, de wangen, het voorhoofd of diep in het hoofd, dikwijls gepaard gaand met lopende ogen.
Aangezichtspijn of trigeminusneuralgie is een aandoening waarbij de patiënten last hebben van typische kortdurende pijnscheuten in het aangezicht.
- de zijde van het aangezicht
De pijn verspreidt zich snel vanuit de oogstreek naar de rest van dezelfde zijde van het aangezicht.
Wanneer om welke reden dan ook de zenuw binnen de schedel beschadigd wordt, gaat de zenuw minder goed functioneren. De aangedane zijde van uw aangezicht beweegt niet goed meer mee.
- de handen voor het aangezicht slaan
Ik sloeg van schrik de handen voor het aangezicht, maar plots was ik niet meer Jeanne, maar mijn eigen dochtertje.
Hij sloeg theatraal de handen voor het aangezicht.
Moeder sloeg de handen voor het aangezicht.
met bezittelijk voornaamwoord
- mijn aangezicht
- haar aangezicht
- zijn aangezicht
- uw aangezicht
Ik klem de mond dicht en toon hun mijn aangezicht opdat ze zien kunnen hoe sterk ik me hou.
Ze moest al heel oud zijn, maar haar aangezicht was nog even rimpelloos.
Bij het weerzien begroef hij zijn aangezicht in haar haren.
Toen hij de zoldertrap bemerkte vertrok zijn aangezicht tot een wanstaltige grijns.
Wanneer om welke reden dan ook de zenuw binnen de schedel beschadigd wordt, gaat de zenuw minder goed functioneren. De aangedane zijde van uw aangezicht beweegt niet goed meer mee.
voorafgegaan door naamvalsgenitief
- wiens aangezicht
- wier aangezicht
Conclusie van de invloedrijke professor Jean-Hilaire Saurat die tevens de dermatologische kliniek leidt: Joesjtsjenko, wiens aangezicht door het incident danig was verminkt, was "zonder twijfel" vergiftigd.
Een tenger vrouwtje, wier aangezicht we net echt kunnen ontwaren, ligt op een blauw bloesje na naakt op een vuilgrijs bed en spreidt opzichtig haar magere beentjes.
Kinderen, wier aangezichten monsterachtig vervormd zijn, ijlen almaar dezelfde zin: "We namen de trein en hadden dezelfde droom."
met eigennaam
Florences aangezicht liep rood aan.
'Ik versta mij daar niet meer uit', kermt moeder vlakbij Fre's aangezicht.
met ander, nevengeschikt substantief
- handen en aangezicht
- handen, aangezicht en voeten
- het hoofd, aangezicht, de handen, de voorarmen en de voeten
Zij raakten daarbij gewond aan handen en aangezicht, en moesten naar het Sint-Elisabethziekenhuis worden overgebracht.
Sommigen lijden aan migraine, hoofdpijn, zwelling van handen, aangezicht en voeten, rugpijn en borstpijn, kleine hemorrhagieën van de huid, astma en zeldzaam epilepsieachtige toevallen.
Bij de normale wassing reinigt men zich het hoofd, aangezicht, de handen, de voorarmen en de voeten.
Vaste verbindingen
Gods aangezicht
Spreekwoorden
Woordfamilie
Als deel van een afleiding
Als linkerlid in samenstellingen en samenkoppelingen
aangezicht 2.0
Algemene voorbeelden
Monumentenzorg, het erfgoedbeleid, het architectuurbeleid, het huisvestingsbeleid, het beleid stedenbouw en ruimtelijke ordening, … geven ons landschap een eigenheid, een historisch gegroeid aangezicht.
Alsof de man sinds mensenheugenis zijn fiets elke nacht op die plaats neerzette, de lantaarns aanstak en indommelde. Ook al veranderde de plek van aangezicht; hij bleef dezelfde.
Een stad waarvan men het werkelijke aangezicht enkel nog vindt op oude prentkaarten, in archiefstukken en in de verhalen van bejaarden, die nooit hebben leren leven in de na '18 volledig heropgebouwde, moderne stad.
