ontbijt


ontbijt 1.0

eerste maaltijd van de dag

Semagram (extra betekenisinformatie)


Een ontbijt…

is een maaltijd; is een handeling

  • [Tijd] vindt 's ochtends plaats; vindt 's morgens plaats
  • [Betrokkene] gebruikt men alleen of in het gezelschap van anderen

    Algemene voorbeelden


    Het ontbijt wordt beëindigd met huiselijke mededelingen van Wil.

    De asielzoeker, Arnon Grunberg,

    Zij zat met haar gedachten bij een ander ontbijt in dezelfde kamer, jaren geleden, waarbij Charles de gruwel van dat noordelijke kamp over de eettafel had uitgesmeerd en luidkeels had geroepen dat hij en Niel híér (klap op tafel) woonden.

    Franklin, Thomas Lieske,

    Hadden we daar in smoking en avondjurken gezeten, het ontbijt zou niet anders zijn verlopen, en het gesprek had ook geen andere wending genomen.

    Een burgerlijke vakantie in het zuiden, Piet Sterckx,

    Het eenzame ontbijt maakte me triest. Samen aan tafel zitten na een liefdesnacht – warm en zwijgzaam – vind ik een perfect ritueel om je van elkaar los te weken voor het leven zijn gang weer gaat.

    Het verkeerde keelgat, Diane Broeckhoven,

    Combinatiemogelijkheden


    met adjectief ervoor


    • een gezamenlijk ontbijt

    Zij beginnen zondag met een gezamenlijk ontbijt in De Prinsenhof.

    Meppeler Courant,

    in voorzetselgroep


    • aan het ontbijt komen
    • aan het ontbijt verschijnen
    • aan het ontbijt zitten
    • aan het ontbijt
    • bij het ontbijt
    • na het ontbijt
    • tijdens het ontbijt
    • voor het ontbijt
    • met ontbijt
    • zonder ontbijt

    De eerste ochtend kwam hij aan het ontbijt en had hij een walkman bij zich met een grote koptelefoon.

    Murfreesboro blues, Mart Smeets,

    Toen ik de ochtend daarop aan het ontbijt verscheen, vroeg signora Serpina of ik, als toerist, een fototoestel bij me had.

    Het paradijs, Anton Haakman,

    We zaten buiten aan het ontbijt.

    Idil, een meisje, Yasmine Allas,

    Aan het ontbijt praatte ze meer met mij dan met mijn vader.

    Alle verhalen, Kristien Hemmerechts,

    Bij het ontbijt wisten we beiden dat het bij die ene keer zou blijven.

    Mise-en-scène, Axel Bouts,

    Na het ontbijt gingen we naar het strand.

    Calvados, Elvis Peeters,

    Tijdens het ontbijt was er niet die uitgelaten stemming van de vorige dag.

    Een burgerlijke vakantie in het zuiden, Piet Sterckx,

    Ook bereiden groepjes deelnemers tijdens of zelfs voor het ontbijt wel eens onderdelen van de module voor.

    http://www.nsob.nl/algemeen.html

    met voorzetselgroep


    • ontbijt op bed

    Koffie zetten, broodjes smeren, ontbijt op bed, een omelet lukt al heel aardig.

    Werk, Josse De Pauw,

    Woordfamilie


    Als deel van een afleiding


    Als rechterlid in samenstellingen en samenkoppelingen


    Als linkerlid in samenstellingen en samenkoppelingen


    ontbijt 2.0

    voedsel dat men tijdens het ontbijt eet; ochtendmaal

    Betekenisbetrekking


    metonymie
    Betrokken betekenissen 1.0 : 2.0

    Semagram (extra betekenisinformatie)


    Een ontbijt…

    is voedsel

    • [Samenstelling] bestaat meestal uit brood en/of broodjes met hartig of zoet beleg en koffie of thee; kan uitgebreid worden met een ei, met muesli, vruchtensap, enz.
    • [Tijd] wordt 's morgens gegeten

      Algemene voorbeelden


      "Hier is uw ontbijt: zalm, garnalen, kaas, ham, meloen en koffie, lekkere toast met verse boter."

