gang


A - Met Nederlandse uitspraak

gang 1.0

manier van gaan of lopen; manier waarop een mens of dier zich voortbeweegt

Semagram (extra betekenisinformatie)


Een gang…

is een beweging

  • [Activiteit of handeling] is het gaan of lopen
  • [Wijze] is op een bepaalde manier gaan of lopen
  • [Handelende persoon] is de manier waarop een mens of dier zich voortbeweegt

    Algemene voorbeelden


    Onder tempo wordt de snelheid van de beweging in alle gangen verstaan. Het tempo wordt, opgewekt en beheerst door de inwerking van de ruiter, ook wel impuls genoemd.

    http://www.paardennieuws.be/index.html

    Sarah kwam naar buiten. Hebbes! Ze droeg een blauwe spijkerbroek en een blauwe sweater met op de rug het Quicksilver-logo. Ik kende haar gang, ik herkende zelfs haar wandelschoenen.

    Crisis four, Andy McNab,

    Combinatiemogelijkheden


    met adjectivisch tegenwoordig deelwoord


    • een slepende gang
    • een waggelende gang
    • een wiegende gang

    Arends slepende gang maakte een schurend geluid in het losse grind.

    Arend, Stefan Brijs,

    Hand in hand hadden zij en haar papa lange tochten door het huis gemaakt dat zij transformeerde tot een monsterhuis waarvan ze elke bewoner gedetailleerd voor hem beschreef zodat hij ze ook zou zien, hun slijmerige huid, de schubben op hun rug, de vliezen tussen hun tenen, de scherpe klauwen, de traag wiegende voelsprieten, hun weke buik, de rook die uit hun neusgaten cirkelde, hun logge waggelende gang.

    De kinderen van Arthur, Kristien Hemmerechts,

    Nicole schijnt trager te stappen, krijgt die wiegende gang weer.

    Gras, Clem Schouwenaars,

    met voorzetselgroep


    Voorzetsel: van

    ( Dit zijn stap, draf, galop, tölt en telgang.)
    • de gangen van het paard

    Bij de proeven voor de kampioenschappen komen de verschillende gangen van het paard aan bod.

    Meppeler Courant,

    met telwoord ervoor


    • drie gangen
    • vier gangen

    De meeste paarden hebben drie verschillende gangen: stap, draf en galop. Paarden die ook nog andere gangen beheersen worden gangenpaarden genoemd. Meestal gaat het om een of twee extra gangen: tölt en/of telgang.

    http://www.paardnatuurlijk.nl/index_js.htm?http://www.paardnatuurlijk.nl/weetjes/gangen.htm

    Een gewone IJslander loopt zeker vier gangen. Stap, draf, galop en tölt. Een goede IJslander heeft daarnaast ook nog rentelgang.

    http://home.wxs.nl/~punktur/

    Woordfamilie


    Als deel van een afleiding


    Als rechterlid in samenstellingen en samenkoppelingen


    Als linkerlid in samenstellingen en samenkoppelingen


    gang 1.1

    snelheid waarmee iemand of iets zich voortbeweegt; voortgang; tempo; snelheid

    Betekenisbetrekking


    metonymie
    Betrokken betekenissen 1.0 : 1.1

    Combinatiemogelijkheden


    als object bij een werkwoord


    • zijn gang versnellen
    • zijn gang vertragen

    De trein vertraagt zijn gang: met een treurige glimlach stelt de apostel vast dat hij er hier, in Vilvoorde, uit moet.

    NRC,

    Mehdi kan het niet zien, ik des te feillozer, ik vertraag mijn gang, om deze ontmoeting alle ruimte te geven.

    De langverwachte, Abdelkader Benali,

    Woordfamilie


    Als deel van een afleiding


    Als rechterlid in samenstellingen en samenkoppelingen


    gang 2.0

    het gaan naar iets of iemand; loop; tocht
    In toepassing op de handeling of in toepassing op de weg die afgelegd werd door de handeling.

