aubergine


aubergine 1.0

afbeelding

Bron: Srattigan
( Publiek domein )

glanzende, donkerpaarse vrucht met witgroen vruchtvlees die wordt gegeten als groente, vaak verwerkt in mediterrane gerechten

Semagram (extra betekenisinformatie)


Een aubergine…

is een vrucht

  • [Kleur] heeft een donkerpaarse schil en witgroen vruchtvlees
  • [Smaak] heeft een enigszins bittere smaak
  • [Structuur] heeft een stevige, glanzende schil en sponsachtig, vlezig vruchtvlees
  • [Functie] wordt gegeten als groente
  • [Behandeling of bewerking] wordt gesneden en soms ook gezouten vóór gebruik
  • [Gebruikswijze] wordt niet rauw gegeten; wordt gebakken, gegrild of geroosterd; wordt gesneden of geprakt of gepureerd verwerkt in mediterrane koude en warme gerechten

Algemene voorbeelden


De aubergine die wij kennen, heeft een glanzende donkerpaarse schil en bijna wit vruchtvlees. De smaak is heel neutraal. Dat heeft het voordeel dat aubergine met bijna elk ander ingrediënt kan worden gecombineerd.

http://www.hollandsepot.dordt.nl/producten/producten.htm

Ooit stond deze groente alleen in zuidelijke vakantielanden op het menu, maar tegenwoordig wordt aubergine ook volop door Nederlandse tuinders geteeld. In China en India is deze groente al duizenden jaren bekend.

http://www.hollandsepot.dordt.nl/producten/producten.htm

De gang van zaken rond een groente als aubergine stemt niet tot optimisme. Al jaren wordt daar veel reclame voor gemaakt, maar nog steeds koopt niet meer dan 13% van de Nederlanders weleens een aubergine. Aan de andere kant is de paprika, die tegelijkertijd met de aubergine werd geïntroduceerd, wel uitgegroeid tot volksvoedsel.

NRC,

Vreemd, deze late internationale doorbraak van de courgette want deze komkommerachtige vruchtgroente is verrassend veelzijdig. Je kunt er, vanwege de tamelijk neutrale smaak, alle kanten mee op. Eigenlijk kun je er alles mee: blokjes courgette even blancheren of pocheren en door een ratatouille mengen van paprika, tomaat, ui, aubergine, knoflook en oregano.

http://www.lifeandcooking.nl/season3/templates/iglo_article.jsp?aid=2239

David's eerste kookboek over de mediterrane keuken verscheen in 1950 en was opzienbarend omdat ze ingrediënten noemde waar je toen stad en land voor moest afzoeken, áls ze al te vinden waren: aubergines, paprika's, vijgen, olijfolie, salami, kikkererwten en knoflook.

NRC,

2 niet te grote aubergines, 6 vleestomaten, 200 gram wilde spinazie, 2 mozzarella-kaasjes, 2 tenen knoflook, 50 gram geraspte Parmezaanse kaas, olijfolie, 25 gram boter, oregano, zout. Snijd de aubergines waarvan de steelaanzet verwijderd is in de lengte in dunne plakken.

NRC,

Combinatiemogelijkheden


als object bij een werkwoord


  • aubergine bakken
  • aubergines snijden
  • aubergines wassen

Door de groente, in plakken gesneden, te bestrooien met zout en onder druk (bijvoorbeeld met een plat bord verzwaard met een vol conservenblik) ongeveer 30 minuten te laten staan, trekken de bitterstoffen uit de aubergine. Spoel de plakken daarna onder koud stromend water af en dep ze met een doek droog. Nu kunt u de aubergine bakken.

http://www.hollandsepot.dordt.nl/producten/producten.htm

Was aubergines goed en verwijder de steelaanzet en de eventuele bladeren. Snijd de aubergines kort voor het gebruik, want de aangesneden groente kleurt snel bruin.

http://www.hollandsepot.dordt.nl/producten/producten.htm

met adjectief ervoor


  • violetkleurige aubergines

'Neem mooie violetkleurige aubergines. Snijd ze overlangs in tweeën (zonder ze te schillen). Maak aan de binnenzijde ruitvormige insnijdingen (niet te diep)....' Dit recept staat in het Nationaal Kookboek, samengesteld door Nederlandsche vrouwen (1893). De aubergine, ook wel eierplant, melanzaan of melanzaanappel genaamd, was dus geen onbekende vrucht.

