domino-effect 1.0
Semagram (extra betekenisinformatie)
Een domino-effect…
is een effect
- [Toepassingsgebied of bereik] is het effect dat optreedt als door een bepaalde gebeurtenis een niet te stoppen reeks van andere, vaak vergelijkbare gebeurtenissen plaatsvindt; is het effect dat iets zich als een reeks vallende dominostenen verspreidt
Algemene voorbeelden
Na het spectaculaire bankroet van vorige week komt Barings weer terug in de markt als onderdeel van de Nederlandse bank-verzekeraar. Zo gaat dat in de markt. Zolang het bankroet van een bank niet leidt tot een algemene paniek bij rekeninghouders die allemaal tegelijk hun tegoeden opvragen, of tot het domino-effect van omvallende banken waardoor de stabiliteit van het hele financiële en bancaire stelsel in gevaar komt, is dat een goede oplossing.
Beurzen springen, regeringen vallen, bedrijven gaan failliet, werklozen verdringen zich voor de loketten zodra er geen groei is. Dat lijkt heel logisch, maar is het ook mogelijk dat deze domino-effecten ontstaan uit misverstanden, uit geloof en andere vormen van irrationeel gedrag en dat wij eigenlijk niet goed raad weten met het begrip 'groei'.
Deze terreuraanval was bedoeld om Amerika te ontwrichten en te vernietigen, waarna in een domino-effect een deel van de wereld zou volgen, aldus Koryagina.
Combinatiemogelijkheden
als object bij een werkwoord
- een domino-effect hebben
- een domino-effect ontketenen
- een domino-effect veroorzaken
Een onverwachte renteverlaging door de Australische centrale bank heeft op de wisselmarkten een domino-effect ontketend waarbij de dollar opnieuw aan waarde inboette tegenover de belangrijkste spilmunten.
Roketski waarschuwt dat het uiteenvallen van Tjoemen een domino-effect kan veroorzaken op de 400.000 moslims in Tjoemen. De Tataren in Tjoemen hebben reeds een eigen parlement maar zijn beslist te vinden voor nog meer autonomie.
In het noorden van Rusland steekt een nieuwe afscheidingsbeweging de kop op. Chanti-Mansi en Jamalo Nenets, twee autonome okrugs (districten) in het noordwesten van Siberië, eisen onafhankelijkheid van Tjoemen, de oblast (regio) waartoe ze behoren. Een driedeling van Tjoemen kan volgens waarnemers een domino-effect hebben op een ogenblik dat men in het Kremlin met andere problemen kampt.
met adjectivisch tegenwoordig deelwoord
- een verrassend domino-effect
- een verwoestend domino-effect
De wederzijdse erkenning van Israël en de PLO heeft inmiddels een verrassend domino-effect teweeggebracht. Tussen Israël en Jordanië zijn handtekeningen uitgewisseld en Marokko heeft bezoek gehad van de Israëlische premier. Sinds een week tuimelen de gebeurtenissen over elkaar heen.
Het stilleggen van één onderdelenfabriek kan in de hedendaagse auto-industrie een verwoestend domino-effect hebben.
met adjectivisch voltooid deelwoord
- het gevreesde domino-effect
En dan was er het gevreesde domino-effect: als Vietnam valt voor het communisme, zullen meer Aziatische landen volgen.
met substantief ervoor
- een soort domino-effect
Als er met de hypofyse iets gebeurt ontstaat er een soort domino-effect in ons lichaam. Er vallen dan verschillende functies uit.
Elk afzonderlijk boek kan dienen als pars pro toto van de hele reeks, ook al omdat de relaties die binnen de grenzen van het afzonderlijke boek worden gelegd tussen de inhoudelijke en beeldende elementen van dezelfde aard zijn als de relaties tussen de verschillende boeken: Verhelst componeert volgens een soort domino-effect: beeldenrijm is zijn voornaamste stijlmiddel.