    Betekenisbetrekking


    metonymie
    Betrokken betekenissen 1.0 : 2.0

    Semagram (extra betekenisinformatie)


    Een gang…

    is een verplaatsing

    • [Richting] is het gaan naar iets of iemand; is de weg naar iets of iemand

      Algemene voorbeelden


      Steeds minder mensen maken nog de gang naar het bankloket om geld op te halen.

      NRC,

      Combinatiemogelijkheden


      als object bij een werkwoord


      • een gang maken
      • zijn gang maken

      Jokko de Tovenaar kwam als beste uit de bus uit een vijftiental corsowagentjes die donderdagavond twee keer een gang maakten door de versierde straten van Sint Jansklooster.

      Meppeler Courant,

      De examinator had een klompvoet en dat wist Driss omdat die klompvoet had ingegrepen toen Ajoeb op de kruising linksaf sloeg en regelrecht op een schoolganger inreed die op de fiets in grote haast zijn gang maakte.

      De langverwachte, Abdelkader Benali,

      Iedere afdeling kent wel die ene collega die altijd om het hardst roept als er koffie wordt gehaald, maar zelf nooit de gang naar de koffieautomaat maakt.

      De Telegraaf,

      met adjectief ervoor


      • een dagelijkse gang

      De dagelijkse gang naar het gemeentehuis, naar dat kleine kamertje met het lage plafond.

      Meppeler Courant,

      met voorzetselgroep


      • de gang door iets
      • de gang naar iets

      Sidderend vervolg je je gang door het warenhuis.

      Hij zegt dat ik niet dansen kan, Manon Uphoff,

      Voor de gang naar zijn begrafenis miste ze de kracht.

      Kriblijn, Barber van de Pol,

      De gang naar de brievenbus wordt steevast gevolgd door de tocht naar de prullenbak.

      De Internet-sensatie, Francisco van Jole,

      Vaste verbindingen


      de gang naar de rechter

      Woordfamilie


      Als rechterlid in samenstellingen en samenkoppelingen


      gang 3.0

      ontwikkeling of het-bezig-zijn van gebeurtenissen; voortgang; verloop

      Semagram (extra betekenisinformatie)


      De gang…

      is een gebeurtenis

      • [Object betroffen] is het gaan van de dingen; is hoe de zaken gaan, verlopen

        Algemene voorbeelden


        Het zicht op de massa leek juist een rustgevend effect op hem te hebben, het was iets wat zo hoorde, de natuurlijke gang der dingen. Alsof hij voor de klas stond, richtte Gambrini een aanwijsstok op een grote landkaart, waarop Italië en Albanië in felle, kinderlijke kleuren waren afgebeeld.

        Zij kwamen uit het Oosten, Chris De Stoop,

        Combinatiemogelijkheden


        met adjectief ervoor


        • de bepaalde gang van zaken
        • de dagelijkse gang van zaken
        • de gewone gang van zaken
        • de goede gang van zaken
        • de hele gang van zaken
        • de normale gang van zaken
        • de vermoedelijke gang van zaken
        • de natuurlijke gang der dingen
        • de natuurlijke gang van zaken

        Een waarde is een collectieve neiging om een bepaalde gang van zaken te verkiezen boven een andere.

        http://montessori-infosite.kennisnet.nl/

        Op het sociale vlak moet uw kind terug gaan functioneren in het sociale leven. Het zal dus weer moeten gewoon worden aan de dagelijkse gang van zaken bij jullie thuis.

        http://www.uzleuven.be/UZroot/content/home/wieiswie/diensten/kindercardiologie/inhetziekenhuis/

        Mijn van de gewone gang van zaken op woensdagmiddag afwijkend gedrag bezorgde me een bedaard gevoel van vrijheid.

        Beschreven blad, Remco Campert,

        Het is in de eerste plaats de directie die verantwoordelijk is voor de goede gang van zaken in het bedrijf.