      De steen der wijzen, J.M.A. Biesheuvel,

      Het ontbijt is en blijft de belangrijkste maaltijd van de dag. Het moet voldoende zijn om je hele lichaam te voeden na een nachtje vasten en het moet je probleemloos en zonder tussendoortjes overeind houden tot aan de volgende maaltijd.

      http://www.hercules-fitness.nl/

      Zijn eerste handeling na het ontwaken was een brandbaar poeder aansteken, waarvan de rook gunstig heette te werken op de astmatische benauwdheden die hem martelden. Vervolgens schelde hij al dan niet om zijn ontbijt: koffie, melk en een of twee croissants.

      Boze brieven van Bijkaart, W.F. Hermans,

      'Het ontbijt is klaar,' riep hij naar boven.

      Met voorbedachten rade, Henri Knap,

      Tegen achten kwam het meisje van het slot weer om mij mijn ontbijt te brengen: vers brood, gele licht gezouten boter, morellenjam en een glas melk.

      De verpletterende werkelijkheid en andere verhalen, J.M.A. Biesheuvel,

      Combinatiemogelijkheden


      als object bij een werkwoord


      • een ontbijt eten
      • een ontbijt gebruiken
      • een ontbijt klaarmaken
      • een ontbijt maken
      • een ontbijt nemen
      • een ontbijt nuttigen
      • een ontbijt verzorgen
      • een ontbijt zorgen voor

      Ik eet het ontbijt dat ma zo redderend voor me klaarmaakt: koffie in plaats van thee, en een eitje hoewel het geen zondag is, en zelfs vlees op het geroosterde brood.

      Het wil nog maar niet zomeren, Hannes Meinkema,

      Niemand ging weer naar zijn bed en ook wij bleven opzitten en gebruikten vroeg ons ontbijt.

      De lange geboorte, Lut Ureel,

      Morgenvroeg voor we naar haar vriendin rijden zal ze een lekker ontbijt voor me klaarmaken.

      Alle verhalen, Kristien Hemmerechts,

      Ik pakte brood en andere spullen om zelf mijn ontbijt te maken.

      Het schot, Hilbert Kuik,

      Het ontbijt en het middagmaal nemen de bewoners in de eigen leefruimte.

      http://mozaiek.vgc.be/asiel.htm

      Tegelijk werd aan het publiek de mogelijkheid geboden een ontbijt te nuttigen bestaande uit soep, koffiekoeken en warme dranken.

      http://www.urania.be/php-txt/upload/jaar2002.pdf,

      08.00 - 08.30 uur. Het ontbijt wordt verzorgd.

      http://franciscus.ziekenhuis.nl/

      Met lome schreden trek ik naar de keuken en begin voor de koffie en het ontbijt te zorgen.

      Gras, Clem Schouwenaars,

      met adjectief ervoor


      • een gezond ontbijt
      • een goed ontbijt
      • een heerlijk ontbijt
      • een lekker ontbijt
      • een licht ontbijt
      • een stevig ontbijt

      Blok kreeg zijn ontbijt in een klein, leeg eetzaaltje, een gezond ontbijt: naast zijn bord prijkte een grote groene appel en het brood in het mandje was donker en grofkorrelig.

      Een weekend in Oostende, Willem Brakman,

      Het is geen fabeltje dat het ontbijt de belangrijkste maal van de dag is. Het is dus belangrijk om iedere ochtend te ontbijten. Een goed ontbijt is een prima start van de dag. Vezelrijke voeding zoals volkoren- of havermoutpap en volkoren boterhammen zijn lekker en gezond. Een goed ontbijt bevat ook vet, bijvoorbeeld in de vorm van boter.

      http://www.gezondheidsnet.nl/

      Zaterdagochtend volgde een heerlijk ontbijt met croissantjes, chocoladebroodjes en krentenbroodjes.

      http://www.euroskano.nl/,

      Zaterdagmorgen werden we al vroeg gewekt door de lieftallige buurdames die ons voorzagen van een lekker ontbijt bestaande uit broodjes en melk.

      http://home.planet.nl/~mvavdput/brack/brack.html

      Vindt het onderzoek 's middags plaats, dan mag u 's ochtends een licht ontbijt eten (twee beschuiten en een kopje thee of koffie).

      http://www.leidenuniv.nl/radiology/radsite/Radiologie/Taak.htm

      Een stevig ontbijt is toegelaten, bijvoorbeeld, een snede gekookte ham of koud vlees, fruit, thee of koffie naar believen, met of zonder afgeroomde melk.

