egofictie

Komende vrijdag doet de rechter uitspraak. Hoe die uitspraak gaat luiden, is duidelijk, want op het omslag van De porseleinkast staat 'roman'. Dat betekent dat hier sprake is van kunst. Vrijheid van meningsuiting, de moeder in het boek is niet de moeder van Mizee, de Mizee in het boek is trouwens ook niet Mizee, et cetera. De roman mag dus blijven, Nicolien Mizee gaat er extra veel exemplaren van verkopen en het oude moedertje trekt aan het kortste eind. Is dat terecht? Jazeker. Schrijvers mogen schrijven wat ze willen en dat doen ze dus ook, zeker nu egofictie zo'n goed verkopend genre is.

Dit type boek is te vergelijken met de persoonlijke geschiedenissen van mensen die bijvoorbeeld een ernstige ziekte hebben overleefd, of een burn-out hebben gehad. Zulke verhalen ontstijgen doorgaans onvoldoende het persoonlijke en zijn, hoe tragisch ook, niet altijd boeiend om te lezen voor buitenstaanders. Veel egofictie over het schrijverschap valt in dezelfde categorie. Leuk en allicht therapeutisch voor de direct betrokkenen, maar voor derden oninteressant.

Een opvallend literair-historisch gegeven in de literatuur van het fin de siècle van de twintigste eeuw was de algemeen verspreide voorkeur voor het autobiografische schrijven. Het was en blijft nog steeds een internationaal verspreid verschijnsel dat zich, uiteraard, ook in de Nederlandse letterkunde heeft gemanifesteerd. In Vlaanderen was het hoogtepunt van deze 'egofictie' wellicht wel het dagboek van Paul de Wispelaere, Het verkoolde alfabet.