        De Standaard,

        Het is noodzaak na afloop de hele gang van zaken grondig te evalueren.

        http://www.johannes-wier.nl/,

        De normale gang van zaken is dat de onderwijzers de kinderen eerst leren lezen, schrijven en rekenen.

        http://www.filosofiemagazine.nl/

        Het zicht op de massa leek juist een rustgevend effect op hem te hebben, het was iets wat zo hoorde, de natuurlijke gang der dingen. Alsof hij voor de klas stond, richtte Gambrini een aanwijsstok op een grote landkaart, waarop Italië en Albanië in felle, kinderlijke kleuren waren afgebeeld.

        Zij kwamen uit het Oosten, Chris De Stoop,

        Volgens een andere versie haalde Glaucus zich de toorn van Aphrodite op de hals omdat hij niet wilde dat zijn merries werden gedekt. Daarmee had hij de natuurlijke gang van zaken verstoord.

        De Standaard,

        met voorzetselgroep


        • de gang van zaken

        De vermoedelijke gang van zaken is als volgt. Eén. Hij betreedt de woning zonder sporen van braak, dus ofwel was de garagedeur niet op slot, ofwel belde hij aan en liet mevrouw Poulders hem binnen langs de voordeur. Twee. Hij overmeestert mevrouw Poulders en sluit haar op in de linnenkast, samen met een horde huisspinnen.

        Naakte zielen, Luc Deflo,

        met aanwijzend voornaamwoord


        • deze gang van zaken
        • die gang van zaken
        • een dergelijke gang van zaken
        • zo'n gang van zaken

        Wij protesteren met klem tegen deze gang van zaken en tegen de toenemende druk op de pers vanuit politieke hoek.

        De Standaard,

        Die gang van zaken schiep nogal wat ongenoegen bij tal van kleine beleggers en kreeg weerklank in de pers.

        De Standaard,

        Een dergelijke gang van zaken was gebruikelijk na aanhouding en in afwachting van verhoor.

        http://www.ombudsman.nl/jaarverslag2001/jv2001.pdf,

        Ik had niet anders gereageerd, als ik met zo'n gang van zaken zou worden geconfronteerd.

        De Standaard,

        gevolgd door naamvalsgenitief


        • de gang der dingen
        • de gang der gebeurtenissen
        • de gang der geschiedenis
        • de gang der natuur
        • de gang der seizoenen
        • de gang der tijden
        • de gang der zaken

        Het interieur en de dagelijkse gang der dingen, zoals de man van tante An die 's morgens gaat werken, herinneren Lise aan thuis.

        De Standaard,

        En zo zag je dat zelfs de minste bijfiguur ingrijpt op de gang der gebeurtenissen.

        Oprechter trouw, Henk Romijn Meijer,

        De gang der geschiedenis van het verre verleden tot en met de verre toekomst leek vast te staan: menselijk handelen had er geen beslissende invloed op en kon hoogstens vertragend of versnellend werken.

        NRC,

        Ook als hij de Montagne Sainte-Victoire voor de vierentachtigste keer schildert wil hij de mening van deze boer, wiens gezicht vergroeid is met de uitgedroogde aarde, de heuvels, de horizon, getekend door de gang der natuur.

        Hier ben ik, Donald Niedekker,

        De confrontatie met de natuur, geboorte en dood, de gang der seizoenen: het was allemaal aan het gezicht onttrokken geraakt door de overheidsmaatregelen, de geïnformatiseerde koeienstallen, de moderne bemestingstechnieken.

        De Standaard,

        Intussen is dat probleem opgelost want iedereen zegt tegenwoordig jij tegen iedereen en als er al eens iemand is die nog u zegt dan heeft dat iets charmants alsof je samen bezig was de buitenwereld mores te leren en de gang der tijden te keren.

        Twee eendjes en wat brood, Renate Rubinstein,

        Deze matige belangstelling is al jaren het geval en getuigt ervan, dat de leden wel genoegen nemen met de gang der zaken.

