helm


A - hoofddeksel

helm 1.0

afbeelding

Bron: AlexVan
( Publiek domein )

hoofddeksel dat bestaat uit een stevige, harde schaal met een sluiting die het het hoofd beschermt bij een val of tegen slagen of stoten

Semagram (extra betekenisinformatie)


Een helm…

is een hoofddeksel; is een kledingstuk

  • [Afmeting] bedekt de bovenkant van het hoofd
  • [Vorm] is aan de bovenkant meestal rond
  • [Deel] bestaat uit een ronde, harde schaal, vaak met een rand aan de voorkant en soms ook met randen eraan die doorlopen tot over de oren, en heeft meestal een sluiting aan de kinzijde
  • [Materiaal] is gemaakt van een stevige stof, bijvoorbeeld metaal of hard plastic
  • [Geheel] maakte vroeger vaak deel uit van een wapenrusting
  • [Functie] wordt gedragen om het hoofd te beschermen bij een val of tegen stoten en wordt van oudsher veel in de strijd gebruikt, maar wordt nu ook gedragen bij de uitoefening van hobby's of sporten, bijvoorbeeld duiken en klimmen, of in bepaalde functies, bijvoorbeeld door soldaten in het leger en door ME'ers, en in het verkeer door brommerrijders, motorrijders en fietsers
  • [Gebruikswijze] wordt op het hoofd gedragen en meestal met een sluiting vastgemaakt, vaak met een sluiting onder de kin

Algemene voorbeelden


Verder is het van groot belang dat de helm goed past, zodat de helm niet verschuift bij een valpartij.

http://www.skatebond.nl/

We passeren een laatste wachtpost. Hij staat ruggelings tegen wat zandzakken geleund en rookt. Zijn kleding is een bont allegaartje. Geen helm, ondanks de voorschriften. Dit leger is een zootje ongeregeld.

Proloog; Uitje; Vakantiebelevenissen; Helm, Ep Meijer,

Michael Schumacher! Eigenlijk kwam hij veel te vroeg [...]. Zonder brandwerend ondergoed, zonder helm en beschermende kleding leek de 26-jarige kampioen eerder klein en tenger, bijna zo breekbaar als een jockey.

NRC,

Zie je de blutsen, wel die helm heeft de loopgravenoorlog meegemaakt, vertelde grootvader graag tegen iedereen.

Hete zeeprikkels, Andreas Roels,

Combinatiemogelijkheden


als object bij een werkwoord


  • een helm afzetten
  • een helm dragen
  • een helm opzetten

Ik stapte ook af, en parkeerde de Honda op de stoep. 'Hartelijk bedankt' zei ze, 'kan ik je op een pilsje trakteren?' 'Ja, dat kan je,' zei ik. Ze opende met een sleutel de voordeur van het piepkleine huis, en ik volgde haar naar binnen. Ze zette de helm af. Ik ook.

De droogte, Herman Brusselmans,

En, de verwachting is dat jongeren tussen de zestien en twintig jaar ook op de snorfiets straks verplicht een helm moeten dragen.

http://www.infopolitie.nl/verkeer/master.html?http://www.infopolitie.nl/verkeer/diverse/bromfiets.htm

Hij trok de wollen muts van z'n kop en stak ze in de binnenzak van z'n jas. Het was een jongeman van dertien in een dozijn. Hij zette de helm op. Ik vertrok.

De droogte, Herman Brusselmans,

met adjectief ervoor


  • een bronzen helm
  • een stalen helm

Een rijkere edele kon een bronzen helm laten maken, die vaak ingelegd was met koraal of zelfs met goud.

http://celticbritain.net/kelten.htm

Wat begon als een bewegingsoorlog liep al gauw vast in een loopgravenoorlog. Daardoor bleven het geweer, de bajonet, de dolk en de handgranaat toch de meest gebruikte wapens. De stalen helm werd een algemeen verschijnsel. Nederland verkoos de neutraliteit.

http://www.legermuseum.nl/basisexpositie/index.html

  • een aerodynamische helm
  • een digitale helm
  • een eigen helm
  • een goede helm
  • een grote helm
  • een nieuwe helm
  • een oude helm
  • een plastic helm
  • een scheve helm
  • een speciale helm

Daar waar Obree zijn sterke start vijf maanden geleden moest bekopen met een lichte inzinking, kon Indurain hetzelfde tempo blijven rijden. Na afloop maakte de donkere held zijn aerodynamische helm los en gooide hij de rechterarm triomfantelijk in de lucht.

