ketchup 1.0
Bron:
idealisms
(
CC BY 2.0
)
Semagram (extra betekenisinformatie)
Ketchup…
is een saus; is een vloeistof; is voedsel
- [Kleur] is rood
- [Smaak] heeft een enigszins zoete smaak
- [Ingrediënt] wordt bereid uit o.a. tomaten, azijn en suiker of zoetstof
- [Structuur] is halfvloeibaar
- [Grondstof] wordt bereid op basis van tomaten
- [Plaats] staat bekend als een van oorsprong Amerikaans product
- [Container] wordt te koop aangeboden in een plastic of glazen fles, of in een tube
- [Gebruikswijze] wordt koud gegeten op o.a. hamburgers en hotdogs, bij tosti's en frietjes
Algemene voorbeelden
Ketchup is lekker bij het eten. Mosterd, appelmoes, slagroom en ansjovis-tapenade ook.
"Ketchup is de meest gebruikte saus bij een tosti, en die is helemaal niet verkeerd. Ketchup is gemaakt uit tomaten, en levert geen vet en minder calorieën dan bijvoorbeeld mayonaise. In het algemeen geldt ook dat rode sausjes beter zijn dan witte. Je kunt dus gerust lunchen met een, bij voorkeur minder calorierijke, tosti."
De ketchup van Henry Jack Heinz werd een begrip, al is hij niet de uitvinder van de tomatensaus. De oorsprong van ketchup ligt naar alle waarschijnlijkheid in Azië.
Dat mayonaise veel vet bevat is niet nieuw. Bij de frietjes zorgt deze saus dan ook voor de aanbreng van meer calorieën en verzadigd vet met zijn nadelige invloed op de bloedvaten. Ketchup is misschien een betere keuze. Het bevat veel minder calorieën. We vinden hierin wel suiker terug. Waarschijnlijk wordt slechts een kleine hoeveelheid gebruikt en zal de invloed op de glycemie te verwaarlozen zijn.
De hoofdmoot vormt tomatenketchup, goed voor zo'n 100.000 ton eindproduct per jaar, verpakt in de bekende glazen en plastic flessen met als bestemming de Europese consument of grootverbruikers. H.J. Heinz B.V. betrekt zijn tomatenpasta - de basis voor de ketchup - uit Italië en van twee zusterbedrijven uit Portugal en Griekenland.
Een gevolg van de warenwet is dat yoghurtfabrikanten aan hun product geen stabilisatoren mogen toevoegen. "In soepen en sauzen mogen die wel", zegt De Vuyst. "Daarin zitten plantaardige gommen die bijvoorbeeld zijn afgeleid van wieren. En om ketchup te dikken wordt xanthaan gebruikt, een product van de bacterie Xanthomonas campestris.
'Toch heeft iedereen het erover,' zei Olga toen hun hamburgers er waren. Ze reikte hem de ketchup aan, want de fles moest door een beer van een trucker zijn dichtgedraaid. 'De eerste keer.' 'Wie dan iedereen?' 'Niemand vergeet zoiets,' zei ze en ze vouwde haar broodje weer dicht.
"Je mag hier ook eten wat je wil. Er staat zelfs mayonaise en ketchup op tafel tijdens de maaltijden. Het gebeurt dat spelers dat nog enkele uren voor een wedstrijd eten. Hier mag iedereen doen waar hij zich het best bij voelt." Aston Villa gaat uit van zelfdiscipline.
Combinatiemogelijkheden
met voorzetselgroep
Voorzetsel: op
- ketchup op de patat
- ketchup op de vis
Wat ze in de vijf maanden in Zuid-Afrika het meest gemist hebben, is koffie. En na even denken volgen een gehaktbal, frikandel speciaal en patat. 'Met mayonaise. Daar doen ze allemaal ketchup op de patat. En zout en azijn.'
Op de kaart kwam heilbot op zijn Mexicaans voor, dus met veredelde ketchup op de vis, en daarbij hoorde, vond ik, een fles droge witte wijn.
in voorzetselgroep
- frikadellen met ketchup
- een hamburger met ketchup
- een hotdog met ketchup
- knakworst met ketchup
- croque monsieurs met ketchup
Bij de enige juiste gelegenheid aten ze ieder een zakje patat, Agnes met mayonaise en Daniël met satésaus, twee frikadellen met ketchup en twee ongelooflijk vieze kroketten.
Ernest wilde niet praten, hij hoopte maar dat Julien geen tweede geldstuk in de gleuf had laten glijden. (Zonde, hij zou er beter een hamburger voor kopen. Met veel ketchup.).
We waren flink verlegen toen we ze voor het eerst zagen in die uitstalkasten van kamertjes met het rode lichtje erboven. We aarzelden een hele tijd maar eindelijk liepen we op een vrouw af. "Wat kost een nummertje speciaal?' vroeg Marinus met een gezicht of hij een hot dog met ketchup bestelde.
Ik krijg rare eetneigingen, wil opeens alleen maar knakworst eten met ketchup, die ik daarna meteen weer uitspuug. Ik denk dat ik griep heb of zo, of iets verkeerds gegeten.
Milou, de oudste en zwakste, kreeg last van draaienissen. Ze hadden toen maar gedrieën de rij verlaten om 'hun innerlijke mens' te versterken in een café. Een sherry, een koffie en elk twee croque monsieurs met goed veel ketchup.
met substantief ervoor
- flessen ketchup
Ik sta tussen flessen ketchup en mosterd in een hoek van het tankstation, naast een vitrine met hotdogs die een kleffe hitte verspreidt. Je moet behoorlijk desperaat zijn wil je dat eten.
- een klodder ketchup
'Er wonen veel Nederlanders in Canada.' Ik knikte dat ik dat wist. 'Hardwerkende mensen,' zei ze waarderend terwijl ze met een doekje een klodder ketchup van mijn tafeltje veegde en vriendelijk knikkend terugliep naar de toonbank waarop in een vitrine enorme taartpunten langzaam ronddraaiden.
met ander, nevengeschikt substantief
- ketchup en mayonaise
- ketchup of mosterd
- mosterd en ketchup
- mosterd of ketchup
Amerikanen gaan recht door zee. Met hun films, jeans en muziek veroveren ze de wereld. En met hun hamburgers. Alleen de Fransen, voor wie haute cuisine nog steeds het ordewoord is, slikten de broodjes met beef, ketchup en mayonaise nog niet massaal.
Een hotdog moet tussen een beetje klef broodje zitten, dan is die het lekkerst. Je kunt er zelf ketchup of mosterd bijdoen.
Koud laten worden, vel weggooien en alle vlees van het bot halen. Harde stukken verwijderen en de rest kleinsnijden. Twee grote eetlepels mayonaise erbij en je hebt mayokip. Voor de smaak nog peper en zout, een beetje mosterd of ketchup of mosterd én ketchup erbij en drie druppels azijn. Je kunt ook een halve theelepel kerrie erdoor doen.