azijn


azijn 1.0

vloeistof die bestaat uit verdund azijnzuur en onder andere gebruikt wordt om voedsel smaak te geven of te conserveren
Volgens het Nederlandse Warenwetbesluit Gereserveerde aanduidingen van 24 maart 1998 mag azijn niet minder dan 4% azijnzuur bevatten. Als de hoeveelheid azijnzuur lager is dan 4%, is het edik. In Noord-Nederlandse streektalen wordt edik wel gebruikt als synoniem voor azijn.

Semagram (extra betekenisinformatie)


Azijn…

is een vloeistof; is een stof

  • [Geur] heeft een zeer indringende geur
  • [Kleur] is kleurloos
  • [Ingrediënt] bevat 4 tot 15% azijnzuur met geur- en smaakstoffen
  • [Samenstelling] is verdund azijnzuur
  • [Functie] wordt gebruikt bij of in voedsel en dient als smaakmaker of als conserveermiddel; wordt ook gebruikt als reinigingsmiddel in de vorm van schoonmaakazijn; wordt ook gebruikt als middel tegen brandnetelwonden en insectenbeten; wordt gebruikt als goedkoop onkruidbestrijdingsmiddel in de ecologische landbouw; wordt gebruikt voor het ontkalken van o.a. koffiezetapparaten
  • [Bereiding] wordt traditioneel bereid met behulp van de azijnzuurbacterie die van nature in hout zit; wordt vaak ook synthetisch gemaakt uit methanol en koolstofmonoxide
  • [Grondstof] wordt gemaakt van oude wijn, vergist appelsap of andere vergiste producten
  • [Gebruikswijze] wordt onder andere gebruikt in combinatie met olie in vinaigrette en dressings voor salades; wordt gebruikt als conserveermiddel, bijvoorbeeld voor het inmaken van augurken en uitjes; wordt ook gebruikt als ingrediënt voor het maken van mosterd; wordt onverdund of verdund gebruikt

Algemene voorbeelden


De aanduiding azijn mag uitsluitend worden gebezigd voor een vloeibare waar die azijnzuur als kenmerkend bestanddeel bevat, met dien verstande dat het gehalte aan azijnzuur van de waar ten minste 4 gram per 100 ml bedraagt.

http://wetten.overheid.nl/BWBR0009499/geldigheidsdatum_11-01-2013

Edik is een azijnsoort, die wegens de lage zuurgraad officieel geen 'azijn' mag worden genoemd (zuurgraad is lager dan 4°).

http://www.dewijnhoek.nl/database/info104.html

Niet geconserveerd vruchtensap gaat gisten. Na verloop van tijd wordt de alcohol onder invloed van azijnzuurbacteriën uit de lucht vanzelf omgezet in azijn. De op deze wijze natuurlijk verkregen appel- of wijnazijn bevat nog de mineralen en sporenelementen van het oorspronkelijke product: de appel of de druif.

http://www.hollandsepot.dordt.nl/producten/producten.htm

Doe alle ingrediënten (ook de azijn, kruidnagels, laurier, kaneel en suiker) en 1 eetlepel gembernat in een open pan en breng alles al roerende aan de kook.

NRC,

Andere smaakstoffen: look, kappertjes, augurken, champignons, citroen, sjalotten, uien, mosterd, tomaten, azijn, enz. Deze smaakstoffen kunnen een belangrijk deel uit maken van een saus of gebruikt worden om vlees- of groentensla en geroosterde eetwaren op smaak te brengen.

http://www.hrm.be/hrm/Praktijk/Dieet/Hyperlip.htm

Combinatiemogelijkheden


als object bij een werkwoord


  • azijn drinken

Ook dat men Jezus azijn laat drinken, herinnert aan een psalm: in psalm 29 wordt de verdrukte psalmist gif te eten en azijn te drinken aangeboden. Het is dus geen daad van medelijden, maar een ultieme vernedering.

http://www.gva.be/dossiers/-p/pasen/mattheus.asp

met adjectief ervoor


  • blanke azijn
  • bruine azijn
  • dikke azijn
  • stroperige azijn
  • witte azijn
  • zoetzure azijn

Was vlekken veroorzaakt door sinaasappelsap uit in neutraal, warm sop en behandel de vlek daarna eventueel met blanke azijn.

http://www.hollandsepot.dordt.nl/vlekken/vlekken.htm

Aceto Balsamico is de Italiaanse naam voor Balsemazijn. Deze dikke, zoetzure, bruine azijn komt uit de steden Modena of Reggio in de regio Emilia-Romagna.

