cisgender 1.0
(seks, gender en relaties; neologisme)
Algemene voorbeelden
Je bent cisgender als beide geslachten gelijk zijn. Lang verhaal kort en makkelijk: als je wordt geboren met een piemel en je voelt je man, dan ben je cisgender. Als je wordt geboren met een vagina en je voelt je vrouw, dan ben je cisgender. De meeste mensen zijn cisgender.
Taal is nooit neutraal. Taal is normatief en kan zelfs gevaarlijk zijn. Je kunt mensen blijvend beschadigen met woorden. Vraag dat maar eens aan degenen die online gepest zijn. Je kunt mensen binnen- en buitensluiten met taal en je kunt ze kwetsen door ze te benoemen met woorden die ze als negatief ervaren. Om dit te voorkomen hebben we nogal wat letters nodig voor de lhbt-gemeenschap, die nu meestal wordt aangeduid met lhbti (lesbisch, homo, biseksueel, transgender, interseksueel), maar soms ook met lhbtiqapc (+ queer, aseksueel, panseksueel, cisgender). 'Hokjesdenken', schamperen de critici. 'Inclusie', zeggen de voorstanders.
Combinatiemogelijkheden
met substantief
- cisgender acteurs
- cisgender personages
Er duiken terugkerende trans* personages op in Ally McBeal (1997-2002), CSI (2000-2015), Nip/Tuck (2003-2010) en Doctor Who (2005-heden), en eenmalige verschijningen in talloze andere reeksen. Hoewel de seriemakers er in deze periode grotendeels in slagen om dergelijke personages respectvol in beeld te brengen, wordt het gegeven van een trans* acteur/actrice volledig over het hoofd gezien. Zonder uitzondering wordt deze kleine hoeveelheid transpersonages door cisgender [...] acteurs en actrices gespeeld die meer niet dan wel tot de LGBT+ gemeenschap behoren.
De originele reeks bestond voornamelijk uit witte en cisgender personages. De hoofdrolspelers representeren in de reboot een diverser beeld. Niet alleen mensen van kleur, maar ook de LGBTQ+-community krijgt een prominente plaats in de nieuwe show.
met bijwoord
- heel cisgender
Is 'Love, Simon' een mijlpaal? Een startpunt? Want, je kan de film (en het boek) wel wat verwijten. De context is best wel bourgeois middenklasse en heel cisgender. Waar is het queer gehalte? Waar is de seks?
Etymologie
| Aard herkomst | leenwoord |
|---|---|
| Vroegste datering | 2009 |
| Brontaal | Engels |
| Vorm in brontaal | cisgender |
| Betekenis in brontaal | idem |
| Samenhangende woorden (betekenis) | cishet; cisman; cisvrouw |
cisgender 2.0
(seks, gender en relaties; neologisme)
Semagram (extra betekenisinformatie)
Een cisgender…
is een persoon
- [Eigenschap of hoedanigheid algemeen] is iemand waarvan de genderidentiteit en het biologisch geslacht overeenkomen
- [Onderscheid of tegenstelling] heeft, in tegenstelling tot een transgender, een genderidentiteit die hetzelfde is als het biologische geslacht
Algemene voorbeelden
Net zoals je niet van iemands gezicht kan aflezen of ze hetero zijn, zie je niet altijd wat iemands genderidentiteit is. Ook niet aan iemands genderexpressie. Iemand kan er voor jou niet uitzien als een typisch meisje, maar zich wel zo voelen. Niet alle cisgenders kleden zich zoals je misschien verwacht. Meisjes kunnen net zo stoer zijn als jongens, zonder zich minder meisje te voelen. Niet alle meisjes houden van rokken of make-up. Sommige jongens wel. Dat maakt hen niet automatisch transgender. Dat maakt hen zichzelf.
Ik werd er de laatste tijd vaak op gewezen dat De Eetclub met een nogal heteronormatief ook geschreven is, voor de cisgender [...].
Combinatiemogelijkheden
met ander, nevengeschikt substantief
- transgenders en cisgenders
Geldt het verbod van discriminatie op grond van geslacht tussen transgenders en cisgenders alleen wanneer de geslachtsverandering krachtens nationaal recht wettelijk is erkend?
Woordfamilie
Als linkerlid in samenstellingen en samenkoppelingen
Etymologie
| Aard herkomst | leenwoord |
|---|---|
| Vroegste datering | 2009 |
| Brontaal | Engels |
| Vorm in brontaal | cisgender |
| Betekenis in brontaal | idem |