duikadres


duikadres 1.0

((vooral) in Nederland)

adres waar men kan onderduiken of ondergedoken is; onderduikadres; schuiladres
Vooral genoemd in verband met de Tweede Wereldoorlog.

Semagram (extra betekenisinformatie)


Een duikadres…

is een adres

  • [Functie] dient om aan de bezetter te ontkomen; dient om arrestatie te voorkomen
  • [Tijd] is vooral een onderduikadres in de Tweede Wereldoorlog
  • [Eigenschap of hoedanigheid algemeen] is een geheim adres
  • [Toepassingsgebied of bereik] is een adres waar men kan onderduiken of ondergedoken is

Hoofdsemagram: adres


Algemene voorbeelden


Op een dag kreeg dokter Kooiman bezoek van Frits van Buuren uit Haarlem als joodse jongen oorspronkelijk afkomstig uit Hoogeveen. Hij was met zijn vrouw Lida ondergedoken in Uitgeest. Hun baby van tien dagen oud hadden ze zogenaamd te vondeling gelegd op een duikadres. Een keer in de veertien dagen konden zij het kind zien, maar ook dat werd te gevaarlijk.

http://home.planet.nl/~jlafeber/LeendertLafeber.html,

Toen ik een poos later een anonieme waarschuwing kreeg, nam ik de benen. Ik was, mag ik wel zeggen, heel de bezetting doodsbenauwd voor arrestatie, concentratiekamp. Toen ik die brief kreeg, was ik van de kaart en nam onmiddellijk contact op met, laten we maar zeggen de illegaliteit, waarschijnlijk met mijn vriend Walter Brandligt om een duikadres.

Wie ik tegen kwam, C.J. Kelk,

De karthotheek bestaat uit registratiekaarten met gegevens van onderduikers in de provincie Limburg. Het gaat onder andere om de volgende informatie: naam van de onderduiker, duikadres, reden van de onderduik, datum van duiken en beroep.

http://www.archievenwo2.nl/archieven/archief-blok/nazorg-duikers-provincie-limburg/zoekterm-illegaliteit

De auteur, socioloog, ontzenuwt tal van misverstanden, mede dankzij 'intensieve en emotionele interviews' met oud-verzetsmensen. Hij beschrijft hoe het verzet werd geboren uit de hulp aan vervolgden door mensen die nauwelijks beseften waarmee ze bezig waren. Hulpverlening (met duikadressen, valse persoonsbewijzen, distributiebonnen enz.) en bescherming werden 'kerntaken' van dat verzet.

https://www.trouw.nl/cultuur/je-koos-niet-voor-het-verzet-maar-groeide-er-vanzelf-in~a3817196/,

Combinatiemogelijkheden


als object bij een werkwoord


  • een duikadres (moeten) hebben
  • een duikadres nodig hebben
  • een duikadres vinden

Jenny is in 1942 ondergedoken, eerst samen met een oom en tante in Terwolde, daarna korte tijd in Elst. Kort na de Kerstdagen van 1942 bij de familie Elzinga-lodérus aan de Brink. Daar kwam ook Gijs [...] die actief was in het verzet en met enige regelmaat een duikadres moest hebben.

http://www.struikelstenen-deventer.nl/2013-12-29-18-17-21/joodse-persoons-en-familieverhalen/14-familiegeschiedenissen/101-familie-mozes-aron-zendijk,

Eigenwijze kerels zaten daar. Geuzen in hart en nieren. Echte Falen, die stug overkwamen maar in feite goedhartige lui waren. Dag en nacht stonden ze klaar, of het nou een Hollandse jongen was die een duikadres nodig had, of een Duitse deserteur, Hongaar of Rus: alles was daar vanzelfsprekend. Ze schikten gewoon een plaats op aan tafel.