http://www.sagramercato.nl/azijn.html

Balsamico. Een bijzonder geurige en intens smakende donker gekleurde, bijna stroperige azijn, afkomstig uit Modena.

http://www.hollandsepot.dordt.nl/producten/producten.htm

Maak konijnenbakken regelmatig schoon, om je konijn aan te moedigen ze te gebruiken. Gebruik witte azijn om de bakken uit te spoelen, laat hardnekkige vlekken weken.

http://www.konijnen.nl/indextot2.htm

met adjectivisch voltooid deelwoord


  • verdunde azijn

De biervlek verdwijnt als u hem voor het wassen met warme, verdunde azijn inwrijft.

http://www.miele.nl/apps/vg/nl/navigatie.nsf/index?OpenPage

in voorzetselgroep


  • in azijn
  • met azijn
  • op azijn

En klimopbladeren, gedrenkt in azijn, een probaat middel tegen eksterogen.

De Standaard,

Kappertjes zijn de bloemknopjes van de kappertjesstruik, worden meestal ingemaakt in azijn.

http://www.hollandsepot.dordt.nl/producten/producten.htm

Voor fish en chips met azijn zou ze bijna een moord begaan.

Algemeen Dagblad,

Het echtpaar Devos-Lemmens was al in 1886 gestart met het ambachtelijk vervaardigen van augurken op azijn en pickles, maar was pas jaren later, in 1920, overgeschakeld op de fabricatie van mayonaise.

De Standaard,

met substantief ervoor


  • een beetje azijn
  • een deel azijn
  • een eetlepel azijn
  • een fles azijn
  • een scheut azijn
  • een paar druppels azijn

Bewaar pepers in een goed afsluitbaar potje gevuld met een beetje azijn in de koelkast.

http://www.degroentenman.nl/

Maak een vinaigrette van 4 delen olie - 3 delen neutrale olie en 1 deel notenolie - en 1 deel azijn. Roer er het sinaasappelsap door en mosterd en peper en zout naar smaak.

NRC,

Waterkringen in hout zijn te verwijderen met een theelepel olie met een paar druppels azijn.

De Standaard,

Maak de dag van te voren een marinade van 3 eetlepels olijfolie, 1 eetlepel azijn, 1/2 theelepel mosterd, 1/2 theelepel suiker, wat zout, peper, 3 jeneverbessen, 1/2 theelepel mosterdzaad, 1 laurierblad en 2 kruidnagels.

http://www.goldweb.nl/culinair/

Aangebroken flessen azijn moeten koel en donker worden bewaard.

http://www.hollandsepot.dordt.nl/producten/producten.htm

Water met een scheut azijn aan de kook brengen.

http://www.ganda.be/Nederlands/gebakken_pladijs_met_ganda_ham_e.htm

met telwoord ervoor


  • een derde azijn
  • 1/3 azijn

90% van de benodigde stoffen die een hoef nodig heeft, maakt deze zelf aan door de werking van het hoefmechanisme. Als er toch scheuren of iets dergelijks ontstaan kun je een mix gebruiken van 2/3 slaolie en 1/3 azijn.

http://www.homepages.hetnet.nl/~arbos47/index.html

met ander, nevengeschikt substantief


  • olie en azijn
  • olie, azijn, mosterd en peper
  • olie, azijn, mosterd, zout en peper

Een eenvoudige dressing van olie en azijn verleen je met een flinke lik pesto uit een potje een enorme dienst.

http://www.hollandsepot.dordt.nl/artikelen/artikelen.htm

Maak een vinaigrette van de olie, azijn, mosterd en peper.

NRC,

In kom doen: olie, azijn, mosterd, zout, peper. Tot sausje roeren. Veldsla erdoor roeren.

http://www.champignon.nl/recept/oester/veldsla.html

Vaste verbindingen


Spreekwoorden


Woordfamilie


Als deel van een afleiding


Als rechterlid in samenstellingen en samenkoppelingen


Als linkerlid in samenstellingen en samenkoppelingen


Overige woordfamilieleden


azijn 1.1

soort of merk azijn

Betekenisbetrekking


metonymie
Betrokken betekenissen 1.0 : 1.1

Algemene voorbeelden


In tegenstelling tot azijnen die van wijn afgeleid werden, wordt de balsamicoazijn van Modena rechtstreeks van druivensap gemaakt.

http://www.purewoutbru.com/kruiden-specerijen/azijnen.html

Combinatiemogelijkheden


met ander, nevengeschikt substantief


  • oliën en azijnen

Topmerken oliën en azijnen.

http://eten.twenga.nl/olien-en-azijnen.html