kwatrijn 1.0
(taal en taalkunde; literatuur en theater)
Semagram (extra betekenisinformatie)
Een kwatrijn…
is een strofe of gedicht; is een tekst
- [Deel] bestaat uit vier regels
- [Geheel] maakt samen met een ander kwatrijn soms deel uit van een octaaf
- [Eigenschap of hoedanigheid algemeen] heeft meestal een rijmschema met afwisselende rijmklanken, zoals bv. abba in een sonnet
- [Toepassingsgebied of bereik] komt voor in de lyriek
Algemene voorbeelden
Jean Pierre Rawie (1951) is een dichter met een voorliefde voor klassieke versvormen als het kwatrijn en het sonnet.
Combinatiemogelijkheden
als object bij een werkwoord
- een kwatrijn citeren
- een kwatrijn dichten
- een kwatrijn schrijven
- een kwatrijn voordragen
Ze zeiden oprecht wat ze dachten, en als bewijs citeerde Irena een kwatrijn van Jan Skácel, een Tsjechische dichter uit die tijd: hij heeft het over de droefenis die hem omringt.
'T is haast niet meer voorstelbaar dat de eenzelvige dichter Leopold ooit kwatrijnen heeft gedicht, die geïnspireerd waren op Omar Khayyam's kwatrijnen.
Op een dag ging ik naar Amsterdam en onderweg in de trein schreef ik een kwatrijn: wat mag het raadsel van uw arbeid wezen? muur van den geest, waar die van de Chineezen te kort bij schiet. - o, tegenpool van Bloem! o, gij, die sneller schrijft dan god kan lezen!
De gelegenheid om ook de negen andere kwatrijnen voor te dragen werd me niet gegund.
met adjectief ervoor
- trocheïsche kwatrijnen
Maar zijn versvorm voor het derde deel, dat begin met de verzen "Earth receive an honoured guest" in trocheïsche kwatrijnen, ontleende Auden aan W.B. Yeats.
met voorzetselgroep
- een kwatrijn van Jan Skácel
Ze zeiden oprecht wat ze dachten, en als bewijs citeerde Irena een kwatrijn van Jan Skácel, een Tsjechische dichter uit die tijd: hij heeft het over de droefenis die hem omringt.
met telwoord ervoor
- twee kwatrijnen
- vier kwatrijnen
- het tweede kwatrijn
Een sonnet bestaat uit veertien regels. Het mag maximaal vijf verschillende rijmklanken hebben, anders heet het onvolkomen. Wat het rijmschema betreft, worden drie hoofdtypen onderscheiden: het Italiaanse (of Petrarca-)type, het Franse (of Ronsard-)type en het Engelse (of Shakespeare-)type. Hun rijmschema's zien er als volgt uit: Italiaans: abba abba cdc ccd of abba abba cde cde; Frans: abba abba ccd eed of abba abba ccd ede; Engels: abab cdcd efef gg. In het Italiaanse sonnet kunnen gemakkelijk twee kwatrijnen (samen één octaaf) en twee terzinen (samen één sextet) herkend worden.
Ik heb het de hele tijd bewaard, al die jaren, in een portefeuille waarin ik ook enkele van mijn eigen poëtische jeugdzonden had opgeborgen. 'Sprookje' heette het en het bestond uit vier kwatrijnen.
Hier de eerste regel van het tweede kwatrijn; als je die metrisch leest: "ondér mijn huid kan mij geen ánder méér vermurwen'.
gevolgd door naamvalsgenitief
- Omar Khayyam's kwatrijnen
'T is haast niet meer voorstelbaar dat de eenzelvige dichter Leopold ooit kwatrijnen heeft gedicht, die geïnspireerd waren op Omar Khayyam's kwatrijnen.