NRC,

De digitale helm combineert de functies van een camcorder, een bandopnemer, een elektronisch notitieboekje en een digitale camera in een compact en licht apparaat.

De Standaard,

Valhelm. Hoewel op sommige verhuurlocaties helmen beschikbaar zijn verdient het aanbeveling om je eigen helm mee te nemen. Je bent verzekerd van een goede pasvorm, bovendien is je eigen helm wel zo hygiënisch.

http://www.custom-tours.com/

In tegenstelling tot snorfietsers geldt voor bromfietsers: altijd een valhelm op [...]. Het is belangrijk dat je een goede helm aanschaft, die een goede pasvorm heeft, goed onderhouden wordt en op de juiste manier wordt gebruikt.

http://www.infopolitie.nl/verkeer/master.html?http://www.infopolitie.nl/verkeer/diverse/bromfiets.htm

's Morgens, als ik vroeg wakker ben, hoor ik Gerard met zijn motorfiets de werf opdraaien [...]. Als hij het hek binnenrijdt kraken de sintels onder de zwarte wielen. Hij heeft een grote helm op zijn kop en lederen laarzen met gespen aan zijn voeten.

De handschoen, Michel Dedain,

Een valhelm bestaat uit een binnenschaal en een buitenschaal. Veelal is de binnenschaal door de klap ingedeukt en kan daardoor geen eventuele tweede klap opvangen. Neem geen risico en investeer na een ongeluk in een nieuwe helm. De oude helm heeft al een hoofdletsel weten te voorkomen en heeft daarmee zijn werk gedaan.

http://www.infopolitie.nl/verkeer/master.html?http://www.infopolitie.nl/verkeer/diverse/bromfiets.htm

Hij keek naar het gat naast het plein waarin bulldozers bezig waren grond te verschuiven. Een man zwaaide met een plastic helm naar een fietser, een jongetje gooide kluitjes aarde in de kuil.

De vrouwenoppasser, Peter de Zwaan,

Een triest, inbleek hoofd met scheve helm en spottend snorretje, dat bij nader inzien slap uit een zadeltas hing.

Een weekend in Oostende, Willem Brakman,

Voor kinderen onder zes jaar is geen speciale helm nodig, zeggen de artsen.

De Standaard,

  • een Amerikaanse helm
  • een Duitse helm
  • een Engelse helm

Handgranaat! Ik had er in mijn prille jeugd talloze keren een gezien. Altijd dezelfde overigens. Het was een onschadelijk gemaakt exemplaar uit de Tweede Wereldoorlog, dat samen met Engelse en Amerikaanse helmen, koppel- en kogelriemen, en zelfs een lader van een machinepistool tot het speelgoed behoorde van Jonathan Siebens.

Verdwaalde post, Walter van den Broeck,

Iemand duwt hem een Duitse helm op het hoofd.

Emily Beyns, of Het heilig zwijgen. Dl. 1: Verwanten, Clem Schouwenaars,

  • een blauwe helm
  • een gele helm
  • een gouden helm
  • een oranje helm
  • een witte helm
  • een zwarte helm

Militairen uit Gambia met blauwe helmen hebben een deel van het dorp gebouwd.

NRC,

In Candlestickpark wilde hij staan, temidden van 80.000 uitzinnige toeschouwers, met zijn witte polsbandje om, met zijn rode shirt met nummer 16 aan, met de gouden helm op van de San Francisco 49-ers, met de bal in zijn handen.

NRC,

Van pure blijdschap over zijn derde plek gooide Zeelenberg na afloop zijn oranje helm het publiek in.

