mug


mug 1.0

afbeelding

Bron: Luis15 at the German language Wikipedia
( CC BY-SA 3.0 )

tweevleugelig insect met een slanke bouw dat in vele verschillende soorten voorkomt en dat zich meestal voedt met plantensappen en nectar, maar soms, afhankelijk van de soort, ook bloed van mensen drinkt; ook: steekmug

Semagram (extra betekenisinformatie)


Een mug…

is een insect; is een dier

  • [Afmeting] is, afhankelijk van de soort, minder dan 1 tot enkele cm lang
  • [Geluid] zoemt; maakt in sommige soorten een zoemend geluid
  • [Bouw] is ongewerveld; heeft zes poten; heeft een slanke bouw
  • [Deel] heeft dunne poten, twee vleugels, twee antennes en een kop met vaak een zuigsnuit
  • [Voortplanting] legt eieren; plant zich meestal voort in water, zoals bij steekmuggen het geval is, maar sommige larven leven juist in de bodem, zoals bij langpootmuggen
  • [Plaats] bevindt zich vaak in zwermen boven water
  • [Woongebied] komt overal voor, behalve op Antarctica, maar leeft toch het liefst in warme, droge streken
  • [Leeftijd] wordt als mannetje 10 dagen en als vrouwtje 42 tot 56 dagen oud
  • [Eigenschap of hoedanigheid algemeen] kan als bloeddrinkende mug jeukende bultjes veroorzaken en soms (met name in warme landen) ziektes, zoals malaria, overbrengen
  • [Behandeling of bewerking] wordt vaak, zeker als steekmug of muskiet, bestreden met citroenlucht of insecticide; wordt uit de buurt van mensen gehouden met muskietennetten, klamboes en geurende zalfjes
  • [Gedrag] is een planteneter of als vrouwtje van een stekende muggensoort een alleseter; steekt slechts in sommige families, waarvan de steekmug de bekendste is; komt vaak in groten getale voor, in zwermen of wolken; kan soms een zomerslaap houden
  • [Waardering] wordt als een vervelend, hinderlijk insect beschouwd
  • [Verscheidenheid] komt alleen al in Nederland in soorten uit 25 verschillende families voor; omvat bekende soorten muggen, zoals steekmuggen of muskieten, langpootmuggen, motmuggen of knutten

Rijk Animalia; Dieren
Stam Arthropoda; Geleedpotigen
Klasse Insecta; Insecten
Orde Diptera; Tweevleugeligen

Algemene voorbeelden


Niet alle muggen zijn hinderlijk voor de mens. Zo is de langpootmug een onschuldige variant. Met name steekmuggen irriteren de mens. Wie kent immers niet de rode bulten op het lichaam na een bezoek door een steekmug, of het hinderlijk rondzoemen van steekmuggen terwijl men probeert te slapen?

http://www.ongedierte.nl/,

Vreemdsoortige kaarsen, die op warme zomeravonden op het terras worden gezet om muggen te verdrijven en de tuin te verlichten, zijn goed in trek.

De Standaard,

Je strekt een arm uit en je kijkt toe hoe een mug zich volzuigt.

Memoires van een luipaard, Peter Verhelst,

Verder bevonden zich in de kleurdoos de blinkende vleugels van enkele bromvliegen, die één voor één domweg in de vitrage waren gevlogen en er niet meer uit kwamen, de doorschijnende wieken van nog een paar huisvliegen en de verkreukte en geknakte vlerkjes van de muggen die hem met hun agressief gezoem uit zijn slaap hadden gehouden.

Arend, Stefan Brijs,

Steekmuggen ontwikkelen zich, afhankelijk van de soort, in stilstaand of bewegend water. De larven van de mug hangen onder het wateroppervlak, waar ze zich door middel van een soort 'snorkel ' van zuurstof voorzien. Als de larven volgroeid zijn vormen zij 'poppen' waarna ze enkele dagen later als muggen tevoorschijn komen.

http://www.ongedierte.nl/,

De langpootmuggen zelf zijn grote muggen met - inderdaad - lange poten.

http://www.detuingids.be/pages/list.asp?cat=2,

Combinatiemogelijkheden


als object bij een werkwoord


  • een mug doodmeppen
  • een mug doodslaan

Maar vooruit, terug naar je vraag of het okay is om een mug dood te meppen, een muis in de val te lokken, onkruid te wieden of een lam te slachten en op te peuzelen.

http://home.planet.nl/~wmt/newage2.htm

Dan wordt er druk gemept om een irritante mug dood te slaan.

