dorpsgenoot 1.0
Semagram (extra betekenisinformatie)
Een dorpsgenoot…
is een persoon
- [Plaats] kan zich later in hetzelfde dorp gevestigd hebben, maar hoeft er niet geboren te zijn
- [Plaats van herkomst] kan geboren zijn in hetzelfde dorp, maar hoeft er niet meer gevestigd te zijn
- [Eigenschap of hoedanigheid algemeen] komt uit of woont in hetzelfde dorp
Algemene voorbeelden
De playbackshow is elk jaar weer opnieuw een uitschieter. De zaal zit doorgaans stampvol. Omdat er zoveel dorpsgenoten deelnemen, komen veel Pessenaren erop af.
Mannen en vrouwen die door hun dorpsgenoten beschuldigd werden van hekserij en wiens leven enkel gespaard werd op voorwaarde dat ze hun dorp zouden verlaten.
Het bestuur van de Vereniging Plaatselijk Belang in Nieuwlande heeft het initiatief genomen tot het aanbrengen van een gedenkplaat voor de dorpsgenoten, die in de Tweede Wereldoorlog ergens in Europa of in het vroegere Nederlands Oost Indië zijn omgekomen.
Al is het altijd erg spannend als het doek opengaat en je weet dat zo'n 1.000 dorpsgenoten kritisch naar je gaan zitten luisteren.
In dikke boeken had hij niet alleen de naam gevonden van een dorpeling die in de zestiende eeuw samen met Hernan Cortez de schepen achter zich had verbrand, maar bovendien bleken de terrassen waarop Esteban en zijn 198 dorpsgenoten heel hun leven hadden gewroet, uit de tijd van de Romeinen te dateren.
Een op sterven na dode grijsaard wordt in huis genomen door een bazige dorpsgenoot, die op zijn geld uit is.
Combinatiemogelijkheden
met adjectief ervoor
- een autochtone dorpsgenoot
Van bewust afzien van bescherming was bijvoorbeeld sprake in het dorp Hadareni in Roemenië waar de politie, op de hoogte zijnde van voorgenomen aanvallen van autochtone dorpsgenoten tegen de Roma, naliet de Roma en hun buurt te beschermen.
- een bekende dorpsgenoot
- de bekendste dorpsgenoot
De bewoners van Han Pijesak noemen hun bekendste dorpsgenoot "onze papa".
- de eigen dorpsgenoot
De heer Baas uit Rolde doet dit programma en verder werkt mee de eigen dorpsgenoot en bandparodist Arie Bennen.
- een nieuwe dorpsgenoot
- een vroegere dorpsgenoot
- nieuwe dorpsgenoten
- vroegere dorpsgenoten
Timmer beluisterde in haar stem dezelfde toewijding waarmee hij zelf over zijn vroegere dorpsgenoten kon vertellen.
Wij zwoeren dronkemanseden dat we mekaar iedere zomer zouden opzoeken en hij vertrok met zijn nieuwe dorpsgenoten.
met voorzetselgroep
Voorzetsel: van
- dorpsgenoten van buitenlandse komaf
Vorige week: agressie van een groepje Eerselse jongeren tegen dorpsgenoten van buitenlandse komaf.
met ander, nevengeschikt substantief
- bekenden en dorpsgenoten
- buren en dorpsgenoten
- familieleden en dorpsgenoten
- broers en zusters en dorpsgenoten
- buurtgenoten of dorpsgenoten
Op allerlei plaatsen, zowel in steden als daarbuiten, hebben onderzoekers de laatste jaren bij bewoners de geneigdheid aangetroffen om tezamen met buurt- of dorpsgenoten rond hun woningen een woondomein in culturele zin te markeren, met een zo herkenbaar mogelijk eigen profiel qua historie, status en identiteit.
De spelers waren bijzonder tekstvast en speelden voor een zaal vol bekenden en dorpsgenoten letterlijk de sterren van de hemel.
De Snoekens hopen dat buren en dorpsgenoten de actie overnemen zodat deze niet alleen bij veehouders en akkerbouwers te zien is, maar ook kantoren van banken, mengvoercoöperaties, loonwerkers en mechanisatiebedrijven.
Op de gang zitten Afrikanen nederig te wachten. Klanten? Nee, verre familieleden en dorpsgenoten van Bangura, op de vlucht voor het geweld.
Albert daarentegen, die van zijn broers en zusters en dorpsgenoten dagelijks te horen kreeg dat hij zo 'verwaand' was geworden (ze bedoelden dat hij bekakt praatte), sprak na een paar maanden weer plat Breugels, wat hij de rest van zijn leven zou blijven doen.
met eigennaam
Het was een paard uit de stal van dorpsgenoot Jouke Smits.
De baron uit Habay-la-Neuve krijgt als kandidaat het gezelschap van zijn dorpsgenoot Rossignon, met wie hij niet op goede voet leeft.
Paul Herijgers won op tweede kerstdag de internationale veldrit in het Nederlandse Soestduinen. De ex-wereldkampioen haalde het in een spurt met twee van zijn dorpsgenoot Peter Willemsens.
Zijn dorpsgenoot H. van Doormale helpt bij het zoeken.
De Belangenvereniging De Pioniers uit Pesse gaat morgen dorpsgenoot Wiebo Bouwmeester huldigen.
Woordfamilie
Als deel van een afleiding
dorpsgenoot 1.1
Semagram (extra betekenisinformatie)
Een dorpsgenoot…
is een bedrijf
- [Eigenschap of hoedanigheid algemeen] heeft zijn standplaats in hetzelfde dorp; komt uit hetzelfde dorp
Algemene voorbeelden
Atep uit Wespelaar bij Haacht heeft dorpsgenoot Acoustinet Products, dat gespecializeerd is in het vervaardigen van geluiddempende kappen voor matrix-printers, overgenomen.