http://www.volkskrant.nl/vk/nl/2844/Archief/archief/article/detail/712108/2003/08/08/De-verdwenen-melanzaanappel.dhtml,

  • wilde aubergines

Aubergine wordt ook wel 'eierplant' genoemd. Die naam is afgeleid van het Engelse 'eggplant'. Wilde aubergines hebben namelijk het formaat én de kleur van een kippenei.

http://www.hollandsepot.dordt.nl/producten/producten.htm

met adjectivisch voltooid deelwoord


  • geroosterde aubergine

Supervolkoren. Dit brood is gemaakt van 100% gebroken tarwekorrels. Het brood heeft een vastere structuur en is daardoor wat zwaarder. Belegsuggestie: met knoflookboter, geroosterde aubergine en reepjes gedroogde tomaat.

http://www.brood.net/gesc_00.cfm

met ander, nevengeschikt substantief


  • courgette en aubergine
  • komkommers en aubergines
  • courgettes en aubergines
  • tomaten, paprika's en aubergines
  • tomaten, komkommers en aubergines

Wij beginnen de avond met antipasto misto (f 35 voor 2 pers). Er verschijnen een zestal kleine schaaltjes op tafel met gegrilde courgette en aubergine, vitello tonnato (koud kalfsvlees met tonijnmayonaise), gepaneerde en gebakken ansjovis, gevulde paddestoelen, pastarolletjes met tomatensaus en kleine bolletjes mozzarella met tomaat.

News.nl,

De prijzen van groenten die in serres worden gekweekt, liggen niet hoger dan andere jaren. Komkommers en aubergines zijn goedkoop, alleen de sla is vrij duur.

De Standaard,

We zetten een cd van Norah Jones keihard aan en gaan naar de keuken om de hapjes klaar te maken. We snijden rauwkostsalades, koken pasta, maken verse pesto en we roosteren courgettes en aubergines voor het buffet.

Zadelpijn en ander damesleed, Liza van Sambeek,

De luiken voor de meeste winkels zijn neergelaten en de inwoners zien zich genoodzaakt voor hun inkopen naar de markten te gaan. Die vertonen het gewone beeld van stalletjes met tomaten, paprika's en aubergines. In openluchtslagerijen hangen grote stukken vlees.

De Standaard,

In de tuin van de familie Sansoer zijn de rozenstruiken al lang vervangen door planten die tomaten, komkommers en aubergines produceren.

De Telegraaf,

voorafgegaan door als


  • paars als een aubergine

Had wijlen zijn vader het ook niet door de vingers gezien toen hun knecht een beetje ongelukkig in de silo gleed en een paar uur later paars als een aubergine uit de graankorrels werd gevist?

Sterk water, Marijke Libert,

Woordfamilie


Als linkerlid in samenstellingen en samenkoppelingen


aubergine 1.1

aubergine als stof of gerecht

Semagram (extra betekenisinformatie)


Aubergine…

is een stof; is voedsel

      Combinatiemogelijkheden


      met substantief ervoor


      • een stukje aubergine
      • plakjes aubergine
      • plakken aubergine

      In de keuken roerde hij het stoofpotje om; hij proefde een stukje aubergine en een wortelschijf.

      Blanco, Peter Terrin,

      Een goed ingevette, vuurvaste schotel laag om laag vullen met plakjes aubergine, geraspte kaas en schijfjes tomaat. De bovenste laag moet uit kaas bestaan. Deze beleggen met kleine klontjes boter en de schotel zo minuten ongeveer in een warme oven gratineren.

      http://ftp.castel.nl/~boomf03/aubergines%20%20bordelaises.htm

      Als we weer thuis zijn staat Ama alleen in de keuken eten klaar te maken. Naast haar staat een schaal met plakken aubergine. Iedere plak is bedekt met een prachtig wit laagje zout.