        Meppeler Courant,

        Vaste verbindingen


        Woordfamilie


        Als deel van een afleiding


        gang 4.0

        onderdeel van een maaltijd

        Semagram (extra betekenisinformatie)


        Een gang…

        is een onderdeel

        • [Deel] is elk van de gerechten die in een keer opgediend worden
        • [Geheel] is een deel van een maaltijd; is een deel van een diner; is een deel van een lunch
        • [Voorbeeld of specimen] is het voorgerecht, tussengerecht, hoofdgerecht of nagerecht

          Combinatiemogelijkheden


          in voorzetselgroep


          • met drie gangen
          • met zeven. acht gangen
          • van drie gangen
          • van zeven. acht gangen

          Er wordt een diner van drie gangen geserveerd in oriëntaalse sfeer.

          http://www.arevik.nl/site/sub-orient_krant.html

          Frie kookte toen al maaltijden met drie gangen.

          Alle verhalen, Kristien Hemmerechts,

          Een diner van zeven of acht gangen was voor hen heel normaal.

          Meppeler Courant,

          met telwoord ervoor


          • drie gangen
          • vier gangen
          • vijf gangen
          • zeven gangen
          • de eerste gang
          • de derde gang

          Derde gang: canneloni met slakkengehakt, inktvisjes op een kervelmousse.

          Algemeen Dagblad,

          Frie kookte toen al maaltijden met drie gangen.

          Alle verhalen, Kristien Hemmerechts,

          Italianen eten risotto altijd als eerste gang van de maaltijd, en bij die gewoonte zou eenieder die van risotto houdt zich moeten neerleggen.

          NRC,

          Meestal is er een basismenu bestaande uit vier gangen, prijs ca f 65,-.

          NRC,

          Ik schuifelde zenuwachtig op m'n stoel tijdens de lange vreetpartij met vijf gangen, oesters en champagne vooraf.

          Het blije lijden, Alex Rosseels,

          Het is een dergelijke luisterrijke maaltijd met zeven gangen, waaronder het vermaarde eerste dessert, Fraises Sarah Bernhardt, dat zal worden gesavoureerd en verorberd op 28 oktober aanstaande en dat overal ter wereld waar minimum zes lekkerbekken rond één tafel samen zijn in Escoffiers naam!

          De Standaard,

          gang 5.0

          van weerszijden besloten en veelal overdekte weg, waarlangs iets of iemand van de ene plaats naar de andere kan komen; doorgang; doorloop

          Betekenisbetrekking


          metonymie
          Betrokken betekenissen 2.0 : 5.0

          Semagram (extra betekenisinformatie)


          Een gang…

          is een weg

          • [Functie] dient als doorloop; verbindt plaatsen of ruimten met elkaar; biedt beschutting of bescherming
          • [Vervaardiging] wordt gegraven
          • [Plaats] bevindt zich onder de grond of loopt ergens doorheen
          • [Producent] wordt gemaakt door dier of mens

          Algemene voorbeelden


          De dag waarop de laatste gang ter hoogte van kilometerpaal 16 werd uitgegraven werden er veel slachtoffers gemaakt, vandaar de naam "Dodengang". In 1998 werd een honderdtal meter loopgraven in hun oorspronkelijke staat hersteld door het Belgische leger.

          http://inig.fgov.be/PAGES/nlmorial.html

          Sommige roofvogels hebben het op alpenmarmotten gemunt, maar door het onderlinge waarschuwingssysteem lukt het de dieren meestal tijdig in de gangen onder de grond weg te kruipen voor de aanstormende klauwen toeslaan.

          http://www.dierendisk.nl/

          Combinatiemogelijkheden


          met adjectief ervoor


          • een onderaardse gang

          Ik zocht naar de onderaardse gang, en vond in het halfdonker inderdaad een holte die het begin kon zijn van een gang, intussen dichtgemetseld met goedkope stenen.

          Het paradijs, Anton Haakman,

          met adjectivisch voltooid deelwoord


          • een overdekte gang

          Verder wordt het eilandje - een kilometer lang, 500 meter breed - uitgerust met een heliveld, een aanlegsteiger die met overdekte gang verbonden is met het kasteel, een zwembad onder glazen dak, een schietstand en twee ondergrondse bunkers.