      http://www.hrm.be/hrm/Praktijk/Dieet/Hyperlip.htm

      met adjectivisch voltooid deelwoord


      • een uitgebreid ontbijt
      • een geheel verzorgd ontbijt
      • een goed verzorgd ontbijt

      Volgens afspraak, wordt stipt, een uitgebreid ontbijt verzorgd bestaande uit diverse soorten broodjes, gekookt ei, jus d'orange, rijkelijk vlees, diverse jams, een rijk plateau met diverse kaassoorten en verse koffie.

      http://www.waubach.nl/winkels/tossaint/tossaintsub1.html

      Harde en zachte broodjes, gekookte en gebakken eitjes, yoghurt, muesli, verse vruchtensappen; alles wat bij een goed verzorgd ontbijt hoort.

      http://www.bedr-horeca.nl/thermometer/59_Ontbijten_op_het_werk/59_front.html,

      met adjectief erachter


      • ontbijt inbegrepen

      Er wordt door de werkgever een hotel voorzien dat voldoende comfortabel is, ontbijt inbegrepen.

      http://www.cgsp.be/code/nl/page.cfm?id_page=55,

      in voorzetselgroep


      • met ontbijt
      • zonder ontbijt

      Bij de voedselbank in Berkel en Rodenrijs hoort Clara Sies van schrijnende gevallen: "Kinderen die zonder ontbijt naar school moeten."

      Nederlands Dagblad,

      Je beschikt over je eigen kamer met ontbijt en avondmaal.

      http://www.wep-edu.be/nl/p1204.html#B1

      met ander, nevengeschikt substantief


      • ontbijt en avondeten
      • ontbijt en avondmaal
      • ontbijt en diner
      • ontbijt en lunch
      • ontbijt en middagmaal
      • ontbijt, lunch en avondeten
      • ontbijt, lunch en avondmaal
      • ontbijt, lunch en diner

      Je logeert in een individuele kamer met ontbijt en avondeten.

      http://www.wep-edu.be/nl/p1204.html#B1

      Ontbijt en avondmaal zijn steeds inbegrepen, lunch is steeds op eigen kosten.

      http://www.zuidafrika.com/

      Uw verblijf is namelijk op basis van half pension, dus het ontbijt en diner nuttigt u bij de familie.

      http://www.lexton.nl/

      Ontbijt en lunch met het gezin, de boterham met kaas en een glas melk, worden verruild voor een hapje en een drankje onderweg.

      de Volkskrant,

      Met de hoofdmaaltijden (ontbijt, lunch en avondeten) en een paar tussendoortjes kunt u het aantal eetmomenten beperken tot ongeveer 6 per dag.

      http://www.bambodino.nl/index.htm

      Vaste verbindingen


      continentaal ontbijt

      1. eenvoudig ontbijt zoals dat op het continent gegeten wordt, met brood of broodjes, beleg, jam, vruchtensap en koffie of thee

        Antoniem: Engels ontbijt

        's Morgens, op 1 januari 1997, kan je genieten van een Engels of continentaal ontbijt en tussen 9 en 10.30 uur wordt ontscheept in Zeebrugge.

        De Standaard,

      Engels ontbijt

      1. uitgebreid ontbijt zoals dat vaak in Engelse hotels en bed and breakfasts aangeboden wordt in wisselende samenstellingen, bijvoorbeeld met bacon, saucijsjes, eieren, toast, witte bonen in tomatensaus, gebakken champignons, gegrilde tomaat en black pudding (bloedworst)

        Antoniem: continentaal ontbijt

        Een traditioneel Engels ontbijt bestaat uit bacon, saucijsjes, eieren, toast, witte bonen in tomatensaus, gebakken champignons, gegrilde tomaat en black pudding (bloedworst). Soms worden er ook hash browns (aardappelpannenkoekjes) bij geserveerd.

        http://www.healthenfit.nl/recept13%20-%20Engels%20Ontbijt.html

      lopend ontbijt

      1. ontbijt in de vorm van een lopend buffet

        Bob zit aan een broodje te knabbelen dat ik van het lopend ontbijt voor hem heb meegenomen.

        De kus, Jan Wolkers,

      Woordfamilie


      Als deel van een afleiding


      Als rechterlid in samenstellingen en samenkoppelingen


      Als linkerlid in samenstellingen en samenkoppelingen