doorstroomtoets 1.0
(onderwijs en opvoeding; (vooral) in Nederland; neologisme)
Semagram (extra betekenisinformatie)
Een doorstroomtoets…
is een toets; is een onderzoek
- [Doel of bestemming] laat zien welk type vervolgonderwijs bij een groepachtleerling past; heeft als uitkomst een toetsadvies dat mede het definitieve middelbareschooladvies bepaalt; geeft inzicht in de leerresultaten van een basisschool
- [Functie] laat zien welk niveau leerlingen aan het eind van hun basisonderwijs hebben op het gebied van taal en rekenen; is een onafhankelijke extra check op het voorlopige middelbareschooladvies dat in januari al door de leerkracht aan een groepachtleerling is gegeven
- [Tijd] wordt in Nederland sinds het schooljaar 2023-2024 afgenomen, grofweg in de eerste twee weken van februari
- [Eigenschap of hoedanigheid algemeen] is geen examen waarvoor een leerling kan slagen of zakken, maar een meetinstrument
- [Wijze] wordt schriftelijk afgenomen
- [Betrokkene] wordt geleverd door verschillende aanbieders, waaronder Cito, waaruit een school kan kiezen
- [Handelende persoon] moet worden gemaakt door alle leerlingen van groep acht in het regulier onderwijs, speciaal onderwijs en speciaal basisonderwijs
- [Gevolg of resultaat] leidt er automatisch toe dat een voorlopig middelbareschooladvies wordt verhoogd ten opzichte van het voorlopige schooladvies als de uitkomst daar aanleiding toe geeft; kan er niet toe leiden dat een voorlopig middelbareschooladvies wordt verlaagd
- [Legitimiteit] is verplicht in Nederland
- [Onderscheid of tegenstelling] vervangt de eindtoets (de zogeheten Eindtoets Basisonderwijs, bv. een Cito-toets), die wél een eerder gegeven middelbareschooladvies omlaag kon brengen; vindt eerder in het jaar plaats dan vroeger de eindtoets plaatsvond, waardoor kinderen eerder hun definitieve schooladvies krijgen en grotere kans hebben om op de middelbare school van hun keuze terecht te komen; zorgt voor grotere kansengelijkheid dan de eindtoets, omdat ouders vroeger niet altijd het schooladvies omhoog lieten bijstellen ten opzichte van het voorlopige advies als de eindtoets daar aanleiding toe gaf
Algemene voorbeelden
Deze maand begint het weer, het jaarlijkse circus van het schooladvies, de eindtoets - nu 'doorstroomtoets' geheten - en doorverwijzing. Tussen 10 en 31 januari krijgen achtstegroepers van hun leerkracht het voorlopig schooladvies, tussen 29 januari en 18 februari maken ze de toets. Op 24 maart krijgen ze het definitieve schooladvies; als de toetsscore hoger uitvalt dan het voorlopige advies, moeten scholen hun advies naar boven bijstellen - tenzij ze hun weigering kunnen motiveren. Dat is een verbetering; eerder was 'heroverwegen' verplicht, bijstellen niet.
Vanaf komend jaar vindt de doorstroomtoets, voorheen de Cito-toets, begin februari plaats. De toets overlapt in 2024 met carnaval. [...] Basisscholen in carnavalsregio's moeten een extra week krijgen om de doorstroomtoets, de vervanger van de Cito-toets, af te nemen bij kinderen in groep 8. Dat vindt een meerderheid van de Tweede Kamer. Parlementariërs van D66, CDA, SP, PVV, GroenLinks en BBB stelden demissionair onderwijsminister Mariëlle Paul (VVD) maandag Kamervragen over de doorstroomtoets, die in 2024 tussen 5 en 15 februari wordt afgenomen en daardoor overlapt met carnaval.
De eindtoets of citotoets, nu doorstroomtoets geheten, is een serieuze zaak. Kinderen krijgen op school als voorbereiding training om de toets te maken, ouders proberen kinderen met rituelen in een goede stemming te brengen zodat ze kunnen laten zien wat ze kunnen, bij het maken van de toets. Door het Nederlandse onderwijssysteem worden kinderen al vrij jong geselecteerd voor een bepaald type voortgezet onderwijs. Veranderen daarna is niet zo makkelijk. Er hangt daardoor inderdaad best wel wat af van die toets, al is er ook altijd nog het schooladvies. Een vaste week plannen voor examens en toetsen, dat geeft duidelijkheid.
"We bevorderen doorstroom en differentiatie om leerlingen maximale kansen te geven in het voortgezet onderwijs." Concrete ingrepen, zoals het afschaffen van de eindtoets, ontbreken echter. De eindtoets wordt wel omgetoverd tot een doorstroomtoets, zo is besloten. Leerlingen uit groep 8 van de basisschool maken die vanaf schooljaar 2023-2024 al in februari. Ze moeten zich dan eind maart aanmelden voor de middelbare school. Hierdoor maken alle leerlingen evenveel kans op een plek op de school van hun voorkeur en op het voor hen best passende niveau, zo is de hoop van de minister.
Woordfamilie
Als linkerlid in samenstellingen en samenkoppelingen
Etymologie
| Aard herkomst | inheems woord |
|---|---|
| Vroegste datering | 2022 |
| Oorspronkelijke betekenis | Op Aruba werd in 2019 de Nationale Doorstroomtoets gehouden. Dit was een toets waarin het taal- en rekenniveau van elke leerling werd bepaald, om in combinatie met het schooladvies een betere indicatie te geven op welk type voortgezet onderwijs een leerling thuishoorde. |
| Samenhangende woorden (betekenis) | Cito-toets; schooladvies |