landloos

Tijdens een bezoek aan het Amazonegebied stelde Cardoso eveneens voor speciale kredieten te verschaffen aan de lokale bevolking. Het is het tweede sociaal-economische ontwikkelingsplan dat Cardoso sinds zijn aantreden als president op 1 januari van dit jaar heeft aangekondigd. Eind vorige maand maakte hij een begin met het verdelen van landbouwgrond onder landloze boeren.

Wie het werk van de ngo's, hun programma's en projekten, wat beter kent weet dat wat zij doen heel dikwijls daarop neerkomt. Landloze boeren grond bezorgen en de middelen om ervan te leven. Inwoners van sloppenwijken helpen mikro-ondernemingen op te zetten en met kennis van zaken te beheren.

In 1965 greep Generaal Soeharto door middel van een coup de macht in Indonesië. Er werden door het leger tussen de 500.000 en een miljoen mensen vermoord voornamelijk landloze boeren, verdachte progressieven en communisten.

In het zuiden van dat land voeren de Zapatistas een gewapende guerillastrijd tegen de Mexicaanse overheid met als belangrijkste inzet vooral land; land voor landloze boeren.

De slachtpartij had plaats op 17 april, toen agenten een betoging van de Beweging van Landloze Boeren, die vruchtbare landbouwgrond opeist, met grof geweld uiteensloeg.

De Koning Boudewijnstichting wil met haar prijs voor ontwikkelingssamenwerking de "Boeren zonder Grond" belonen omdat ze in Brazilië al een lange strijd voeren om de situatie van de landloze landbouwers te verbeteren.

Na het einde van het Somoza-bewind in 1979 werd land verdeeld onder de landloze boeren.

De Braziliaanse kardinaal Arns, de aartsbisschop van Sao Paulo, noemt de bezetting van braakliggende gronden door landloze boeren "legitiem". Hij zei dat ter gelegenheid van het begin van een "ster-mars" van ongeveer 1.300 leden van de "Beweging van Landloze Boeren" (MST) die vanuit diverse steden optrekken naar de hoofdstad Brasilia.

Wim De Ceukelaire werkt sinds 1996 in de Filippijnen voor [...], een nationale koepel van lokale programma's voor basisgezondheidszorg en werd uitgezonden door Bevrijde Wereld. Daarnaast werkt hij ook met [...], de nationale beweging van arme en landloze boeren en helpt hij met de coördinatie van de activiteiten van Bevrijde Wereld en Geneeskunde voor de Derde Wereld in de Filippijnen.

Hoewel de landloze boerenarbeiders aan hun werk op de plantages slechts een karig inkomen overhielden, waren zij in ieder geval verzekerd van een middel van bestaan.

Vertegenwoordigers van de Vereniging voor Landloze Arbeiders (MST) boycotten het proces, en voerden aan dat de berechting niet eerlijk of onafhankelijk was.

Ook in veel landen met voldoende voedsel, zoals India, kunnen veel mensen nog steeds geen voedsel kopen of anderszins bemachtigen. Daarbij gaat het om stedelijke armen, om mensen in minder bevoordeelde plattelandsgebieden waar de groene revolutie aan voorbij ging, en om arme boeren en landloze arbeiders in de groene revolutiegebieden zelf.

Toen kreeg een missie van de Belgische Dienst voor Buitenlandse Handel (BDBH) onder prins Filip van Brazilië te horen dat ze er niet welkom was. Want de Koning Boudewijn Stichting had de Braziliaanse Beweging van Landloze Landarbeiders (MST) gelauwerd.

"Zoveel land dat niet bewerkt wordt, en zoveel mensen die het willen bewerken", vat Joacis Picoleti, een aktivist van de landlozen, de toestand samen. Want mensen die willen boeren maar geen grond hebben, zijn er genoeg. Ze zijn naar schatting met twaalf miljoen, en georganizeerd in drie bewegingen, waarvan de Pastorale Kommissie voor het Land (CPT) en de Beweging van Landloze Plattelandsarbeiders (MST) de belangrijkste zijn.

Steeds vaker bezetten landloze families in Brazilië gronden die niet of onvoldoende worden bewerkt.

Overheidssteun moet óók gericht worden op gewassen, technieken en voorzieningen die aansluiten bij de behoeftes van kleine boeren, landloze huishoudens en vrouwen.

President Cardoso, een sociaal-demokraat die begin dit jaar aantrad, beloofde dat hij tegen 1998 elf miljoen hektaren zou verdelen onder 288.000 landloze families.

Andere kritiekpunten op Operatie Vloed: landloze families hebben nauwelijks geprofiteerd, evenmin als de armen in de steden.

Landhervorming is een oude verzuchting in een land waar de grond in handen is van enkelen, terwijl massa's boeren landloos zijn en 80 procent van de 10,5 miljoen inwoners in armoede leeft.

De grootgrondbezitters hernoemen de gemeente 'Venustiano Carranza', de naam van de president die in 1919 Emiliano Zapata liet vermoorden, en nemen duizenden landloos geworden boeren in dienst.

Dat goedkope voedsel diende dan om de plattelandsbevolking te voeden die, landloos en arm geworden, massaal naar de stad was geëmigreerd.