De Hunnen. Dl. 2: Bevrijding, Jan Cremer,

In Friesland doken zo'n 3.000 Joden onder, dit is 10% van alle Joodse onderduikers in Nederland. Veel van deze onderduikers kregen hulp van het verzet, slechts een klein deel vond op eigen initiatief een duikadres.

http://www.friesverzetsmuseum.nl/collectie/uitgelicht/yad-vashem-medaille/

met voorzetselgroep


Voorzetsel: van

  • het duikadres van het echtpaar

In Rechtvaardigen onder de Volkeren staat ook dat het echtpaar begin oktober 1944 verhuisde naar de woning van Andries en Wijtske Selier aan de Pieter Latensteinstraat 42. Dat komt overeen met de aantekening op een bewaard gebleven lijst van het Nationaal Steunfonds, waarop het duikadres van het echtpaar de Latensteinstraat is.

https://www.joodsmonumentzaanstreek.nl/crost-isaac/,

Voorzetsel: voor

  • een duikadres voor Joodse echtparen

Daarnaast heb ik geholpen bij het vinden van onderduikadressen. Drie keer ben ik op zoek geweest naar een duikadres voor Joodse echtparen.

http://www.bosderonverzettelijken.nl/?page_id=82

in voorzetselgroep


  • aan een duikadres helpen

Zijn hulp aan onderduikers begon met twee Rijksduitse jongens die lid waren van zijn kerk. Zij woonden al enige jaren in Heemse, maar bezaten nog altijd de Duitse nationaliteit. In 1941 werden zij opgeroepen voor het vervullen van hun dienstplicht in de Wehrmacht. Zij weigerden zich te melden en Slomp hielp hen aan een duikadres.

https://www.wo2-verzet.nl/bevrijding-frits-slomp/voorgeschiedenis.html

  • onderduikers naar een duikadres brengen
  • op zoek zijn naar een duikadres

'Mijn vader was een verzetsman. Het geloof was zijn grote inspiratiebron. Als meisje van tien, elf bracht ik codeboodschappen en bonkaarten weg. Soms bracht ik onderduikers naar een duikadres. Bij verhoor heb ik nooit wat losgelaten. De steun van God gaf me de kracht en moed om te doen wat er van me gevraagd werd.'

https://www.verzetsmuseum.org/museum/nl/tweede-wereldoorlog/koninkrijkdernederlanden/nederland/nederland-maart_1941-april_1943/kerken

Daarnaast heb ik geholpen bij het vinden van onderduikadressen. Drie keer ben ik op zoek geweest naar een duikadres voor Joodse echtparen.

http://www.bosderonverzettelijken.nl/?page_id=82

  • op duikadressen onderbrengen

Op 8 mei vertrokken Alfons en Wim naar Alkmaar en werden door Mertens en KP opvangen. Ze hielden hun woord. Beide Sassen werden op duikadressen ondergebracht.

http://www.deoud-hagenaar.nl/2017/05/03/alfons-sassen-wedde-op-twee-paarden/,

  • van duikadressen voorzien

Blaauwgeers voorzag onderduikers van duikadressen, voedsel, kleding, bonkaarten en vervalste persoonsbewijzen en waarschuwde voor geplande razzia's.

https://nl.wikipedia.org/wiki/Jo_Blaauwgeers,

  • voor duikadressen zorgen

Velen hielden zich bezig met de hulp aan onderduikers. Zij zorgden voor duikadressen, vervalsingen van persoonsbewijzen en distributiekaarten.

https://geschiedenis-winkel.nl/de-slag-om-de-haarlemmermeer-gerrit-kuipers.html

met telwoord ervoor


  • hun eerste duikadres

Voor mensen van Joodse afkomst werd het moeilijker en moeilijker en in augustus '42 besloten Jacoby en zijn vrouw toch maar onder te duiken. Hun eerste 'duikadres' was in Scheveningen, een half jaar later moesten ze naar Voorburg, toen naar IJsselmonde, dan een week in Rotterdam en vervolgens weer even terug naar Den Haag, om tenslotte in april 1943 te eindigen in Bergen op Zoom waar ook zij uiteindelijk werden bevrijd.

http://www.vanstockum.nl/book/print.php?chapter=3&par=29

met bezittelijk voornaamwoord


  • haar duikadres
  • zijn duikadres
  • hun duikadres

Oma Bos (afgeleid van Kelfkensbosch) was de weduwe van antiekhandelaar Abraham Frank. Ze werd gearresteerd op haar duikadres in de Veerpolderstraat in Arnhem.