Meppeler Courant,

Eerst kwam er een groep met gele en witte helmen, in blauwe werkpakken gestoken mannen aangestapt, zo grimmig kijkende dat de politie niet durfde ingrijpen.

Pagadders, Leo Geerts,

Ineens gaat de klep open en daar komen allemaal mensen in het zwart, zwarte helmen, alles was zwart wat ze aan hadden.

http://www.iisg.nl/~staatsarchief/boek/Stadfrm.htm,

met adjectivisch tegenwoordig deelwoord


  • een beschermende helm

Een beschermende helm moet een harde buitenlaag hebben en aan de binnenkant bekleed zijn met een zachter materiaal.

http://www.wvc.vlaanderen.be/gezondsporten/preventie/warmingup/index.htm

met adjectivisch voltooid deelwoord


  • een goedgekeurde helm

Als kandidaat op het motorexamen moet je dan minimaal de volgende beschermende uitrusting dragen: Helm – Je bent natuurlijk verplicht om een goedgekeurde helm te dragen [...]. Schoeisel [...]. Kleding.

http://www.bikenet.nl/Kenner/index.cfm

met voorzetselgroep


Voorzetsel: met

  • een helm met vizier

Veiligheid centraal bij wedstrijden bosarbeiders [...]. De deelnemers waren allen gehuld in beschermende kleding en voorzien van helm met vizier en gehoorbeschermers.

Meppeler Courant,

Voorzetsel: op

  • (met) een helm op de kop
  • (met) een helm op het hoofd
  • een helm op het hoofd zetten

's Morgens, als ik vroeg wakker ben, hoor ik Gerard met zijn motorfiets de werf opdraaien [...]. Als hij het hek binnenrijdt kraken de sintels onder de zwarte wielen. Hij heeft een grote helm op zijn kop en lederen laarzen met gespen aan zijn voeten.

De handschoen, Michel Dedain,

A en B staan tegenover elkaar, elk met een helm op het hoofd en een schild aan de linkerarm.

http://www.digischool.nl/ckv1/literatuur/homerus2.htm

Hij vertelt lachend hoe hij in de instelling van Landegem zijn intrede maakte: In het blauw uniform van de burgerdienst. Met een helm op m'n hoofd!

De Standaard,

Bijvoorbeeld je helm op je hoofd zetten zonder deze vast te maken biedt absoluut geen bescherming.

http://www.infopolitie.nl/verkeer/master.html?http://www.infopolitie.nl/verkeer/diverse/bromfiets.htm

Voorzetsel: van

  • een helm van een politieagent
  • de helm van het hoofd duwen
  • de helm van het hoofd trekken
  • een helm van het hoofd duwen
  • een helm van het hoofd trekken

Taak nummer één was een helm van een politieagent bemachtigen, een kaki stond er tussen haakjes bij.

Miniaturen, Karel Jonckheere,

Even later werd hij onder het stuur door uit de auto getrokken en de berm in gesleurd, waar hij aan weerszijden van de straat wel honderd soldaten overeind zag komen [...]. Hij duwde de helm van zijn hoofd.

De aanslag, Harry Mulisch,

De duozitter trok Lemond de helm van het hoofd en sloeg hem bewusteloos [...]. Lemond werd terplaatse achtergelaten nadat hij van zijn geld was beroofd.

43 Wielerverhalen, Tim Krabbé,

in voorzetselgroep


  • een helm op hebben
  • een agent met een helm
  • een man met een helm
  • een politieagent met een helm
  • een soldaat met een helm

Toen remde die tank opeens [...] en reed toen door [...]. Het was d'r op of d'r onder [...] dus ben ik d'r op geklommen en na mij nog iemand. De commandant van het peloton die sommeerde mij eraf te komen en dreigde met een wapenstok maar ik had behalve een helm op ook een stoelpoot, dus ik deed alsof ik terug ging slaan en toen gaf ie bevel om de linie te openen en toen is dat ding op de barricades ingereden.

http://www.iisg.nl/~staatsarchief/boek/Stadfrm.htm,

Het schaap [...] keek recht in de gezichten van de mensen die het omringden, van de man die gehurkt voor de kop van het schaap zat, en de soldatenhelm omgekeerd ophield [...]. Toen flitste het vlijmscherpe mes en sneed met een forse haal de keel door. De man met de helm duwde die snel onder de snede. Bloed spurtte het volgende moment uit de diepe wond.

