derwisj


derwisj 1.0

islamitische geestelijke die het soefisme aanhangt, een mystieke interpretatie van de Koran

Semagram (extra betekenisinformatie)


Een derwisj…

is een persoon

  • [Soort] is een geestelijke
  • [Woongebied] woont in soeficentra of trekt vrij door de wereld
  • [Overtuiging of levensbeschouwing] behoort tot de islam, hangt het soefisme aan en heeft mystieke opvattingen over de aanwezigheid van God in alles
  • [Activiteit of handeling] staat bekend om een dans waarbij hij als een tol in de ronde draait om in extase te komen

Algemene voorbeelden


Het resultaat is een mengeling van vertelde en gespeelde scènes die naadloos in elkaar overlopen. De vertelster Sjahrazaad, vertolkt door een komiek-feeërieke Monique Kuijpers, speelt zelf ook vaak mee, als slavin of derwisj, als demon of eunuch.

NRC,

Een derwisj behoort, zoals een christelijk monnik, tot de klasse van de Sufi-moslims.

http://users.pandora.be/wvaerewijck/wtrko.html

Combinatiemogelijkheden


als subject bij een werkwoord


  • tollen
  • wervelen

En dan staat daar vorige week achteloos in dezelfde krant dat Turkije zomaar eventjes zijn traditionele Arabische muziek zal afschaffen! Ze hebben genoeg "moderne swingende muziek" om de toeristen mee te amuseren. Dat kennen we, ja: heavy metal, techno en Madonna. Die derwisjen zullen sneller tollen dan ze xtc kunnen nemen.

De Standaard,

Het is druk in deze wijk, zo druk dat het lijkt of er myriaden dansende derwisjen over straat wervelen, en de vertoornde geest van een heimelijk in bloed gesmoorde pasja er nog huishoudt.

Averechts, Gerrit Komrij,

met adjectivisch tegenwoordig deelwoord


  • een buitelende derwisj
  • een dansende derwisj
  • een draaiende derwisj

Het is druk in deze wijk, zo druk dat het lijkt of er myriaden dansende derwisjen over straat wervelen, en de vertoornde geest van een heimelijk in bloed gesmoorde pasja er nog huishoudt.

Averechts, Gerrit Komrij,

Klap op de vuurpijl is Bert Coosemans in een middeleeuws harnas [...]. Een levensgroot zwaard trekt dit personage helemaal uit proportie. De tempelridder krijgt de allure van een stripfiguur en wordt daarbij ongewild clownesk. Hetzelfde lot is Bernard Verheyen beschoren, die als een buitelende derwisj over het podium tolt.

De Standaard,

Die draaiende derwisjen zijn een vervoerende ervaring.

De Standaard,

Woordfamilie


Als deel van een afleiding


Als rechterlid in samenstellingen en samenkoppelingen


derwisj 1.1

iemand die in extase danst of musiceert

Betekenisbetrekking


metafoor
Betrokken betekenissen 1.0 : 1.1

Algemene voorbeelden


Schrijnend was de "show" van Japans gitarist Buckethead, het gezicht witgeschilderd en de papieren emmer op het hoofd. Zelden zo'n geëmmer gehoord. Een derwisj die alle zin voor richting kwijt is. Te gortig werd het in de zowat een kwartier lange egotrip die voor een solo moest doorgaan en die terecht heel wat boegeroep opwekte.

De Standaard,