gevoeligheidslezer 1.0
(politiek en bestuur; media, communicatie en telecommunicatie; literatuur en theater; neologisme)
Semagram (extra betekenisinformatie)
Een gevoeligheidslezer…
is een lezer; is een persoon
- [Organisatie of instelling] werkt vaak in opdracht van een organisatie, bv. als redacteur bij een uitgeverij
- [Functie] is aangesteld om een bepaalde tekst voor publicatie te checken op bepaalde gevoeligheden, bv. politiek incorrecte, discriminerende of stereotyperende passages
Algemene voorbeelden
Er was een tijd dat uitgevers hun nek uitstaken om sociale grenzen te verleggen. Nu schakelen sommige uitgevers een gevoeligheidslezer in om te voorkomen dat zij grenzen overschrijden. Deze sensitivity reader leest een manuscript door op potentieel aanstootgevende passages, stereotyperingen en politiek incorrecte uitspraken. Men spreekt in dit verband ook wel van een diversiteitsredacteur.
Gevoeligheidslezer doet zijn intrede in Fryslân: Michelle Samba las mee met de Friese vertaling van 'The Hill We Climb' van Amanda Gorman.
Het is een representatieve passage in een roman die vol staat met dergelijke gedetailleerde beschrijvingen van vagina's, zonder enige aandacht voor het karakter of zelfs ook maar een ander deel van het lichaam van de bezitster. Zeker in het licht van de gevoeligheidslezers die ook in het Nederlands taalgebied steeds meer de kop opsteken, kun je je afvragen hoe erg dat is: is het niet juist de taak van de literatuur om te prikken en te schuren? Mogen zulke reductieve beelden geen plaats meer krijgen in fictie, zelfs niet als ze overduidelijk uit de mond komen van een seksistische figuur zonder enige rem op zijn gedachten? Moet de graad van onderscheid tussen auteur en personage niet scherp in de gaten worden gehouden?
Als schrijver heb je dat misschien zelf niet door, maar zo'n 'gevoeligheidslezer' heeft er een extra antenne voor. De context waarin ik dit woord tegenkwam was de ophef die was ontstaan rond de keuze van uitgeverij Meulenhoff voor Marieke Lucas Rijneveld om het gedicht The Hill We Climb van Amanda Gorman te vertalen. Een aantal mensen dat vanwege deze keuze geschokt en verontwaardigd was roerde zich in de media. Daar schrok Rijneveld zelf weer van en zij gaf haar opdracht terug.
Etymologie
Aard herkomst | leenvertaling |
---|---|
Vroegste datering | 2021 |
Brontaal | Engels |
Vorm in brontaal | sensitivity reader |
Betekenis in brontaal | idem |