bigot


bigot 1.0

overdreven vroom; kwezelachtig; ook: schijnheilig; schijnvroom

Algemene voorbeelden


Toen Jules werd geboren, kon het huwelijk van zijn ouders al een ruïne worden genoemd. De moeder, zeer vroom, om niet te zeggen bigot, kon niets goedkeuren van wat z'n vader, vrijdenker, deed.

Ik draag geen helm met vederbos, W. F. Hermans,

Combinatiemogelijkheden


met substantief


  • een bigotte Amerikaan
  • een bigotte club
  • een bigotte echtgenote
  • een bigotte zuster
  • zijn bigotte eer

Hoezeer zwelgt de Vlaming in zijn genot als hij zich weer eens door de Nederlander in zijn bigotte eer voelt aangerand. Geen gelegenheid laat hij voorbijgaan om zijn gram op de "superieure" Nederlander te projecteren: de gram, och arme, van de Vlaamse leeuw, die allang ineengeschrompeld is tot een gummi speelgoedbeest dat piep zegt als je erop trapt.

De bierkaai. Kladboek 2, Jeroen Brouwers,

Regisseur Albert Lubbers [...] valt gemakzuchtig terug op groteske en karikaturale figuren [...]. Als een oude bekende oogt de sigarenrokende rechter met aan zijn zij de bigotte echtgenote die zich zeer van haar stand bewust is.

NRC,

Of is Kousbroek gewoon een domoor, die werkelijk niet beter weet dan: 'Amerika is het land van de luide praters in de bioscoop, het land van de imbeciele gelovigheid, het land van de doodstraf, het land van de antiabortus-ijveraars, van de preutse griezels', enzovoorts, enzovoorts? Zelfs de paus hurkt niet zo diep. Zou Kousbroek uitsluitend bigotte, imbeciele, kwaadaardige Amerikanen zijn tegengekomen?

http://www.theovangogh.nl/cs.htm,

met werkwoord


  • bigot zijn

Boudewijn zag zijn geloof als een persoonlijke zaak [...]. Tijdens politieke krisissen bad hij veel. Hij prevelde het oosters Jezus-gebed of bad het rozenhoedje. "Bigot" was hij zeker niet.

De Standaard,

Woordfamilie


Als deel van een afleiding


bigot 2.0

overdreven religieus en fanatiek persoon die zich intolerant opstelt ten opzichte van geloofsovertuigingen, opvattingen of levensstijlen van anderen

Semagram (extra betekenisinformatie)


Een bigot…

is een persoon; is een levend wezen

  • [Eigenschap of hoedanigheid algemeen] is fanatiek en intolerant
  • [Overtuiging of levensbeschouwing] is overdreven religieus
  • [Houding] stelt zich intolerant op ten opzichte van geloofsovertuigingen, opvattingen of levensstijlen van anderen

    Algemene voorbeelden


    Het zijn juist het onwankelbaar geloof in eigen (morele) superioriteit en het gebrek aan realiteitszin van bigotten als Mohammed B. die, op een kleinere schaal, de samenleving veel schade kunnen berokkenen. Kort na de moord op Van Gogh werd uit afgeluisterde gesprekken van de Hofstadgroep het volgende opgetekend: 'Wij hebben conform de authentieke islamitische wijze een lam afgeslacht. Dit zal voortaan de straf zijn die opgelegd zal worden aan ieder in dit land die Allah en zijn gezant uitscheldt en uitdaagt.'

    http://vpro.react.nl/programma/tegenlicht/forum/list_messages/886