molenaar 1.0
Semagram (extra betekenisinformatie)
Een molenaar…
is een persoon
- [Activiteit of handeling] bedient een molen; onderhoudt de molen; maalt het graan
- [Object betroffen] werkt met een molen
- [Omstandigheid] woont soms in de molen die hij onderhoudt en bedient
Algemene voorbeelden
Vaak legt de molenaar zeilen op de wieken. Hoe meer zeil er op de wiek ligt, hoe meer wind de molen vangt en hoe harder hij wil draaien.
De molenaar kan zijn molen "regelen": door de molenzeilen geheel of gedeeltelijk voor te leggen, kan hij de snelheid beïnvloeden. Een optimale windvang bereikt hij door de molen "op de wind te zetten". Dit op de wind richten - het kruien - wordt meestal van buiten gedaan met een kruirad.
Remmen kan de molenaar door blokken om het bovenwiel aan te trekken. Dit gebeurt vanaf de grond of vanaf de omloop van de molen (stelling) met behulp van een touw en noemen we "de molen vangen".
De maaltechniek is vandaag de dag zo uitgebreid dat molenaars verschillende maalproducten kunnen maken en aanbieden, die rijk zijn aan ballaststoffen, vitamines en mineralen.
Het Gilde van Vrijwillige Molenaars heeft ongeveer 1900 leden, van wie reeds meer dan 1000 met succes examen hebben gedaan. Hierdoor is het mogelijk dat vele honderden molens weer regelmatig kunnen draaien. Toch zijn nieuwe leden van harte welkom, omdat nog niet voor iedere molen een vrijwillige molenaar beschikbaar is en voor sommige molens meerdere molenaars nodig zijn.
Een kleine 150 molens zijn bewoond. In veel gevallen door de molenaar. Eigenaren kiezen daar bewust voor: molenaars laten niet alleen de molen zoveel mogelijk draaien en malen, maar zorgen ook voor klein onderhoud.
De inwoners van onze provincie en de toeristen hebben tijdens het Groninger Molenweekend op 9 en 10 juni de gelegenheid vele Groninger molens te bezoeken. Er hebben zich al 40 molenaars opgegeven om een of beide dagen te gaan draaien.
Op zaterdag 14 mei wordt de Nationale Molendag gehouden. In het hele land staan de molenaars klaar om alle belangstellenden te laten zien en horen, hoe zo'n prachtig oud werktuig door wind- of waterkracht wordt aangedreven.
Combinatiemogelijkheden
met adjectief ervoor
- vrijwillige molenaars
Door het risico van het uitbreken van mond- en klauwzeer is er door de gezamenlijke provinciale molenorganisaties in Groningen aan de moleneigenaren en vrijwillig molenaars het advies gegeven niet met de molen te gaan draaien.
Vanaf de jaren zeventig zijn honderden molens gerestaureerd [...]. Zeker, alle klusjes worden natuurlijk te goeder trouw uitgevoerd, maar bij bepaalde werkzaamheden is het beter om er vooraf deskundigen bij te halen. Niet alleen vrijwillige molenaars maken fouten bij herstelwerkzaamheden; soms zie je zelfs 'beroeps' volledig in de fout gaan.
met adjectivisch voltooid deelwoord
- gediplomeerde molenaars
De molenaars vergrijzen. De gemiddelde molenbaas is 65 jaar en er komen te weinig molenaars bij om het bestand op peil te houden. "Wij leveren in Noord-Holland zes tot acht gediplomeerde molenaars per jaar af en dat is te weinig om de vraag bij te houden", zegt Ranko Veuger. Hij is molenaar op oliemolen Het Pink in Koog aan de Zaan en één van de mensen die molenaars opleidt.
De huidige molenaar Coert van der Poll stelt de molen wel elke zaterdag open maar de wieken draaiden de laatste jaren niet meer; dat gaat nu veranderen want gediplomeerde vrijwillige molenaars zijn al gevonden.