      De jongen die alles goed wou denken, Ben Faccini,

      aubergine 2.0

      afbeelding

      Bron: Hannes Grobe/BHV
      ( CC BY 3.0 )

      eenjarige plant uit de nachtschadefamilie die de auberginevrucht levert; aubergineplant

      Semagram (extra betekenisinformatie)


      Een aubergine…

      is een plant; is een gewas

      • [Product of vrucht] levert de auberginevrucht; levert aubergines

        Wetenschappelijke naam: Solanum melongena; Solanum esculentum

        Rijk Plantae; Planten
        Stam Embryophyta; Landplanten
        Klasse Spermatopsida; Zaadplanten
        Orde Solanales
        Familie Solanaceae; Nachtschadefamilie
        Geslacht Solanum; Nachtschade
        Soort Solanum melongena

        Algemene voorbeelden


        De aubergine is een warmteminnende éénjarige plant die er daarom de voorkeur aan geeft om onder glas te groeien. Aubergines hebben echter een heel nadelige eigenschap: alle vormen van ongedierte (zoals bladluizen, trips, kaswittevlieg en spint) gedijen er buitengewoon goed op.

        http://www.fruitlent.nl/aubergines.html

        Combinatiemogelijkheden


        met ander, nevengeschikt substantief


        • tomaat, aubergine, paprika en courgette
        • de tomaat, de aubergine en de paprika

        De meeste glasgroente-gewassen zoals tomaat, aubergine, paprika en courgette zijn zelfbestuivend; met het eigen stuifmeel kan een goede vruchtzetting worden bereikt. Bij deze gewassen is voor een goede vruchtzetting geen bestuivingsras nodig.

        http://www.ppo.dlo.nl/ppo/pub_bes/downloads/bestuiving_bedekteteelt.pdf,

        De nachtschadenfamilie is economisch van aanzienlijk belang: ze omvat voedselplanten als de tomaat, de aubergine en de paprika, maar ook de tabaksplant en verder een aantal hoogst giftige gewassen als de zwarte nachtschade en het (nu bij ons zeldzame) bilzenkruid, die in de farmaceutische industrie gebruikt worden.

        http://www.nivaa.nl/

        Woordfamilie


        Als linkerlid in samenstellingen en samenkoppelingen


        aubergine 3.0

        dieppaarse, donkerpaarse kleur, als van aubergine; auberginepaarse kleur; auberginepaars

        Betekenisbetrekking


        metonymie
        Betrokken betekenissen 1.0 : 3.0

        Semagram (extra betekenisinformatie)


        Aubergine…

        is een kleur

        • [Kleur] is een soort paars, donkerpaars
        • [Gelijkenis] is het paars van aubergine

          Algemene voorbeelden


          Schitterende, enkellange trenchmantels van zwart tot aubergine, met een bestudeerde, opvallende coupe op de schouders.

          De Standaard,

          Ik heb al 6 weken een kleurspoeling in mijn haar (aubergine) en volgende week heb ik een bruiloft waarop ik graag blond (mijn eigen haarkleur) zou willen verschijnen.

          http://users.skynet.be/jeansteven/

          Ook in de kleuren wordt een sober beeld gepropageerd: wit en zwart en aubergine als ultieme winterkleur.

          De Standaard,

          Zichtbare combinaties van boven- en onderkleding zijn gewoon geworden en dat heeft vooral te maken met de grote luxe van de materialen: elastische tule, geborduurde motieven, stretchvelours en een rijkdom aan tinten, van antiek ivoor, petroleumblauw en aubergine tot chocoladebruin en zwart.

          De Standaard,

          De twee figuren tonen elk een opspringende karper met op z'n rug een zich vastgrijpende man, gekleed in een lendendoek. De staart rust op een hol onderstuk dat gemodelleerd is met schuimende golven. De figuren zijn versierd in bovenglazuur ijzerrood, groen, aubergine en goud.

          http://www.aziatischekeramiek.nl/ak/ak/i001117.html,

          aubergine 4.0

          afbeelding

          Bron: Murray
          ( Publiek domein )

          dieppaars; donkerpaars; auberginepaars; auberginekleurig

          Combinatiemogelijkheden


          met substantief


          • een aubergine auto
          • een aubergine jurkje

          Degene die achtervolgd wordt, merkt dat in eerste instantie niet, hoogstens zijn vrouw ("Darling, er rijdt iemand achter ons aan." "Kom nou toch, Els, hoe haal je dat nou in je hoofd, kindje?" "Echt waar, Wim, kijk maar, die witte auto"). De achtervolging geschiedt meestal met een witte auto, anders moet Els zeggen: "Kijk maar, Wim, die aubergine auto" of "Kijk maar, Wim, die zand-beige auto."

          NRC,

          Mooi aubergine jurkje van H&M maat 38.

          http://www.marktplaats.nl/a/kleding-dames/merkkleding-jurken/m789420763-mooi-aubergine-jurkje-van-h-m-maat-38.html,