goudvis


goudvis 1.0

afbeelding

Bron: Austin Kirk
( CC BY 2.0 )

oranjerode vis uit de familie van karperachtigen die vaak als huisdier in een vijver in de tuin of in een kom in de huiskamer wordt gehouden

Semagram (extra betekenisinformatie)


Een goudvis…

is een vis; is een dier

  • [Afmeting] kan tot 40 cm lang worden en is meestal in een kom tussen de 10 en de 15 cm lang
  • [Kleur] heeft een fel oranje, goudachtige kleur, soms met andere tinten of ook licht oranje, geel of zelfs wit
  • [Lichtreflectie] heeft een gouden weerschijn
  • [Bouw] is gewerveld
  • [Voortplanting] legt eieren
  • [Plaats] leeft in zoet water; bevindt zich vaak in een vijver of glazen kom, alhoewel tegenwoordig viskommen in Nederland verboden zijn
  • [Leeftijd] kan 20 tot 30 jaar oud worden, maar wordt meestal niet ouder dan een jaar
  • [Gedrag] is een alleseter; leeft eigenlijk het liefst in groepen; houdt ervan om in de bodem te wroeten
  • [Waardering] wordt vaak gehouden en gewaardeerd als huisdier en gezelschapsdier in een aquarium als aquariumvis

Wetenschappelijke naam: Carassius auratus auratus

Rijk Animalia; Dieren
Stam Chordata; Chordadieren
Klasse Osteichthyes; Beenvissen
Orde Cypriniformes; Karperachtigen
Familie Cyprinidae; Eigenlijke karpers
Geslacht Carassius
Soort Carassius auratus

Algemene voorbeelden


Als we terug gaan in de geschiedenis van het aquarium houden, zien we dat in de oudheid, bij name ten tijde van de Sung-dynastie in China, zo een duizend jaar geleden, reeds goudvissen als huisdieren werden gehouden. Het is nog steeds om het plezier van de kleur, de vorm en de gratie van de vis dat er nog zoveel aquaria in onze huiskamers te vinden zijn.

http://home2.planetinternet.be/cvanroy/aquaria.htm

Goudvissen zijn van nature groepsdiertjes die graag 'grondelen' ofwel in de bodem wroeten op zoek naar voedsel, ze hebben daarvoor dus niet alleen ruimte nodig maar ook een bodem met zand, terwijl stenen en waterplanten ook niet mogen ontbreken.

http://www.a1.nl/homepages/dbalmelo/boekje_dec_2000.htm,

Ze tikte met de nagel van haar wijsvinger tegen een glazen bokaal met water en goudvis.

Iedereen kan het, Christophe Vekeman,

"Een goudvis of kanarietje houden in een rusthuis lijkt me aanvaardbaar. Maar als iedereen er met zijn hond of kat zou intrekken, krijgen we echt onhanteerbare toestanden."

De Standaard,

Er zijn ook veel goudvissenrassen, waarvan de rasgebonden eigenschappen (de goudvissen worden gefokt op die specifieke eigenschappen) het welzijn van het dier aantasten, zoals: uitpuilende ogen, lange staarten, staarten omlaag, groeisel op de kop, etc, etc.

http://www.thelight.demon.nl/dierenleed/Main_page/index.htm

De koi heeft een andere oorsprong als de goudvis. De goudvis (Carassius Auratus) heeft dezelfde voorouders als de kroeskarper (Carassius Carassius) en werd gekweekt in China, waar de karperkweek al ten minste 2000 jaar bestond. Goudvissen worden ook niet zo groot als koi en ze zijn duidelijk van elkaar te onderscheiden door de paar tastdraden op de bovenlip die de goudvis niet heeft.

http://www.koihoeve.nl/koi/index.html

Combinatiemogelijkheden


als subject bij een werkwoord


  • rondzwemmen

Voor de ramen hangen gedrapeerde gordijnen en buiten zijn nieuwe markiezen en een uithangbord aangebracht. Binnen is de vijver weer in ere hersteld, de goudvissen zwemmen er al rond.

Meppeler Courant,

Er zwemmen ook goudvissen rond met twee staarten, en kooikarpers met rode en oranje vlekken.

NOS Nieuws,

Vier verlichte viskommen waarin goudvissen rondzwemmen.

NRC,

met voorzetselgroep


Voorzetsel: in

  • goudvissen in kommen
  • een goudvis in een aquarium
  • een goudvis in de vijver
  • een goudvis in hun bokaal

Zelfs in televisieprogramma's en dierenwinkels zie je vaak goudvissen in kommen.

http://www.thelight.demon.nl/dierenleed/Main_page/index.htm

Zijn bewegingen werden trager, hij besteedde aandacht aan details, waar hij vroeger aan voorbij liep [...]. Hij lag urenlang in bed naar het plafond te staren, de planten. De goudvissen in hun bokaal. Het glijden van de katten langs de meubels. En hij begon van het leven te houden, zoals hij er nog nimmer van hield.

