koopmanshuis 1.0
Bron:
Parsifal2000
(
CC BY-SA 3.0
)
Semagram (extra betekenisinformatie)
Een koopmanshuis…
is een huis; is een woongelegenheid
- [Geheel] is vaak samen met andere soortgelijke huizen deel van de bebouwing
- [Plaats] is vaak gevestigd in een straat of stadsdeel met aanzien
- [Tijd] was destijds gangbaar in de koopliedenstand
- [Eigenschap of hoedanigheid algemeen] laat welstand zien; is gebouwd in een bouwtrant die getuigt van een burgerlijke smaak of stijl en moraal
- [Bezitter of eigenaar] was eigendom van een koopman
Algemene voorbeelden
Aan de Gouden Eeuw van Antwerpen, de periode van ruwweg 1530 tot 1630, herinnert niet zo heel veel meer. De middeleeuwse kathedraal verheft zich nog boven de stad, het Vleeshuis en het stadhuis bieden nog een indruk van de 16de-eeuwse stedetrots en een aantal zwaargerestaureerde koopmanshuizen verwijzen eveneens naar de vroegere voorspoed. Maar veel is afgebroken, vervangen door 19de-eeuwse architectuur, die zelf ook weer moet wijken voor het moderne bouwen.
Op enkele punten van het oude spoortracé door de binnenstad kan in de toekomst gebouwd worden. Aan de Wijnhaven, vlakbij de bekende kubuswoningen, verrijst op dit moment een rijtje oude koopmanshuizen. De huizen zijn voor de bouw van de spoortunnel steen voor steen afgebroken en opgeborgen in containers.
Er was in ieder geval een levendige handel in de Ordinka-buurt, een traditie die in de tsarentijd werd voortgezet. De koopmanshuizen, in vele maten en stijlen, getuigen daarvan. Veel huizen zijn gerestaureerd of opgeverfd door Ruslands nieuwe kapitaal. In de zijstraten wordt nog veel opgeknapt. Tijdens dat werk kun je soms zien dat de huizen grotendeels van hout zijn; alleen het fundament of de eerste laag is van steen.
Combinatiemogelijkheden
met adjectief ervoor
- een monumentaal koopmanshuis
- een rijk koopmanshuis
Verreweg het overgrote deel van deze door de Monumentenwet beschermde monumenten zijn woonhuizen, meestal uit de zeventiende en achttiende eeuw. Amsterdam is niet beroemd om zijn kerken en paleizen, maar om zijn monumentale koopmanshuizen, die vrijwel altijd aan de gracht zijn gebouwd.
Als je de auto's wegdenkt, waan je je hier - aan de oevers van de schone rivier, waarin het wemelt van de forellen - tussen de rijke koopmanshuizen, tempels en de dagelijkse fruit- en groentemarkten van het Japan van honderd jaar geleden.