A - millennial yup
mup 1.0
(neologisme)
Semagram (extra betekenisinformatie)
Een mup…
is een yup; is een jongere; is een persoon
- [Tijd] is een yup uit de periode van en na de economische crisis die in 2007 begon
- [Geslacht] is vaak een vrouw
- [Gedrag] werkt actief en vol vertrouwen aan het opbouwen van een carrière in een economisch moeilijke periode en is zeer actief op internet en sociale media
Algemene voorbeelden
Dit is de nieuwe yup: de mup [...]. Maar met het toeslaan van de economische crisis raakte de term 'yup' wat naar de achtergrond. Je moest blij zijn met een baan, en áls je al een contract wist binnen te slepen, kon je een hypotheek de eerste jaren wel op je buik schrijven – laat staan voor eerdergenoemd grachtenpand. Nu de ergste economische malaise achter de rug lijkt en jongeren weer openlijk succesvol 'mogen' zijn, komen de yuppen terug, zo signaleert de Amerikaanse schrijfster Michelle Miller. Maar dit keer wel in een nieuw, moderner jasje.
"Een leven zonder technologische snufjes kennen ze niet. Ze groeiden op met de cd, mp3 en de Playstation, zitten vastgeplakt aan hun smartphone en Twitter is hun informatiebron. Ze zijn hoogopgeleid, spreken twee of drie talen, hebben in het buitenland gestudeerd en hun CV aangevuld met allerlei cursussen of extra masters." Als we Miller mogen geloven, heeft de hipster z'n beste tijd gehad en is de 'mup' dus dé nieuwe subcultuur. Het zal ons benieuwen.
Woordfamilie
Als deel van een afleiding
Overige woordfamilieleden
Etymologie
| Aard herkomst | leenwoord |
|---|---|
| Vroegste datering | 2015 |
| Brontaal | Engels |
| Vorm in brontaal | mup |
| Betekenis in brontaal | idem |
| Bedenker | De Amerikaanse schrijfster Michelle Miller introduceerde het woord in haar boek The Underwriting uit 2015. |
B - punt met gratis menstruatieproducten
MUP 1.0
(gezondheid, geneeskunde en zorg; neologisme)
Semagram (extra betekenisinformatie)
Een MUP…
is een uitgiftepunt; is een punt
- [Functie] stelt gratis maandverband en tampons beschikbaar
- [Plaats] bevindt zich meestal in een openbare ruimte, bv. in een bibliotheek
- [Belanghebbende of begunstigde] is vooral bedoeld voor mensen die weinig geld hebben; is vooral bedoeld voor mensen die lijden aan menstruatiearmoede
Algemene voorbeelden
Steeds meer mensen die menstrueren hebben soms geen geld om menstruatieproducten te kopen. Daardoor gaan ze niet naar school of werk. "Dat vonden we echt zorgwekkend", vertelt mede-initatiefnemer Annoeska. "We vinden dat iedereen toegang zou moeten hebben tot hygiënische menstruatieproducten." Daarom begonnen drie vriendinnen in oktober 2021 met het opzetten van MUP's in de regio's waar ze wonen. Inmiddels heeft Samen Voor Elkaar 52 locaties in beheer, waaronder in vijf vestigingen van Bibliotheek Zuid-Kennemerland.
Organisaties die dat willen kunnen zich bij het Armoedefonds aanmelden als MUP. Organisaties ontvangen dan van de stichting Armoedefonds menstruatieproducten. Het Armoedefonds denkt daarnaast mee over de manier van uitgifte en onderhoudt het contact met alle MUP's in de gemeente.
Bij De Bakkerij staat sinds een jaar een mand, acht andere plekken in Leiden hebben inmiddels dat voorbeeld gevolgd. 'Het begon eigenlijk vorig jaar met de uitgifte van gratis mondkapjes aan minima en ongedocumenteerden', vertelt Tamara Breton, diaconaal werker bij De Bakkerij in Leiden. 'We kregen te horen over menstruatiearmoede en ons motto is: helpen waar geen helper is, en zo zijn we begonnen met de MUP.'
We willen meisjes en vrouwen zelf de keus bieden om een product uit te kiezen dat bij hen past en dat zij comfortabel vinden. Daarom bieden we verschillende soorten, maten en merken maandverband en tampons aan. Ook zijn er menstruatiecups beschikbaar.Met al onze MUP's bereiken wij nu zo'n 150.000 meisjes/vrouwen in Nederland.
Woordfamilie
Als linkerlid in samenstellingen en samenkoppelingen
Etymologie
| Aard herkomst | inheems woord |
|---|---|
| Vroegste datering | 2021 |
| Samenhangende woorden (betekenis) | deelkast; frietje sociaal; menstruatiearmoede; menstruatieshaming; minibieb; sociale ijskast; uitgestelde koffie; weggeefkast |