Leven op het lemmet, Renee Van Hekken,

Maar het ergste zijn de vrouwen. Jaar na jaar kruipen we onder de rokken van de heetste teven, om ze daar met onze handen en tong te geven wat hun mannen niet kunnen of willen. We duiken weg in hun geslacht, als een goudvis in de vijver.

Alle verhalen, Manon Uphoff,

Twee gouden en een zwarte goudvis in een aquarium zorgen indien juist geplaatst voor rijkdom.

http://www.euronet.nl/~icg_pie/

Woordfamilie


Als deel van een afleiding


Als linkerlid in samenstellingen en samenkoppelingen


goudvis 1.1

afbeelding van een goudvis, bijvoorbeeld de bekende afbeelding geschilderd door Matisse

Betekenisbetrekking


metonymie
Betrokken betekenissen 1.0 : 1.1

Algemene voorbeelden


Ik koop een ansichtkaart waarop het schilderij met de goudvissen gereproduceerd is en schrijf op de achterkant: 'Déja-vu in Moskou'.

Alle verhalen, Kristien Hemmerechts,

In Den Haag hangen de Man met pijp en een zelfportret van Cézanne, het bekende Jaguar die een paard aanvalt van Henri Rousseau, Van Goghs portret van Félix Rey, de goudvissen van Matisse en de waterlelies van Monet.

http://www.volkskrant.nl/vk/nl/2844/Archief/archief/article/detail/443434/1996/07/12/Moskou-opent-de-schatkamers-van-tsaristische-textielbaronnen.dhtml,

Anders wordt de verf die je gebruik om bijvoorbeeld de goudvis te schilderen, door de verdunning die al op het doek zit, ook sterk verdund en gaat hij "bloeden" (uitlopen) en krijg je geen strakke/scherpe afbeelding op het doek.

http://communities.zeelandnet.nl/data/jenkins/index.php?page=6&sub=4,

Kijk eens naar 'De goudvis' van Klee; waarom is het water zwart? Zie je hoe mooi de goudvis eruit springt?

http://www.bozar.be/downloads/klee/NL.pdf

Matisse? Ja, natuurlijk kennen we Matisse. Wie niet? Schilder van naakten, bloemen, mediterrane uitzichten en van warm of exotisch gestoffeerde interieurs, mét en zonder goudvissen.

http://www.nrcboeken.nl/recensie/alles-is-hier-diamant-saffier-smaragd-en-turkoois,

Ik hou van de geschilderde odalisken van Matisse, van zijn geschilderde goudvissen en de vele gezichten op Nice.

http://www.kunstzinnig.nl/magazinedetails.asp?id=235&type=2

goudvis 2.0

getalenteerde wedstrijdzwemmer die in staat is om goud te behalen; kampioen bij het wedstrijdzwemmen

Betekenisbetrekking


metafoor

Semagram (extra betekenisinformatie)


Een goudvis…

is een persoon

  • [Deskundigheid of vaardigheid] is zeer goed in wedstrijdzwemmen
  • [Activiteit of handeling] heeft meestal al vaker gewonnen bij het wedstrijdzwemmen

    Algemene voorbeelden


    Dat viel tegen: op hààr 200 m vrije slag werd ze geklopt door Claudia Poll en ook in de estafettenummers viel er slechts één zilveren medaille uit de kast voor de zwemster met fotomodel-allures. De Berlijnse goudvis bleef achter zonder goud.

    De Standaard,

    Spetterende vreugde bij promotie. Debby de Boer weer goudvis van Tolhekke. In de Waterwijck in Steenwijk is zaterdag het laatste gedeelte van de landelijke C-competitie verzwommen [...]. Opvallende prestaties waren er van Tolhekke goudvis Debby de Boer. Ze won de 200 m vrijeslag.

    Meppeler Courant,

    Zwemmers die binnen een NTC trainen behoren in de basis tot de Europese top. Binnen deze centra wordt verder gewerkt om de stap naar de wereldtop te maken. De uitdaging is om geen enkele "goudvis" te missen. Bovengeschetst breed netwerk maakt een structurele herkenning en begeleiding van talent mogelijk. Hoe herkennen we een talent? Daartoe wordt in eerste instantie gekeken naar behaalde resultaten in het water.

    http://www.ekzwemmen2010.nl/docs/PionMedia_EK_Zwemmen_Totaal.pdf,