https://www.joodsmonument.nl/nl/page/151541/alida-helena-frank-bronkhorst,

Illegale kranten maken en gewapend verzet zijn voor de buitenstaander het herkenbaarst, het "echte' verzet. Wagenaar was het daarmee oneens. "Een verzetsman, tijdelijk in een stad in Brabant, krijgt een kaakverzwering", vertelde hij me eens. "Op zijn duikadres kennen ze een "goede" tandarts maar voor hem is het abces te ingewikkeld. Gelukkig kent de tandarts een kaakchirurg die "goed" is. Maar de noodzakelijke operatie blijkt te lastig om thuis te doen. Ook dat is geen probleem want de kaakchirurg weet dat ze "goed" zijn in de polikliniek en opereert hem daar. Geen van die artsen en verpleeghulpen telt, na de oorlog, mee als verzetsstrijder. Ze deden, een hele oorlog lang, gewoon hun werk. Maar zonder al die mensen was ons verzet niet mogelijk geweest."

https://www.nrc.nl/nieuws/1993/09/03/wagenaar-probeerde-communisme-en-democratie-met-elkaar-7194564-a13970,

Voor mensen van Joodse afkomst werd het moeilijker en moeilijker en in augustus '42 besloten Jacoby en zijn vrouw toch maar onder te duiken. Hun eerste 'duikadres' was in Scheveningen, een half jaar later moesten ze naar Voorburg, toen naar IJsselmonde, dan een week in Rotterdam en vervolgens weer even terug naar Den Haag, om tenslotte in april 1943 te eindigen in Bergen op Zoom waar ook zij uiteindelijk werden bevrijd.

http://www.vanstockum.nl/book/print.php?chapter=3&par=29

voorafgegaan door naamvalsgenitief


  • Wims duikadres

Terwijl Alfons een carrière als penetratieagent maakte, werd Wim's duikadres in juli 1945 bij opsporingsdiensten bekend. Hij werd vervolgens opgesloten in Fort Blauwkapel, van waaruit hij op 15 december 1945 met twee anderen mocht 'ontsnappen'. Wim kreeg hulp.

http://www.deoud-hagenaar.nl/2017/05/03/alfons-sassen-wedde-op-twee-paarden/,

duikadres 2.0

adres dat uitermate geschikt is om te duiken; plaats die zeer geschikt is om de duiksport te beoefenen

Semagram (extra betekenisinformatie)


Een duikadres…

is een adres

  • [Toepassingsgebied of bereik] is een adres dat geschikt is voor het duiken, voor het beoefenen van de duiksport

    Hoofdsemagram: adres


    Algemene voorbeelden


    Wie maakt er tegenwoordig geen gebruik van de vele mogelijkheden die internet te bieden heeft. Bijvoorbeeld om iets over duiken op te zoeken. Een vriendje van me [...] mailde me een tijdje terug onderstaand lijstje met voor ons duikertjes leuke wetenswaardigheden […]. Duikplaatsen, vakantiemogelijkheden […]. Duikadressen in Frankrijk.

    http://www.succotash.demon.nl/club/clubblad/00_jan.htm,

    Tritoncharters is hét nieuwe sportvis- en duikadres in Scheveningen gevestigd in de haven van het nieuwe Nautisch Centrum. Belangrijke peilers binnen ons bedrijf zijn een exclusieve service, een snelle comfortabele boot, gastvrijheid en het ter beschikking stellen van hoogwaardige hengelsportmaterialen.

    http://www.zeevissendewatergeus.nl/Wrakvissen1.htm

    Combinatiemogelijkheden


    met adjectief ervoor


    • een goed duikadres
    • (een) prachtig duikadres

    Is jouw idee van een vakantie ietwat rustiger? Vertrek dan richting Chichen Itza om een stukje geschiedenis mee te pikken en een werkelijk geregistreerd wereldwonder te zien. Ook in deze Mexicaanse badplaatsen kan je een onderwateravontuur beleven door een duikavontuur aan te gaan. Let er hierbij wel op dat je een goed duikadres vraagt in het hotel in plaats van met iemand mee te gaan die dit op het strand aanbiedt.

    http://blog.worldticketcenter.nl/top-3-all-inclusive-vakantie-bestemmingen.html,

    10 dagen villa Mimpi in Amed. Prachtig duikadres. De staff van villa Mimpi stond altijd voor ons klaar, vriendelijk en gastvrij. De villa is groot.

    http://www.beachvillabali.com/guestbook/guestbook.php,

    Woordfamilie


    Als deel van een afleiding