Meppeler Courant,

Hij merkte niet dat ik met een slipper een mug tegen de muur doodsloeg en de klamboe om het bed heen drapeerde.

De gelukkige, Mensje van Keulen,

als subject bij een werkwoord


  • dansen
  • steken
  • zoemen

Boven het water dansten miljoenen muggen.

Het woeden der gehele wereld, Maarten 't Hart,

De muggen steken met name tussen zonsondergang en zonsopgang.

http://www.minbuza.nl/SubSites/wor2001website/index.htm

Je hoorde muggen zoemen en tegen de wanden en het plafond tikken.

De hemelvaart van Massimo en Lui oog, Oek de Jong,

De motor van de koelbakken zoemde en rond het licht dansten een paar muggen.

Alle verhalen, Manon Uphoff,

  • er zit een mug op zijn voorhoofd
  • er zit een mug op je wang

Er zat een mug op zijn voorhoofd. Ik wist niet of ik hem moest waarschuwen.

Zuiderkruis, Pauline Slot,

'Er zit een mug op je wang,' zei de opzichter.

Zuiderkruis, Pauline Slot,

  • er zijn muggen
  • er zitten muggen

"Het is altijd warm binnen, en er zijn veel muggen", klaagt zijn vrouw.

De Standaard,

Alweer een bijdrage over hoogvenen zullen jullie denken, wat is daar nu speciaal aan? Het is er nat, koud, er zitten muggen en steekvliegen en je kunt er bovendien in wegzakken.

http://www.kennislink.nl/web/show?id=99150=content=811=99149

Ik ging behoedzaam aan de andere kant van de boom zitten zodat ik alleen haar schouders en haar hoofd kon zien. Ik hoopte dat ik bemoedigend glimlachte en wachtte af. Er zaten muggen.

Calvados, Elvis Peeters,

met adjectief ervoor


  • lastige muggen
  • vervelende muggen

Het naderende geronk van wentelwieken moet hem als het gezoem van lastige muggen overkomen.

De Standaard,

De vervelende muggen pak je aan met tabletjes in een handig apparaatje.

http://www.fedichem.be/NL/CHEMlife/1lifenl.htm

De wereld heeft nieuwe woorden in de mond genomen, heeft een u-bocht gemaakt van oorlog naar vrede, en diezelfde wereld zit nog steeds vol vervelende muggen en muskieten, die gevaarlijk kunnen steken als je niet oppast.

De langverwachte, Abdelkader Benali,

met adjectivisch tegenwoordig deelwoord


  • dansende muggen

Er zweefde een wolkje dansende muggen voorbij.

De meisjes van de suikerwerkfabriek, Tessa de Loo,

Een jaar lang klom zij na de avondmaaltijden – als ik somber maar stevig van trots uit het raam keek naar de stad in de avond, de winkel van Morene aan de overkant, de dansende muggen rond de straatlantaarns – de trap op naar mijn kamer.

Alle verhalen, Manon Uphoff,

  • bloedzuigende muggen
  • prikkende muggen
  • stekende muggen

De Rift-Valleykoorts is een virus dat zich bij schapen, geiten en runderen verspreidt via bloedzuigende muggen.

Gazet van Antwerpen,

Ze dronken een fles retsina en een fles Demestika, rookten sigaretten en draaiden de nummers van Pink Floyd waarin het allemaal gezegd werd. Het leek zo makkelijk. Maar de omhelzing liep weer vast in prikkende muggen.

Je moet niet denken dat ik altijd bij je blijf, Hans Münstermann,

Een groot deel van de bezoekers trotseerde echter de koude voeten en de stekende muggen.