          De Standaard,

          als object bij een werkwoord


          • een gang graven
          • een gang maken
          • gangen graven
          • gangen maken

          Woelratten graven gangen en knagen de wortels ondergronds af.

          http://www.robinia.nl/muizen_2003rb.html,

          Sporen gemaakt door dieren. Gaten, hopen of gangen gemaakt door graafdieren (konijnenpijpen, molshopen,...).

          http://www.kbgf.be/

          met ander, nevengeschikt substantief


          • gangen en kamers

          Onder de grond graven dassen hun burcht, een netwerk van gangen en kamers.

          http://www.dasenboom.nl

          Woordfamilie


          Als deel van een afleiding


          gang 6.0

          lange, smalle ruimte in een gebouw, die dient als doorloop van en naar de verschillende vertrekken van eenzelfde verdieping; doorloop in een gebouw

          Betekenisbetrekking


          specialisering
          Betrokken betekenissen 5.0 : 6.0

          Semagram (extra betekenisinformatie)


          Een gang…

          is een ruimte; is een plaats

          • [Afmeting] is lang en, naar verhouding smal
          • [Geheel] maakt deel uit van een gebouw
          • [Functie] dient als doorloop van en naar de verschillende vertrekken van eenzelfde verdieping; verbindt vertrekken

            Algemene voorbeelden


            We gaan zo vaak hoeken om dat ik denk in sommige gangen al drie keer te zijn geweest.

            NRC,

            Aan de betonnen wanden van de gangen is geen kunstwerk te vinden.

            NRC,

            De muren van de gang van zijn huis zijn met krantenpapier behangen.

            Alle verhalen, Kristien Hemmerechts,

            Combinatiemogelijkheden


            met adjectief ervoor


            • een brede gang
            • een donkere gang
            • een lange gang
            • een smalle gang

            Aan het einde van de lange brede gang verdween ze achter een deur met een matglazen raam.

            Twee vorstinnen en een vorst, R.J. Peskens,

            In de donkere gang maakte het huis al een verlaten indruk.

            De val, Marga Minco,

            Een lange gang met een rode loper.

            Engelen van het duister, Jan Siebelink,

            We gingen naar binnen en kwamen in een smalle gang.

            Idil, een meisje, Yasmine Allas,

            met adjectivisch tegenwoordig deelwoord


            • een doodlopende gang

            Zo komt eén wenteltrap uit op een doodlopende gang, is de noodverlichting niet in orde, zijn de branddeuren fout geplaatst en is er geen verlichting op de trap.

            De Standaard,

            met adjectivisch voltooid deelwoord


            • een betegelde gang
            • een verlichte gang

            Ik zag ze nu en dan door de verlichte, betegelde gang langs lopen.

            De baan van gaan en gissen, Bruno Bartels,

            In de schaars verlichte gang stonden drie van de vijf deuren open.

            De kinderen van Arthur, Kristien Hemmerechts,

            als object bij een werkwoord


            • de gang af lopen
            • de gang door lopen
            • de gang uit lopen

            Ze loopt de gang af en opent elke kamerdeur om te zien of de rust is weergekeerd.

            Het meesterstuk, Anna Enquist,

            Ik loop de gang weer door, de trap af, kom bij de deur die me toegang moet bieden tot de ruimte waarin loket 2 zich bevindt, door de metaaldetector afgescheiden van loket 1.

            Gevangen, Rob Passchier,

            Ik liep de gang weer uit, klopte aan en opende de deur.

            Requiem voor een vriend, J.J. Voskuil,

            met voorzetselgroep


            • de gang naar

            In de gang naar de binnenplaats hadden ze op schragen uitgestald wat ze hadden gekregen maar niet konden gebruiken.

            Vliegen in een spinnenweb, Fernand Auwera,

            in voorzetselgroep


            • door de gang
            • in de gang
            • op de gang
            • over de gang

            Het Utrechts Conservatorium was toen nog aan de Lange Nieuwsstraat, een herenhuis met ontelbare kamertjes. Als je door de gang liep, klonk dat alsof je aan de radio zat te draaien. Overal muziek.

            http://www.druffel.com/nlveen/herman.php3

            Inez wacht op een bankje in de gang.

