dorst 1.0
Semagram (extra betekenisinformatie)
Dorst…
is een gevoel
- [Functie] geeft aan dat het lichaam vocht en met name water nodig heeft; waarschuwt tegen uitdroging
- [Oorzaak] wordt veroorzaakt door de natuurlijke behoefte aan vocht
- [Bezitter of eigenaar] is een behoefte van mensen en dieren
- [Object betroffen] is een lichamelijke behoefte
- [Symptoom] gaat gepaard met een droge mond, een droge keel en het verlangen naar drinken
- [Toepassingsgebied of bereik] is een lichamelijke behoefte
Algemene voorbeelden
Wacht niet met drinken tot je dorst hebt. Het dorstgevoel loopt immers niet echt gelijk met het vochtverlies. Als je dorst hebt is het met andere woorden al te laat.
Dorst is geen goede graadmeter voor het gehalte aan lichaamsvocht. Het is zelden dat men te veel drinkt - veel vaker is het probleem dat men te weinig drinkt.
Combinatiemogelijkheden
als object bij een werkwoord
- dorst hebben
- dorst krijgen
- dorst lijden
- de dorst lessen
- zijn dorst lessen
Ik had dorst, maar zelfs op een glas water hoefde ik niet te rekenen.
Zijn geheim zijn de bulten. Het verhaaltje dat de kameel daarin water opslaat, die het kan aanspreken wanneer het dier dorst heeft, is echter een fabel.
Ik had behoorlijk dorst gekregen na alle inspanningen.
We kregen droge kelen van de dorst, maar de dorst lessen was niet toegestaan.
Akkoord, op een kruis genageld worden, hevige dorst lijden en niets te drinken krijgen, wat azijn uit een spons daargelaten, en dan op het einde nog een steek in uw zij met een pas geslepen speer moeten verduren, het was allemaal niet niets, maar geroosterd worden op een klein vuurtje zoals Sint-Laurentius, dat was toch straffere tabak vond ik.
Nogal wat mensen houden halt in Merkem. Bij de "Onze-Lieve-Vrouw van de Langewaede", meerbepaald. Ze gaan er bidden, of hun dorst lessen in de afspanning aan de overkant van de weg.
met adjectief ervoor
- erge dorst
- hevige dorst
- onlesbare dorst
- verschrikkelijke dorst
- vreselijke dorst
Als ik na een grote inspanning, of zomaar op een zomerdag, erge dorst heb, geniet ik met volle teugen van een glas koude wijn.
Je kunt niet meer slikken en je weigert te drinken, zelfs als je hevige dorst hebt.
Voortdurend werd hij gekweld door een onlesbare dorst.
Het is hier zo heet. Ik heb verschrikkelijke dorst.
Daarna kreeg hij jeuk en vreselijke dorst.
met adjectivisch tegenwoordig deelwoord
- een verschroeiende dorst
Ze had een verschroeiende dorst, dorst naar wijn, want zien drinken doet drinken, maar ze hield stand.
met voorzetselgroep
- dorst naar wijn
- dorst krijgen van iets
Ze had een verschroeiende dorst, dorst naar wijn, want zien drinken doet drinken, maar ze hield stand.
Je krijgt dorst van zoute haring, en dus pikten de bierbrouwers ook een graantje mee.
met aanwijzend voornaamwoord
- zo'n dorst
En eindelijk zag hij 'n café midden in de woestijn. Er stond alleen 'n bordje met de tekst: "Verboden voor blanken" maar de man had zo'n dorst dat hij toch naar binnen ging.
met ander, nevengeschikt substantief
- dorst en honger
- dorst en uitputting
- dorst of honger
- honger, dorst en uitputting
Niet wachten tot er dorst of honger wordt gevoeld.
Wie gelooft er nog in het respect voor de burgerbevolking, als in Rwanda, voor het oog van de camera's, mensen werden onthoofd, als verkrachting een methode wordt van oorlogsvoering, als, b.v. in Bosnië, dorst en honger een wapen zijn om mensen uit hun huizen te krijgen om ze dan te beschieten?
Later zal nog blijken dat hij het hondje heeft opgegeten voordat hij van dorst en uitputting bezweek.
Hij zou sterven van honger, dorst en uitputting.
Vaste verbindingen
Woordfamilie
Als deel van een afleiding
Als rechterlid in samenstellingen en samenkoppelingen
Als linkerlid in samenstellingen en samenkoppelingen
dorst 1.1
Betekenisbetrekking
Betrokken betekenissen | 1.0 : 1.1 |
---|
Algemene voorbeelden
Fruittuin. Perziken hebben nu behoorlijke dorst door het zwellen van de vruchten.
In de natuur lessen regenbuien de dorst van de planten.
dorst 2.0
Betekenisbetrekking
Betrokken betekenissen | 1.0 : 2.0 |
---|
Semagram (extra betekenisinformatie)
Dorst…
is een gevoel
- [Doel of bestemming] is een hevig verlangen om iets te verkrijgen
- [Eigenschap of hoedanigheid algemeen] is intens verlangen
- [Object betroffen] is een geestelijke en emotionele behoefte
Combinatiemogelijkheden
met adjectief ervoor
- een onlesbare dorst
Er is een onlesbare dorst naar kennis over de cultuur van etnische minderheden.
met voorzetselgroep
- dorst naar kennis
- dorst naar liefde
- dorst naar macht
Met trage vleugelslag wiekt Plato's proza naar stratosferische hoogten wanneer hij ons voorhoudt dat we het meest vooraanstaande deel van de ziel, de redelijkheid, moeten voeden met een onlesbare dorst naar kennis, met goddelijke en onsterfelijke gedachten.
Zijn dorst naar liefde wordt zwaar bestraft: frustratie, eenzaamheid en dood worden zijn deel.
Freud zou dit aan de hand van enkele citaten uit de bundel zonder moeite kunnen concluderen: Ik blaakte van eerzucht en dorst naar macht.