Meppeler Courant,

  • een zoemende mug
  • zoemende muggen

In de kunst van het beledigen is het toegestaan, zelfs aanbevolen, om geheel tegen de krijgsregels van Confucius in, een kanon in stelling te brengen tegen een zoemende mug.

http://www.battl.nl/sergebeledigen.html,

De burgeroorlog in Spanje, een zoemende mug voor wie graag rustig wil slapen. Beide partijen beschikken over te weinig troepen en materieel. Als militair kon mijn vader het weten. Hij koos partij tegen Franco, meer door het principe van gezagsgetrouwheid dan uit andere overwegingen. Franco was de rebel tegen het wettig gezag, punt uit.

Het pistool van de rekening, Jan Willem Holsbergen,

Haar knieholtes als vanouds mikpunt voor de om haar heen zoemende muggen.

Buiten is het maandag, J. Bernlef,

met adjectivisch voltooid deelwoord


  • besmette muggen

Malaria. Wordt overgebracht door besmette muggen (één steek volstaat!).

http://www.diplomatie.be/nl/travel/reiswijsdetail.asp?TEXTID=484

Slechts één van hen kreeg malaria na beten van besmette muggen.

De Standaard,

in voorzetselgroep


  • tegen de muggen

Plannen voor de volgende dag zijn er niet en in het stopcontact zit zo'n apparaat tegen de muggen.

Cannabis en champagne, Jan Posman,

Boven op mijn rieten slaapmat geniet ik dan van het briesje dat daar waait en van de koelte van de cementen vloer. Met een net over mijn hoofd om mij te beschermen tegen de muggen.

De dieven zijn al gaan slapen, Leo Pleysier,

Terwijl Koosje voor zich uit bleef kijken, zei ze: 'Die kaarsjes zijn tegen de muggen. Dat je dus niet denkt dat ik hier iets raars zit te doen. Ik ga hier zitten omdat het spannend is.'

De gelukkige, Mensje van Keulen,

Als de schemering valt worden er horren in de ramen gezet, tegen de muggen.

Mijn tweede huid, Erwin Mortier,

"Heb jij die deur op slot gedaan, Romain?" "Wie anders?" "Wat 'n idee. Hier. En wij waren vlak in de buurt." "Misschien tegen de muggen," lacht Gras.

Gras, Clem Schouwenaars,

Op de linkerwand van de kamer zie ik hoe een sierlijke gekko me schichtig gadeslaat. "Aha, mijn bondgenoot in de niet te vermijden komende strijd tegen de muggen en andere insecten", mijmer ik tevreden.

De Standaard,

  • een beet van een mug
  • een steek van een mug

Besmetting wordt overgebracht door de beet van een mug.

http://www.havenziekenhuis.nl/

Door een Pavlov-reactie wordt de steek van de mug al bij de ontdekking luidkeels en hartgrondig verwenst: de gestokene weet dat hij of zij zal krabben, ervaart bij voorbaat het schuldgevoel en uit zijn onvrede.

NRC,

Malaria wordt veroorzaakt door malariaparasieten die na een steek van een mug in het lichaam komen.

http://home.tiscali.be/jantje/index.html

  • het barst van de muggen
  • het gonsde van de muggen
  • het krioelt van de muggen

"Mijn voorruit wordt vies bij windstil weer, wanneer het barst van de muggen."

http://www.ecn.nl/press/index.html

Hij knielde [...] in de lucht die gonsde van de muggen.

Het verdriet van België, Hugo Claus,

'Het krioelt er van de muggen en de zijarmen wemelen van de krokodillen,' zei hij, 'maar alleen daar kan je de laatste authentieke Papoea's vinden. Ze vechten nog met knotsen en pijlen.'

Lange varkens, Rita Pinson,

met bijwoord ervoor


  • het zit vol muggen

Akmola ligt daarentegen middenin een onmetelijk steppegebied waar het 's zomers snikheet is en vol muggen zit, terwijl de temperatuur 's winters tot min 40 graden kan zakken.

De Standaard,

De wereld heeft nieuwe woorden in de mond genomen, heeft een u-bocht gemaakt van oorlog naar vrede, en diezelfde wereld zit nog steeds vol vervelende muggen en muskieten, die gevaarlijk kunnen steken als je niet oppast.

De langverwachte, Abdelkader Benali,

Gras staat al bij de voordeur, stapt de weg eerst op, kijkt even om. "Trek jij de deur even dicht, Nicole? Anders zit het straks vol muggen."