Zelden was de Tweede Kamer levenlozer en gedweeër dan verleden week donderdag, tijdens de behandeling van de Zorreguieta-crisis. Het bood een nog aandoenlijker aangezicht dan de verzamelde vaderlandse pers een week daarvoor moet hebben geboden in een kelder van paleis Noordeinde, alwaar men hutje en mutje bijeen was gebracht om via de beeldbuis van de annonce van de kroonprinselijke verloving getuige te zijn.
Combinatiemogelijkheden
als object bij een werkwoord
- een bepaald aangezicht geven
Vijf buurten hadden zich ingezet om de straat een feestelijk aangezicht te geven.
We zijn juist van plan Zoutkamp weer een pittoresk aangezicht te geven.
met adjectief ervoor
- een feestelijk aangezicht
- het fraaie aangezicht
- het mooie aangezicht
- een pittoresk aangezicht
Vijf buurten hadden zich ingezet om de straat een feestelijk aangezicht te geven.
Het grootste gedeelte van deze vloot is die dag in Kampen en ligt dan benedenstrooms van de oude IJsselbrug afgemeerd. Naast het fraaie aangezicht, dat deze schoeners, klippers en tjalken geven is het tijdens de Hanzevlootdag ook mogelijk met een of meerdere van deze schepen een vaartochtje te maken.
"In tegendeel, we horen alleen maar positieve opmerkingen over het mooie aangezicht van de twee schepen. Er zijn zelfs trouwfoto's gemaakt", zegt H. Van der W. van de Anna Catharina.
We zijn juist van plan Zoutkamp weer een pittoresk aangezicht te geven.
met voorzetselgroep
Voorzetsel: van
- het aangezicht van het dorp
- het aangezicht van het gebouw
- het aangezicht van de schepen
De gemeente geeft nu alleen een vergunning voor een dak met pannen af. Terwijl er gewoon riet op dat dak hoort. Dat past tenminste in het aangezicht van het dorp.
In 1955 zijn de stalen kozijnen vervangen, waarbij de indeling is veranderd - en daarmee volgens kenners het hele aangezicht van het gebouw.
"In tegendeel, we horen alleen maar positieve opmerkingen over het mooie aangezicht van de twee schepen. Er zijn zelfs trouwfoto's gemaakt", zegt H. Van der W. van de Anna Catharina.
Vaste verbindingen
Woordfamilie
Als rechterlid in samenstellingen en samenkoppelingen
Als linkerlid in samenstellingen en samenkoppelingen
aangezicht 3.0
Algemene voorbeelden
Het paarse motto luidt: de overheid is geen zedenmeester. Geen ethiek in de politiek. [...] Op die manier is de voorheen christelijke Nederlandse samenleving in rap tempo van aangezicht veranderd. Het meest duidelijk blijkt dit wel uit het euthanasievraagstuk.
Combinatiemogelijkheden
met voorzetselgroep
Voorzetsel: van
- het aangezicht van de fonetiek
- het aangezicht van de Griekse filosofie
- het aangezicht van de Amerikaanse buitenlandse politiek
- het aangezicht van het Nederlandse cabaret
- het aangezicht van het Vlaamse theaterlandschap
Het traditionele systeem kent één erg belangrijk onderscheid, dat tussen vocalen en consonanten. Dit is een belangrijk gegeven dat het hele aangezicht van de fonetiek bepaalt.
Ook in de filosofie van Epicurus (341-271) vindt men dit naturalisme terug. Het was echter een andere opvatting die lange tijd het aangezicht van de Griekse filosofie zou bepalen.
Van de eerste vrouw in de geschiedenis van de Verenigde Staten die de belangrijke post bekleedt, wordt verwacht dat ze de stijl en het aangezicht van de Amerikaanse buitenlandse politiek zal veranderen.
Aan het begin van zijn carrière vormde Freek de Jonge samen met Bram Vermeulen het duo Neerlands Hoop in Bange Dagen. Samen veranderden ze het aangezicht van het Nederlandse cabaret voorgoed.
Uit onze cijfers blijkt dat het aangezicht van het Vlaamse theaterlandschap op tien jaar tijd gevoelig veranderd is.
aangezicht 4.0
Algemene voorbeelden
De commissie-Dutroux werd een symbool voor het zelfreinigend vermogen van de democratie en Verwilghen het aangezicht van een integere politiek.