dienstbode 1.0
Bron:
Regionaal Archief Nijmegen
(
CC BY-SA 2.0
)
(verouderend)
Semagram (extra betekenisinformatie)
Een dienstbode…
is een persoon
- [Uiterlijk] draagt meestal speciale kleding, in het geval van een vrouw vaak een wit schort en een witte muts
- [Maatschappelijke stand] was vaak afkomstig uit een lagere sociale klasse
- [Functie] richt zich vooral op het verrichten van huishoudelijke taken
- [Rang of hiërarchische positie] heeft meestal een lage rang en weinig aanzien en werkte in opdracht van een hogergeplaatste, meestal een voornaam of rijk persoon
- [Burgerlijke staat] is meestal ongehuwd
- [Deskundigheid of vaardigheid] is meestal laagopgeleid
- [Geslacht] is vaak een vrouw maar soms ook een man
- [Activiteit of handeling] verricht huishoudelijk werk
Algemene voorbeelden
Ze had vroeger vreselijke verhalen gehoord over dienstboden die zich een heel leven voor een hongerloon hadden uitgesloofd om het meneer en mevrouw naar hun zin te maken, en op pensioengerechtigde leeftijd met een aalmoes de laan werden uitgestuurd.
In zijn moderne flat, tweehoog in de Rue Vineuse 13, zat Peter Ustinov met zijn vrouw aan de koffietafel toen ik door de dienstbode werd binnengelaten.
Dienstboden verrichten hoofdzakelijk huishoudelijke arbeid, zoals wassen, strijken, kuisen, afwassen, …, ten behoeve van het huishouden van hun werkgever of diens gezin.
Twee dienstboden, met wie hij overigens alleen per intercom contact opnam, verzorgden zijn fysieke bestaan.
Combinatiemogelijkheden
met adjectief ervoor
- een inwonende dienstbode
- een niet-inwonende dienstbode
De inwonende dienstbode is nu de 17jarige Cornelia Ligtvoet uit Woerden.
Er bestaan al juridische regelingen voor huishoudelijke hulp (onder meer voor okkazionele hulp en voor niet-inwonende dienstbodes), maar ze zijn niet erg populair omdat ze voor de betrokkenen meer na- dan voordelen hebben.
- een ongehuwde dienstbode
Er waren ruim twee eeuwen lang veel onderlinge huwelijken in die families geweest, en natuurlijke kinderen uit min of meer bestendige betrekkingen van getrouwde mannen met ongehuwde dienstbodes en boerendochters.
- een koninklijke dienstbode
Florence, de bulterriër van prinses Anne die verantwoordelijk wordt gesteld voor de dood van een van de corgi's van koningin Elizabeth II, blijkt vijf dagen na dat incident een koninklijke dienstbode in een been te hebben gebeten.
- een Duitse dienstbode
- een Filipijnse dienstbode
- een Nederlandse dienstbode
We hebben een poos een Duitse dienstbode in huis gehad, dat hadden in die jaren bijna alle nette gezinnen (zodat in de oorlog gezegd werd dat die meiden de boel verlinkt hadden, allemaal spionnen), en deze vertelde me goedaardig dat er 's nachts zeven engeltjes over me waakten.
Een andere Filippijnse dienstbode, de 42-jarige Flor Contemplacion, werd vorige maand in Singapore terechtgesteld nadat zij schuldig was bevonden aan deze moord.
Op 30 juni 1900 verhuist het gezin Urlus-Jacobs met vier kinderen en een Nederlandse dienstbode naar Leipzig. Het betrekt een zeer riante nieuwbouw-etagewoning.
met voorzetselgroep
- een dienstbode in huis hebben
De zielenherder, zo ging het gerucht, hield het met een vrouw. Maar zelf zag hij dat anders: mocht hij dan geen dienstbode in huis hebben?De zielenherder, zo ging het gerucht, hield het met een vrouw. Maar zelf zag hij dat anders: mocht hij dan geen dienstbode in huis hebben?
in voorzetselgroep
- een arbeidsovereenkomst voor dienstboden
- een arbeidsovereenkomst voor dienstbodes
Bij niet-naleving van de voorwaarden wordt de au pair-jongere ten opzichte van het gastgezin beschouwd als te zijn aangeworven met een arbeidsovereenkomst voor dienstboden.
met ander, nevengeschikt substantief
- een dienstbode en een kok
- een dienstbode en een kokkin
Die moeder is, evenals de andere dienstboden en kokkinnen, op jeugdige leeftijd door haar ouders verkocht aan de adellijke familie, geparenteerd aan de Bey van Tunesië, een met de Fransen samenwerkende lokale vorst.
- een dienstbode en een knecht
Dienstbodes en knechten deden boodschappen bij de kramen.
- dienstboden en huispersoneel
- dienstbodes en huispersoneel
Het burgerlijk arbeidsrecht omvat de volgende wetgevingen: - Arbeidsovereenkomst: - werklieden - bedienden - handelsvertegenwoordigers - studenten - dienstboden en huispersoneel; - Moederschapsbescherming; - Arbeidsovereenkomst wegens scheepsdienst; - Arbeidsovereenkomst voor de binnenscheepvaart; - Arbeidsovereenkomst voor betaalde sportbeoefenaars; - Leerovereenkomst; - Tussenkomst in de vervoerkosten voor werklieden en bedienden; - Verlof voor uitoefening van een politiek mandaat.