            Liefdesdood, Oscar van den Boogaard,

            Ik stond in de gang te wachten voor het bureau van de onderzoeksrechter en ze brachten hem daar binnen tussen twee rijkswachters.

            Schimmel - zomer 1981, Patricia Lasoen,

            Hij kijkt verstoord op en vraagt: 'Zou u het erg vinden even op de gang te wachten tot ik met mijn cliënt heb overlegd?'

            Dossier vrouwenhandel, Ed van Eeden,

            Ze leek te slapen [...]. Op de gang was het al een hele tijd stil. Straks zou de ziekenhuismachine opnieuw op gang komen, met gekletter van schoonmaakgerei en geklep van houten poetsschoenen.

            De baan van gaan en gissen, Bruno Bartels,

            Als jij niet thuis bent, loopt moeder 's nachts ongerust over de gang.

            Engelen van het duister, Jan Siebelink,

            met telwoord ervoor


            • (de) eerste gang links

            U vindt deze toilet vanaf de hoofdingang naar rechts de gang in, eerste gang links.

            http://www.mcrz.nl/patienten/informatie/toegankelijkheid.htm

            met ander, nevengeschikt substantief


            • gangen en kamers
            • gangen en lokalen
            • gangen en trappen
            • gangen en trappenhuizen
            • gangen en zalen

            Daarna had Victor ook nog laten zien waar hij at en sliep, en waar ze zwommen en sportten, en hij had gegrapt dat voor iemand die in openbare toiletten was opgegroeid er hier waanzinnig veel gangen en kamers en zalen waren.

            De kinderen van Arthur, Kristien Hemmerechts,

            De deuren van gangen en lokalen zitten op slot om te voorkomen dat leerlingen aan de haal gaan.

            Reformatorisch Dagblad,

            Een lange, eentonige opeenvolging van gangen en trappen.

            Engelen van het duister, Jan Siebelink,

            Gangen en trappenhuizen zijn benut om de kunstwerken op te hangen en op de vloeren staan sculpturen en installaties.

            NRC,

            Zevenduizend bezoekers verdrongen zich in gangen en zalen.

            NRC,

            Vaste verbindingen


            Woordfamilie


            Als deel van een afleiding


            Als rechterlid in samenstellingen en samenkoppelingen


            Als linkerlid in samenstellingen en samenkoppelingen


            B - Met Engelse uitspraak

            gang 1.0

            min of meer georganiseerde groep misdadigers; bende

            Semagram (extra betekenisinformatie)


            Een gang…

            is een groep

            • [Leden] bestaat uit misdadigers
            • [Functie] biedt de leden een beschermd gevoel
            • [Activiteit of handeling] begaat misdrijven

              Algemene voorbeelden


              Met andere woorden, als een gang als gevaarlijk bekend stond, dan keek men wel uit om een individueel lid van een dergelijke gang iets aan te doen. Men was bang dat de gang waarmee het individu verbonden was, represaillemaatregelen zou nemen.

              http://www.fss.uu.nl/ca/cases/1999/case9909.htm,

              Twee leden van een gang, bekend als Ice Man en Two Times, hadden gisterennacht volgens de verslaggever een agent gedood en daarbij de revolver met hun vingerafdrukken naast het lijk laten liggen.

              Ritueel des doods, Willem Zebregs,

              Dat je als bewoner commentaar hebt en excuses wilt als je een van je buurjongens, een gewaardeerd lid van de gang, op heterdaad betrapt als hij op een onbewaakt moment je woning binnensluipt om je spullen te jatten, stuit op volledig onbegrip bij deze jeugdige crimineel.

              http://www.zeeburgnieuws.nl/nieuws/architectenbuurtproblematiek02.html,

              Vaste verbindingen


              Woordfamilie


              Als linkerlid in samenstellingen en samenkoppelingen