ouderdomsziekte


ouderdomsziekte 1.0

(wetenschap; gezondheid, geneeskunde en zorg)

ziekte die zich vooral op hogere leeftijd openbaart; ziekte die vooral voorkomt bij oudere mensen
Bij uitbreiding ook in toepassing op ziektes bij oudere dieren.

Semagram (extra betekenisinformatie)


Een onderdomsziekte…

is een ziekte

  • [Betrokkene] komt vooral voor bij oudere mensen en dieren
  • [Voorbeeld of specimen] is bv. alzheimer, artrose, CIAP, kanker, osteoporose of parkinson

    Hoofdsemagram: ziekte


    Algemene voorbeelden


    Bij dementie (ziekte van Alzheimer of andere ouderdomsziekten) wordt naast het geheugen ook het taalvermogen aangetast.

    http://www.vvl.be/

    Dankzij het feit dat kanker pas ontstaat na meerdere mutaties, en doordat schade aan het DNA doorgaans goed hersteld wordt, is het een ziekte die zich pas op latere leeftijd openbaart: hoe langer men leeft, hoe groter de kans dat er in 1 van de honderdduizend miljard cellen van het lichaam en zijn nakomelingen uiteindelijk genoeg is misgegaan. Daarom is kanker voor alles een ouderdomsziekte.

    http://www.nki.nl/actueel.htm,

    Na de overgang hebben vrouwen gemiddeld genomen nog zo'n dertig jaar te gaan. Maar juist in die levensfase hebben ze meer kans op ouderdomsziektes als osteoporose, verzakking en incontinentie, depressiviteit en klachten op seksueel gebied, valt in het rapport te lezen. Waarschijnlijk heeft de sterke daling van de hoeveelheid oestrogeen na de overgang hiermee te maken.

    https://www.trouw.nl/nieuws/meer-onderzoek-nodig-naar-veroudering-van-vrouwen~b4cc2ec5/,

    Dementie is een ouderdomsziekte. De kans is één op vijf dat iemand in zijn leven dementie krijgt. Bij vrouwen is dit zelfs één op drie, doordat de levensverwachting van vrouwen hoger is. In Nederland zijn er nu ongeveer 270.000 mensen met dementie. Dit aantal zal in de komende jaren sterk stijgen doordat mensen steeds ouder worden.

    https://www.umcg.nl/NL/UMCG/Nieuws/Persberichten/Paginas/UMCG-start-met-een-onderzoek-naar-het-risico-op-dementie.aspx,

    De Belgische koningin Fabiola is op 86-jarige leeftijd overleden. Dat heeft het paleis vrijdag gemeld. Fabiola was de echtgenote van de op 31 juli 1993 overleden koning Boudewijn. Zij had al langere tijd gezondheidsproblemen. Ze had osteoporose, een ouderdomsziekte die haar botten verzwakte.

    https://www.sbs6.nl/programmas/vliegende-hollanders-sterren-van-de-schans/videos/OCZKr1OK7GCR/belgische-koningin-fabiola-overleden/,

    Cognitieve veroudering duidt op de veranderingen in cognitieve functies tijdens de periode tussen volwassenheid en ouderdom, dus grofweg vanaf het dertigste levensjaar. Het betreft hier vooral de normale veranderingen, en niet de meer drastische (= pathologische) achteruitgang van geestelijke functies als gevolg van typische ouderdomsziektes zoals de ziekte van Alzheimer en ziekte van Parkinson.

    https://nl.wikipedia.org/wiki/Cognitieve_veroudering,

    Combinatiemogelijkheden


    als object bij een werkwoord


    • de ouderdomsziekte bestuderen

    Twee maal per dag een dieetsupplement naar binnen slaan helpt tegen ouderdomsblindheid. Maar dat doet een gezond dieet met weinig vet, veel koolhydraten, weinig eiwitten en vijf tot negen porties groenten en fruit ook. Dat schrijven Amerikaanse onderzoekers in het Journal of the American Optometric Society. Gezonde voedingsgewoonten zijn natuurlijk te verkiezen, al was het maar omdat ze meer tegengaan dan enkel maculaire degeneratie (de ouderdomsziekte die de onderzoekers bestudeerden). Maar de artsen kennen hun pappenheimers, en onderzochten of een slecht dieet plus anti-oxidante voedingssupplementen hetzelfde resultaat had.

    De Standaard,

    met adjectief ervoor


    • de weinig bekende ouderdomsziekte
    • een typische ouderdomsziekte

    In Nederland lijden naar schatting 10.000 mensen aan de weinig bekende ouderdomsziekte CIAP. De ziekte tast de zenuwen aan. Pas op latere leeftijd, na het 50e levensjaar, komen de klachten boven.

