oer-Deens 1.0
Algemene voorbeelden
In een land hier ver vandaan bedachten ze heel lang geleden iets gezelligs. Namelijk Hygge (spreek uit als Huugguh). Lekker oer-Deens met je familie en vrienden samen gezellig 'hangen' of 'chillen' (spreek uit als tsjilluh). Plankje kaas, bier, wijn en chips erbij.
Waar wil je foto's van? In de planning staan een verdeenste coaster van Artitec, een oer-Deense spoorpont en een oer-Deens vrachtschip. Verder heb ik recent een Deense bouwgroep ontdekt die zich in het bijzonder bezighoudt met Deense schepen in 1:87, dus ik denk dat er nog wel wat oer-Deense modellen zullen volgen.
Edwin van der Plas [...] spreekt namens Jyske Bank, een Deense private bank die voor 60% eigenaar is van Berben's Effectenkantoor in Weert, waar Van der Plas een van de twee directeuren is. Berben's is niet zo maar een verkoopkanaal; de Weertse onderneming doet al veertig jaar zaken met de Denen. Jyske opereert vanuit Silkeborg, valt onder Deens toezicht en heeft een oer-Deense bedrijfscultuur.
De zangers, bijna allemaal Deens met een enkele Zweed en buiten Scandinavië nauwelijks bekend, zijn vocaal uitstekend voor hun taak berekend en kunnen nog acteren ook. Ik heb er veel plezier aan beleefd, want al die oer-Deense geestigheden van-dik-hout (let op de onvermijdelijke dikke dame met blote bloes) worden op deze manier nog leuk ook...
Combinatiemogelijkheden
met substantief
- het oer-Deense begrip hyggelig
Ook schuiven aan de uit Denemarken afkomstige Stine en Lotte Jensen. Zij hebben samen het 'Zussenboek' geschreven. Hoe dat in zijn werk ging en tot welke inzichten dat leidde vertelt de eeneiige tweeling bij ons aan tafel. En nu ze er toch zijn, hoe zit dat eigenlijk met dat oer-Deense begrip hyggelig?
- een oer-Deens eiland
Vandaag: Marcel Meijer. De liefde lokte hem naar Denemarken. Nu is hij de niet-Deense burgemeester van het oer-Deense idyllische eiland Samsø, waar bewoners hun eigen energie opwekken.
- een oer-Deens landschap
In de Lidl vulden we onze mondvoorraad nog wat aan en zetten toen koers naar Femmøler voor een wandeling van een kleine tien kilometer doorheen een oer-Deens landschap of het landschap zoals Denemarken er vroeger moet uitgezien hebben.
- een oer-Deens restaurant
Het Plaza Hotel in Kopenhagen heeft sinds kort een speciaal oer-Deens restaurant waar bijvoorbeeld eendenei wordt geserveerd, voor elf gulden.
- een oer-Deense traditie
Een feesttafel vol met taarten en koekjes: volgens de traditie minimaal veertien – zeven harde en zeven zachte –, maar vaker overstijgt het aantal lekkernijen de Zuid-Jutse koffietafel de twintig. Deze feestelijke, oer-Deense traditie heeft een serieuze geschiedenis, ontstaan na een verloren territoriale oorlog met Pruisen in 1864. De Denen kwamen vanaf dat moment bij elkaar om te vergaderen en Deense liederen te zingen. Vanwege een alcoholverbod op die bijeenkomsten besloten de mensen hun wekelijkse vergaderingen daarom op te leuken met koekjes en taarten.
- oer-Deense woorden
Deens is bespikkeld met tussenvoegsels (sgu, mon, skam, vel, da, vist, nok, jo, nå, lige, enzovoorts.). Het zijn de onontbeerlijke Legosteentjes van de taal die je gebruikt als je nuanceringen wilt aanbrengen in wat je wilt zeggen, en het is waanzinnig moeilijk om ze correct te gebruiken. Sommige waren oorspronkelijk scheldwoorden, en het ziet ernaar uit dat fuck en shit ook heel gewone, oer-Deense woorden zullen worden. Zoals we in het Nederlands (nog zo'n rommeltaal met een voorkeur voor tussenvoegsels) zeggen: waarin een klein land groot kan zijn.