De Hunnen. Dl. 2: Bevrijding, Jan Cremer,

Plotseling waren overal op de gang en in de kamers gewapende soldaten met helmen, omgeven door vrieskou, allemaal veel te groot voor hun huis.

De aanslag, Harry Mulisch,

  • pluimen op een helm

Intussen liepen overal officieren in vol ornaat met hun dames rond en gingen plechtig dineren in de restaurants van Hameln en omgeving. Laarzen blinkend gepoetst, glanzende knopen aan hun schitterende uniformen en de pluimen op hun helm.

Het onvermogen, Giovanni Peirs,

  • het vizier van een helm

Zelfs door het vizier van zijn helm zagen we de ogen van Louis Wuyts oplichten toen we naast hem de QuadSport tot stilstand brachten.

http://www.motornet.be/modellen/021119_suzuki_quad.html

  • (met) een helm op

Ik had een gloeiende hekel aan kleuren, ik tekende alles in het zwart: het huis, zonder gevel, alle kamers en hun interieur. Op zolder Marcel, met een helm op en akelige vleermuisvleugels. 'Mja...' humde Juffrouw Veegaete, ' het heeft iets... artistieks.'

Marcel, Erwin Mortier,

  • (rijden) zonder helm
  • een bromfietser zonder helm
  • een fietser zonder helm

Verzoeker klaagde erover dat één van de politieambtenaren hem na zijn staandehouding intimiderend heeft toegesproken door te zeggen: "Als ik je weer zie rijden zonder helm of te hard, houd ik je niet aan, maar zwaai ik alleen en stuur de bekeuringen wel op".

http://www.ombudsman.nl/jaarverslag2001/jv2001.pdf,

Dan komt Amsterdammer Iwan als derde over de streep. "Het was wel eng, de Wallen en de Keizersgracht overknallen zonder remmen. Zestig kilometer per uur, zonder helm, tussen al die toeristen door. Ik heb maar heel hard geschreeuwd dat ze aan de kant moesten gaan."

Het Parool,

De politie zag even na 17.00 uur een bromfietser zonder helm op de Stadsweg in 't Harde rijden. Agenten hielden hem staande. Ook bleek, dat de man onverzekerd en zonder rijbewijs reed. De man is voor alle feiten bekeurd.

http://elburg.qnieuws.nl/2011/06/29/bromfietser-zonder-helm-en-rijbewijs-aangehouden/,

Van de fietsers die op spoedopnamen terechtkwamen, hadden helmdragers 69 procent minder hoofdwonden dan fietsers zonder helm.

De Standaard,

met ander, nevengeschikt substantief


  • helm en handschoenen
  • helmen en knuppels

Wie regelmatig speelautomatenhallen frequenteert, weet dat in die locaties de moderne toepassingen van technologie gevonden kunnen worden. In ieder geval valt daar op dit moment te genieten van de eerste toepassingen van virtual reality. Mensen met een helm en handschoenen ('data-gloves') spelen in een volledig gesimuleerde werkelijkheid hun spel.

http://www.bestuurskunde.nl/bestuurskunde/jg3/nr5/1994,,3,5,3.php,

Omdentwille van de historische waarheid wil ik hier niet verhelen, dat er politiewagens werden omgekiept, dat helmen en knuppels werden afgepakt, dat er al eens een schot werd afgevuurd.

Pagadders, Leo Geerts,

Vaste verbindingen


Woordfamilie


Als deel van een afleiding


Als rechterlid in samenstellingen en samenkoppelingen


Als linkerlid in samenstellingen en samenkoppelingen


Als deel van een samenstellende afleiding


helm 2.0

iets wat op een helm lijkt

Betekenisbetrekking


metafoor
Betrokken betekenissen 1.0 : 2.0

Algemene voorbeelden


Van de hoogste verdieping kon hij haar nog net zien wegfietsen, met haar helm van donker haar.