    Nederlands Dagblad,

    PPID is een typische ouderdomsziekte die naar schatting voorkomt bij 15% van paarden van 15 jaar en ouder. In een vroeg stadium kan het leiden tot lusteloosheid, verminderde prestaties en moeilijk verharen. De meest opvallende kenmerken zijn een lange krullende vacht en hoefbevangenheid.

    https://www.dierenkliniekdepiekenhoef.nl/ziekte-van-cushing/

    met adjectivisch voltooid deelwoord


    • een gevreesde ouderdomsziekte

    De vereniging voor geriatrie wil [...] behalve de artsen, zeker ook verplegers en verpleegsters beter op de hoogte brengen van het bestaan van delirium. Het brede publiek moet eveneens betere informatie krijgen. Nog voor de arts op de proppen komt, bij de directe omgeving van de verwarde patiënt, loopt het fout. De familie denkt onmiddellijk aan dementie. Het is nu eenmaal een gevreesde ouderdomsziekte.

    De Standaard,

    in voorzetselgroep


    • mensen met ouderdomsziekten

    Door de vergrijzing zal het aantal mensen met ouderdomsziekten zoals artrose, gezichts- en gehoorstoornissen, de ziekte van Parkinson en dementie fors toenemen. Vooral dementie veroorzaakt veel ziektelast en heeft een grote impact, zowel op het leven van de patiënt als op het leven van zijn omgeving.

    https://www.vtv2018.nl/ouderdomsziekten,

    • last krijgen van ouderdomsziektes
    • het ontstaan van ouderdomsziektes
    • symptomen van de ouderdomsziekte
    • het terrein van de ouderdomsziekten

    Nederlanders worden steeds ouder en dat betekent dat er in de toekomst meer mensen last krijgen van ouderdomsziektes zoals dementie en artrose. Dat blijkt uit nieuw onderzoek van het Rijksinstituut voor Volksgezondheid en Milieu (RIVM) naar de volksgezondheid in het jaar 2040.

    https://www.maxvandaag.nl/sessies/themas/gezondheid-sport/kijken-in-het-jaar-2040-steeds-meer-ouderen-en-ouderdomsziektes/,

    Van zodra een kat ouder wordt dan tien à twaalf jaar, krijgt ze gemakkelijk last van ouderdomsziekten. Je moet hun leeftijd vermenigvuldigen met acht om een vergelijking te kunnen maken met de ouderdom van een volwassene. Ze zijn rapper zelfstandig, maar ze zijn dan ook rapper oud.

    https://50net.be/tip-van-de-dag/item/638-ouderdomsziekten-ook-bij-katten

    Een belangrijke factor in het ontstaan van ouderdomsziektes is oxidatieve stress. Deze schadelijke chemische reactie tast voornamelijk kraakbeen, botten en hersenen aan. Onderzoekers van de KU Leuven hebben een eiwit geïdentificeerd dat ons lichaam kan beschermen tegen oxidatieve stress.

    https://nieuws.kuleuven.be/nl/2018/nieuwe-schakel-ontdekt-die-kraakbeen-hersenen-en-botten-beschermt-tegen-ouderdomsziektes,

    Verminderde aanmaak van acetylcholine is een van de symptomen van de ouderdomsziekte Alzheimer.

    Trouw,

    De klinisch geriater heeft deskundigheid op het terrein van de ouderdomsziekten. Hij bekijkt niet alleen lichamelijke ziekten, maar naar de hele mens. Dus ook naar de psychische en sociale problemen en de zorgproblemen thuis.

    https://www.saxenburgh.nl/ziekenhuis/glossaries/item/55/polikliniek-geriatrie

    met substantief erachter


    • de ouderdomsziekte alzheimer
    • de ouderdomsziekte CIAP

    Verminderde aanmaak van acetylcholine is een van de symptomen van de ouderdomsziekte Alzheimer.

    Trouw,

    In Nederland lijden naar schatting 10.000 mensen aan de weinig bekende ouderdomsziekte CIAP. De ziekte tast de zenuwen aan. Pas op latere leeftijd, na het 50e levensjaar komen de klachten boven.

    Nederlands Dagblad,

    Hulpverleners herkennen ouderdomsziekte CIAP zelden.

    Nederlands Dagblad,

    met ander, nevengeschikt substantief


    • ouderdomsziekten of verouderingsziekten

    Hoewel het merendeel (zo niet alle) van de ziekten zich ook voordoen bij jonge(re) mensen neemt het aantal mensen die met deze ziekten te maken heeft significant toe naarmate men ouder is, vandaar de naam ouderdomsziekten of verouderingsziekten. Denk aan kanker, dementie, suikerziekte, hart- en vaatziekten, osteoporose, staar, hoge bloeddruk et cetera. Door middel van goede en gezonde voeding is het mogelijk om de kans te verminderen om deze verouderingsziekten te krijgen.

    https://mens-en-gezondheid.infonu.nl/gezonde-voeding/125103-voeding-en-ouderdomsziektenverouderingsziekten.html