Gras, Clem Schouwenaars,

met substantief ervoor


  • een wolk muggen
  • wolken muggen
  • wolkjes muggen

Boven het water trilt een wolk muggen.

Hij zegt dat ik niet dansen kan, Manon Uphoff,

De kalme straat lag verlaten in het licht van de aan kabels hangende lantaarns waaromheen wolken muggen en nachtvlinders dansten.

Heeresma helemaal, Heere Heeresma,

Zij trokken hun schoenen uit en stapten in de gele modder waar wolkjes muggen over zwermden.

Het verdriet van België, Hugo Claus,

  • een zwerm muggen
  • zwermen muggen

De duiven hadden plaatsgemaakt voor zwaluwen, in duikvlucht wierpen ze hun kleine lijven achter hun vorkstaarten aan. Neerstrijken deden ze nooit. Ze gingen naar de mollige wolken die onwaarschijnlijk roze kleurden en duikelden weer terug, belust op de zwermen muggen boven het plein.

't Is zo weer nacht, Joyce Roodnat,

Het geroezemoes van de mensen hing boven hun hoofd als een zwerm muggen.

Emmeke, Jan Lampo,

met telwoord ervoor


  • veel muggen
  • weinig muggen

Zijn er veel muggen in de tuin?

http://www.pesticide.be/pages/pagenl.php?tri=moustiqueshtml3

Er zullen 's zomers veel muggen zijn.

Zadelpijn en ander damesleed, Liza van Sambeek,

En er zijn heel weinig muggen, hier in Prenzlauer Berg eigenlijk helemaal geen.

Russendisco, Wladimir Kaminer,

met ander, nevengeschikt substantief


  • huisvliegen, muggen en muskieten
  • muggen en steekvliegen
  • muggen en vliegjes
  • muggen en wespen
  • vliegen en muggen
  • vliegen, motten en muggen

DDT heeft een hoge en tamelijk selectieve toxiciteit voor diverse insectensoorten, waaronder hardnekkige soorten als huisvliegen, muggen en muskieten (tropische steekmuggen).

http://www.c3.nl/evv/c3-evbestrijding.pdf,

Muggen en steekvliegen behoren tot de orde van de tweevleugeligen (Diptera).

http://www.wvc.vlaanderen.be/buitenrecreatie/insectenbeten.pdf

In de waterbekkens in de bladscheden van bromeliaceeën leggen muggen en vliegjes hun eieren.

http://www.treemail.nl/kronendak/intronl.htm

Met al die muggen en wespen zouden we het geen meter uithouden.

Boter halen, Harry Bouts,

Door de modderkorst die hierdoor op de huid ontstaat, hebben de varkens een betere bescherming tegen lastige vliegen en muggen.

http://www.veevleesei.nl/

Alle Nederlandse vleermuissoorten voeden zich met insecten, zoals vliegen, motten en muggen.

http://www.vzz.nl/

Vaste verbindingen


Woordfamilie


Als deel van een afleiding


Als deel van een afleiding


Als rechterlid in samenstellingen en samenkoppelingen


Als linkerlid in samenstellingen en samenkoppelingen


Overige woordfamilieleden


mug 2.0

(gezondheid, geneeskunde en zorg)

gespecialiseerde eenheid die in België bijstand verleent aan een ambulanceteam

Algemene voorbeelden


De mug - kort voor mobiele urgentiegroep - kennen we vooral van de ambulances die in medische noodgevallen snel ter plaatse komen.

https://www.standaard.be/cnt/dmf20180403_03444063,

Een mobiele urgentiegroep of MUG is een mobiel medisch team dat dringende geneeskundig hulp verleent bij een ongeval of een ziekte wanneer een patiënt verzorging of medisch toezicht nodig heeft. De MUG is het verlengstuk van de ziekenhuisstructuur waaraan hij verbonden is. De voertuigen voldoen aan federale normen inzake uitrusting. De normen van de MUG-functie zijn vastgelegd in het koninklijk besluit van 10 augustus 1998.

https://www.health.belgium.be/nl/mug

Woordfamilie


Als linkerlid in samenstellingen en samenkoppelingen