Gouden bergen, Herman Stevens,

Woordfamilie


Als deel van een afleiding


Als linkerlid in samenstellingen en samenkoppelingen


helm 3.0

geboortevlies dat niet gebroken is maar bij de geboorte het hoofd van de baby omgeeft en waaraan volgens een bijgeloof bijzondere eigenschappen of gaven worden toegeschreven, bijvoorbeeld helderziendheid; vlies om het hoofd van een pasgeborene

Betekenisbetrekking


metafoor
Betrokken betekenissen 1.0 : 3.0

Semagram (extra betekenisinformatie)


Een helm…

is een vlies

  • [Vorm] heeft de vorm van een helm
  • [Plaats] omgeeft het hoofd van een pasgeborene
  • [Behandeling of bewerking] wordt vaak verbrand omdat zo voorkomen zou worden dat het kind helderziende gaven zou krijgen
  • [Betrokkene] zou aan de drager ervan bijzondere gaven geven, bijvoorbeeld voorspellende of helderziende gaven

Algemene voorbeelden


De helm is in het volksgeloof het vlies dat bij de geboorte het hoofd van sommige kinderen omgeeft en wat er toe leidt dat het kind geacht wordt een gelukskind of ziener te zijn.

http://nl.wikipedia.org/wiki/Helm_(volksgeloof)

Als ze de helm van achteren naar voren af willen doen, moet hij later alles zien. Maar als ze de helm omhoog trekken, hoeft hij niet te zien.

http://www.verhalenbank.nl/detail_volksverhalen.php?id=CJ093924

Mensen die de helm (vlies) hebben van een pasgeboren kind, zijn kogelvrij. Als de helm niet goed bij het kind wordt weggehaald, moet het later alles zien.

http://bookstore.ewi.utwente.nl/vb/items/browse?tag=pasgeboren

Woordfamilie


Als deel van een afleiding


B - plant

helm 1.0

afbeelding

Bron: Etrusko25
( CC BY-SA 3.0 )

plant met lange wortels die behoort tot de grassenfamilie en die vooral in de duinen wordt geplant om zandverstuivingen tegen te gaan

Semagram (extra betekenisinformatie)


Helm…

is een plant

  • [Afmeting] wordt 0,5 tot 1,2 meter hoog
  • [Deel] heeft lange wortelstokken en meestal ingerolde bladeren met sterk uitspringende, dichtbehaarde ribben
  • [Groeiwijze] heeft lange wortelstokken
  • [Soort] behoort tot de grassenfamilie
  • [Functie] wordt vooral geplant om zandverstuivingen tegen te gaan in kustgebied
  • [Woongebied] groeit vooral in de duinen
  • [Eigenschap of hoedanigheid algemeen] is een vaste plant; is een pioniersplant; kan slecht tegen zout

Wetenschappelijke naam: Ammophila arenaria

Rijk Plantae; Planten
Stam Embryophyta; Landplanten
Klasse Spermatopsida; Zaadplanten
Orde Poales
Familie Poaceae; Grassenfamilie
Geslacht Ammophila
Soort Ammophila arenaria

Algemene voorbeelden


Om het achterland tegen de oprukkende zee te beschermen werd en wordt de zeereep beplant met helm om verstuiving van zand tegen te gaan.

http://www.google.nl/search?q=cache:Z_xQoZL9k2UJ:www.duinbehoud.nl/briefveerman.doc+duinflora+site:.nl=nl=lang_nl,

Helm houdt het zand vast met zijn wortels.

http://www.lannoo.be/oscar/htm_nl/TTB_01_01.htm

Combinatiemogelijkheden


met substantief ervoor


  • bosjes helm

Er groeien alleen enkele bosjes helm en een paar halfdode vlierstruiken.

http://www.lannoo.be/oscar/htm_nl/TTB_01_01.htm

Woordfamilie


Als deel van een afleiding


Als linkerlid in samenstellingen en samenkoppelingen