bloedzuiger

Volgens Wallis verrichten zowel het Zwitserse Ciba-Geigy als het Duitse Hoechst klinische proeven met een middel dat hirudine heet - de wetenschappelijke naam voor een geslacht van bloedzuigers is Hirudo. Dokters die in de middeleeuwen bloedzuigers gebruikten om hun patiënten van "slecht bloed" te verlossen, waren dus misschien toch niet de kwakzalvers waar wij ze voor houden.

Het is een slijmerige zwarte bloedzuiger die van nature in moerasachtige gebieden leeft, maar voor de wetenschap is het beestje goud waard. Onderzoekers van het Britse bedrijf Biopharm, de grootste commerciële bloedzuigerkwekerij ter wereld, zien in het diertje een bron van nieuwe geneesmiddelen. "Bloedzuigers zijn gespecializeerd in het aftappen van bloed en gebruiken daarvoor scheikundige stoffen die andere dieren niet hebben", zegt Bob Wallis, direkteur Onderzoek en Ontwikkeling bij Biopharm. En in die scheikundige stoffen is de wetenschap geïnteresseerd.

Zet een bloedzuiger op je huid en allerlei lichamelijke kwalen verdwijnen. Dat is de bedoeling van hirudotherapie, een behandeling die uniek is in de Benelux en alleen in Zaandam wordt gegeven.

De eitjes van de bloedzuigers op de koi zitten in een leerachtige cocon, waar alleen gebluste kalk schade aan kan richten.

Maar slechts een minderheid van de bloedzuigers van Biopharm komt in het wetenschappelijk onderzoek terecht. De meeste eksemplaren worden verkocht aan ziekenhuizen waar ze door plastische chirurgen bij de aanhechting van afgerukte ledematen worden gebruikt. Ze voeren het teveel aan bloed af dat zich in het weer aangenaaide deel opstapelt omdat de chirurg niet alle aders weer met elkaar heeft kunnen verbinden. De techniek werkt goed, al zijn maar weinig patiënten opgezet met het idee bloedzuigers op hun wonden te hebben zitten.

De organisatoren van het Occupy Wall Street-protest bestempelen rapkeizer Jay-Z als een "bloedzuiger" nadat hij met zijn kledingbedrijf een T-shirt met het opschrift 'Occupy All Streets' op de markt bracht zonder de actievoerders een deel van de opbrengst aan te bieden.

Ze bijt in mijn oorlel. Haar tanden in mijn neus, mijn hals. Haar handen als bloedzuigers op mijn lichaam. Ze plakt zich tegen me aan.

Alleen het eigen profijt was jullie maatstaf en jullie deden het o zo geniepig, jullie vroegen me een aalmoes om er ploegen voor Europa mee te kopen, maar die ploegen werden in jullie fabrieken stiekem omgesmeed tot wapens voor de paus, jullie zeiden dat we de blanken als gelijken moesten behandelen, in de madjlis steunden jullie zelfs wazige anti-racistische wetten, maar ondertussen kleefden jullie als bloedzuigers in de nek van de klauwaarts en aanverwanten.

Morgen wordt de eerste nationale luizendag gehouden. "In de zomer had ik er vijftig op mijn hoofd. Meestal leven ze met zo'n twintig diertjes bij elkaar. Maar bij mij waren het opeens bijzonder veel." Francisca uit Amsterdam praat openhartig over de kleine bloedzuigers in haar haren. "Het waren overlopers. Luizen van andere kinderen. Mensen denken vaak dat luizen springen, maar dat kunnen ze niet. Ze lopen."